Từ thành phố Đồng Hới, chúng tôi đi ngược 25 km về phía Tây Nam trên đường mòn Hồ Chí Minh nhánh Đông thì đến núi Thần Đinh . Đứng ở dưới nhìn lên, đỉnh Thần Đinh cao vút và uy nghi giữa trời.
Trên đỉnh Thần Đinh có một khu đất bằng phẳng là nơi lưu giữ lại dấu tích của ngôi cổ tự xưa - chùa Kim Long (hay còn gọi là chùa Non), nơi lưu giữ nhiều truyền thuyết về chốn “Đầu Mâu đa tiên, Thần Đinh đa phật” (Núi Đầu Mâu nhiều tiên, núi Thần Đinh nhiều phật).
Chùa Non xây dựng năm 1701 dưới triều vua Lê Hy Tông, niên hiệu Chính Hòa. Truyền rằng, trụ trì ngôi chùa là thầy An Khả, thông minh, tài trí hơn người. Chùa Non vì thế tiếng lành đồn xa, phật tử, tăng ni theo về cùng chăm lo Phật pháp. Tuy nhiên, tới tuổi xế chiều, người quy y trong cõi phật như thầy An Khả vẫn không tránh khỏi quy luật “Sinh, lão, bệnh, tử” của tự nhiên.
Trong những ngày thầy An Khả lâm chung, tăng ni phật tử cung phụng, hầu hạ hết mực với mong muốn thầy sống muôn đời cho họ được nương nhờ cửa Phật. Biết thầy không qua khỏi, bao người khóc lóc thảm thiết. Khi thầy An Khả sắp viên tịch, thầy liền cắt một ngón tay út, ghi chữ “Đinh” lên đó rồi đặt vào đáy lư trầm ở trong chùa. Phần còn lại của ngón tay ở bàn tay của thầy ghi chữ “Thần” rồi ngài cho gọi đệ tử đến bên dặn dò hậu sự. Sau đó, thầy An Khả về cõi Niết bàn. Lạ kỳ thay, trải qua bao năm tháng, ngón tay út của thầy An Khả không hề bị thối rửa.
Từ xưa, núi Thần Đinh được coi là chốn linh thiêng của trời đất
Từ xưa, núi Thần Đinh được coi là chốn linh thiêng của trời đất . Vì vậy, vào các dịp rằm, lễ, tết, núi Thần Đinh trở thành điểm đến tâm linh cho nhiều du khách thập phương gần xa tới cầu an, cầu lộc.
Hòa vào dòng người từ khắp nơi hội tụ đến núi Thần Đinh, bước qua 1260 bậc