Bên cạnh việc quy định bổ sung trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ quân sự ngay cả khi có giấy báo nhập học, Thông tư liên tịch số 13/2013/TTLT-BQP-BGDĐT của Bộ Quốc phòng, Bộ Giáo dục và Đào tạo sửa đổi, bổ sung một số điều về việc tạm hoãn, miễn gọi nhập ngũ thời bình đối với công dân nam trong độ tuổi nhập ngũ còn quy định “những công dân trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự, những ai tạo điều kiện cho công dân trốn tránh NVQS sẽ bị xừ lý theo pháp luật của Nhà nước.”
Trên thực tế trước đây đã có không ít những trường hợp bị phạt tù do trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Đi tù vì nghĩ cứ nộp phạt là xong
Đó là trường hợp của Nguyễn Thanh Vi (21 tuổi, thôn Xuân Phương, xã Phước Sơn, Tuy Phước, Bình Định) ba năm liên tiếp không tới khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự theo yêu cầu. Cơ quan chức năng xác định, hành vi của Vi đã phạm vào điều 259 Bộ luật hình sự. Hành vi đó của Vi sau đó bị phạt 200.000VNĐ. Cuối năm 2002, Hội đồng nghĩa vụ trao giấy khám tuyển, và Vi tiếp tục trốn tránh...
Trong đợt gọi nhập ngũ năm 2003, Vi lại không tới khám sức khoẻ. hiều 30/11. TAND huyện Tuy Phước mở phiên tòa lưu động xử Nguyễn Thanh Vi. Bị cáo khai do chưa hiểu biết về Luật nghĩa vụ quân sự, tưởng rằng chỉ nộp phạt hành chính là xong. Xét nhân thân của Vi không có tiền án, tiền sự, trình độ văn hóa 7/12... tòa tuyên mức án 6 tháng tù giam.
Lĩnh án tù vì kháng lệnh điều động
Chiều ngày 28/3, Tòa án nhân dân TP. Quy Nhơn (Bình Định) đã đưa ra xét xử vụ án hình sự sơ thẩm và tuyên phạt 9 tháng tù giam đối với Nguyễn Thanh Tùng – sinh ngày 7/7/1990, trú tổ 5, KV 7, phường Trần Quang Diệu, TP. Quy Nhơn về tội “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự (NVQS)” quy định tại khoản 1, Điều 259/BLHS.
Theo bản cáo trạng, ngày 20/11/2010, Nguyễn Thanh Tùng nhận Lệnh điều động khám sức khỏe đợt I năm 2011 của Ban chỉ huy quân sự TP. Quy Nhơn vào ngày 01/12/2010, nhưng đến ngày khám Tùng bỏ trốn không chấp hành. Tối ngày 01/12/2010, Tổ công tác của Hội đồng NVQS phường Trần Quang Diệu đã tiến hành lập biên bản vi phạm Luật NVQS đối với Tùng, gia đình cam đoan đưa Tùng đi khám vào ngày 03/12/2010.
Nguyễn Thanh Tùng tại tòa
Căn cứ vào các quy định của pháp luật, Chủ tịch UBND phường Trần Quang Diệu, TP.Quy Nhơn ra thông báo điều động Tùng khám sức khỏe vào ngày 03/12/2010, nhưng Tùng vẫn không chấp hành.
Ngày 09/12/2010, Tổ công tác của Hội đồng NVQS phường Trần Quang Diệu tiến hành lập biên bản lần 2 về hành vi: Vi phạm Luật NVQS đối với Tùng. Một lần nữa gia đình cam đoan đưa Tùng đi khám sức khỏe vào đợt ngày 14/01/2011.
Căn cứ hành vi vi phạm của Nguyễn Thanh Tùng, ngày 10/01/2011, Chủ tịch UBND phường Trần Quang Diệu ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Tùng về hành vi: Không có mặt khi có giấy gọi khám sức khỏe thực hiện NVQS mà không có lý do chính đáng, với số tiền 300.000 đồng, gia đình Tùng đã chấp hành việc nộp phạt.
Sau đó, Hội đồng nghĩa vụ quân sự phường Trần Quang Diệu tiếp tục có thông báo buộc Tùng phải chấp hành Lệnh điều động thanh niên đi khám sức khỏe NVQS vào ngày 14/01/2011 được tổ chức tại UBND phường Đống Đa, TP.Quy Nhơn, nhưng Tùng vẫn không chấp hành.
Tháng 02/2011, Tùng bỏ trốn khỏi địa phương bị Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP. Quy Nhơn khởi tố bị can, bỏ trốn, truy nã. Đến ngày 30/01/2012, tên Tùng ra đầu thú và áp dụng biện pháp cho bảo lãnh, đến ngày 06/02/2012 tên Tùng bị bắt tạm giam.
HĐXX nhận định, Nguyễn Thanh Tùng là một thanh niên có đầy đủ sức khỏe, phát triển bình thường, có trình độ học vấn 11/12 nhưng do ý thức kém, nên cố tình trốn tránh Lệnh điều động khám sức khỏe của Cơ quan quân sự địa phương.
Hành vi đó là nguy hiểm cho xã hội, trực tiếp xâm phạm đến hoạt động bình thường của cơ quan Nhà Nước trong lĩnh vực quản lý hành chính về đăng ký NVQS, gọi nhập ngũ, gọi tập trung huấn luyện, gây ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh trật tự ở địa phương, nên bị xử lý nghiêm theo pháp luật. Đây cũng là bài học cho những thanh niên kém ý thức khác trong việc cố tình trốn tránh NVQS.
Vào tù vì trốn nghĩa vụ quân sự
TAND huyện Hồng Ngự (Đồng Tháp) vừa xử sơ thẩm, tuyên phạt Nguyễn Duy Phương chín tháng tù về tội trốn tránh nghĩa vụ quân sự.
Theo hồ sơ, ngày 28/1/2011, Phương được gọi nhập ngũ nhưng không chấp hành mà cố tình trốn tránh. Sáu tháng sau, UBND xã ra quyết định xử phạt hành chính Phương 400.000 đồng vì không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ. Phương nộp phạt và cam kết sẽ không trốn tránh lệnh gọi nhập ngũ.
Năm 2012, Phương lại được gọi nhập ngũ. Nhưng một lần nữa Phương không chấp hành. Hội đồng nghĩa vụ quân sự xã họp và thống nhất đề nghị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Phương.
Giang Quyết (t/h)
