Diễn tập "làm đẹp" phong trào?
Để khắc phục hậu quả thiên tai trên biển, các đơn vị quản lý biển đã tổ chức nhiều các cuộc diễn tập cứu hộ cứu nạn biển khá thành công. Thời gian xử lý tình huống của các cuộc diễn tập này chỉ trong khoảng một tiếng và không để lại hậu quả gì.
Giữa tháng 7 một cuộc diễn tập cứu nạn đã diễn ra trên hải phận một tỉnh ven biển miền Trung. Tình huống giả định, do ảnh hưởng của cơn bão số 3 có sức gió giật cấp 9 đổ bộ vào vùng đất liền, tại vùng biển sóng lớn đã khiến 2 tàu cá bị gặp nạn và 3 ngư dân trên tàu đã rơi xuống biển. Sau gần 1 giờ đồng hồ phát tín hiệu cấp cứu, các nạn nhân đã được đưa vào bờ an toàn.
Hiện trường vụ tai nạn tàu ở vùng biển Cần Giờ làm 9 người chết Ảnh: Infonet
Trước đó, cuối tháng 6, bộ đội biên phòng một tỉnh miền Bắc cũng đã diễn tập cứu hộ một tàu đang khai thác thủy sản trên biển cách đảo khoảng 8 hải lý thì bất ngờ gặp sóng to đánh chìm đắm phương tiện. Ngay sau khi nhận tin báo có tàu ngư dân gặp nạn trên biển, có nguy cơ bị chìm, Đồn biên phòng đã nhanh chóng điều động lực lượng và tàu ra khu vực tàu gặp nạn. Sau hơn một giờ vượt sóng tổ cứu hộ cứu nạn tiếp cận được phương tiện bị nạn, kịp thời cứu được tất cả các thuyền viên và đưa vào bờ an toàn.
Thế nhưng, trong thực tế, công tác cứu hộ còn rất nhiều bất cập. Liên hệ với vụ chìm tàu H29 chở 30 người tại vùng biển Cần Giờ tối 2/8, nhiều ý kiến cho rằng, công tác cứu hộ quá chậm trễ khiến 9 người chết oan khi vị trí chiếc tàu gặp nạn chỉ cách bờ chừng 7km nhưng đã phải mất gần 4 tiếng đồng hồ lực lượng cứu hộ mới tới nơi.
Trao đổi với phóng viên, ông Đỗ Thái Bình, nguyên Giám đốc Công Ty TNHH Dịch Vụ Hàng Hải Sài Gòn cho rằng, chi phí cho công tác diễn tập cứu hộ cứu nạn thiên tai thì tốn kém nhưng hiệu quả không ra sao.
“Diễn tập ở Việt Nam nặng về tính trình diễn, lấy phong trào chứ không phải diễn tập để làm thật. Đây là bệnh thâm căn cố đế của ta. Diễn tập thì rất đẹp nhưng thực tế không được gì”, ông Bình bức xúc.
Cứu hộ chậm do không có tọa độ chính xác là vô lý
Là một trong những người may mắn sống sót, anh Nguyễn Văn Cương (25 tuổi, Hà Tĩnh) cho biết, khoảng 19h tối 2/8, khi tàu chìm đã "gọi điện cầu cứu rất nhiều nơi như công ty chủ quản, người thân, cảnh sát 113..." nhưng phải đến hơn 1h sáng, tức 6 giờ sau khi tàu chìm, lực lượng cứu hộ mới đến nơi, cứu sống được 21 người. Thông tin này khiến dư luận cho rằng, công tác cứu hộ quá chậm trễ, thậm chí là nguyên nhân khiến 9 thuyền viên chết oan.
Trên VnExpress ông Nguyễn Nhật, Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam lý giải việc hiệu quả cứu hộ không cao là "do công ty quản lý tàu báo tin trễ, không chính xác". Tin báo về vị trí tàu gặp nạn là chỉ một vùng biển bao la chứ không cụ thể khiến các tàu cứu nạn gặp nhiều khó khăn. “Trong bối cảnh như vậy việc tìm kiếm 3 tiếng đồng hồ từ 22h đến 1h sáng hôm sau đã là tốt lắm rồi”, ông Nhật nói.
Tuy nhiên theo ông Đỗ Thái Bình, đơn vị chức năng đưa lý do không xác định được tọa độ chính xác khiến công tác cứu hộ bị chậm trễ là điều vô lý nhất là khi vị trí tai nạn chỉ cách bờ khoảng 10km. Điều này cho thấy cơ quan quản lý biển làm việc chưa hết chức trách.
“Khi nhận được tin báo nói ở vùng biển thuộc hải phận địa phương nào thì người quản lý đã phải dự đoán được tọa độ ở khoảng nào. Nếu sai số khoảng 1 vài km lực lượng cứu hộ cho ca nô đi tuần tra là tìm được tàu gặp nạn còn với sai số 100 km thì có thể cho máy bay lượn vòng kép để tìm. Vùng biển tàu H29 bị chìm chỉ là điểm nhỏ, độ sai số tọa độ chính xác với nội dung tin báo chỉ khoảng 1 km mà mất thời gian lâu như thế quá kém, lực lượng cứu hộ nước ngoài cười cho”, ông Bình nói.
Cũng theo ông Bình, công tác quản lý biển hiện nay có quá nhiều lực lượng, chồng chéo lên nhau trong khi các lực lượng không được trang bị đầy đủ, thiêu tính chuyên nghiệp. Đây là điều cực kỳ nguy hiểm.
“Vụ chìm tàu vừa qua cả thành phố HCM, thành vũng tàu đều chỉ đạo. Sau khi tai nạn xảy ra, rất nhiều ông lớn xuất hiện nhưng kết quả không đâu vào đâu. Đây chính là hệ quả của việc hiện nay, chúng ta chia sẻ quản lý sông nước theo kiểu nhà quê. Trong khi nông thôn đang gom các mảnh lại thành cánh đồng lớn thì những người quản lý biển lại chia nhỏ cánh đồng thành các mảnh ruộng. Điều này cũng đi ngược với cách quản lý của các nước trên thế giới khi có tai ương”, ông Bình nói.
Theo đó, ông Bình cho rằng việc xử lý các tai ương khi khẩn cấp chỉ nên có một đầu mối nhưng phải được trang bị thật đầy đủ, chuyên nghiệp.
H.Minh
