Tại Nghệ An, khu vực phía Tây là nơi cây lá ngón sinh trưởng nhiều nhất. Chỉ cần đi vào khu vực nhiều cây cối là có thể dễ dàng bắt gặp từng bụi dây um tùm, nhằng nhịt. Cũng vì mọc đầy rẫy khắp nơi nên lá ngón đang trở thành nỗi ám ảnh đáng sợ đối với trẻ em vùng cao và những người chưa có nhận thức đầy đủ về cuộc sống, suy nghĩ bồng bột và hành động nóng vội.
Cây lá ngón dễ bị nhầm lẫn với các loại cây dây leo và có độc tính rất cao
Theo tìm hiểu, tại địa bàn huyện Kỳ Sơn từ đầu năm 2012 đến nay, đã có ít nhất 4 người vì những lý do khác nhau đã ăn lá ngón để tìm đến cái chết, 3 người trong số đó đã tử vong.
Người dân xã Nậm Cắn Sự vẫn chưa hết nguôi ngoai trước sự việc đau lòng xảy ra vào ngày 18/4 mới đây trong gia đình ông Lỳ Tồng Dinh.
Khi lên rẫy đi làm, người dân bàng hoàng phát hiện xác con trai ông Dinh nằm co quắp bất động bên một nắm lá ngón. Nguyên nhân tự tử được xác định là do những mâu thuẫn phát sinh trong gia đình.
Vào ngày 19/3/2012, anh Già Bá Chùa (dân tộc Mông) cư trú tại bản Huồi Viêng, xã Đoọc Mạy cũng vì mâu thuẫn cá nhân mà tìm đến loại lá tử thần trên.
Theo chính quyền địa phương, Già Bá Chùa đã tốt nghiệp THPT, lập gia đình chưa lâu và đang chờ để được đi học cử tuyển. Cuộc sống gia đình và học tập đang yên ổn nhưng không hiểu sao anh lại tìm đến cái chết. Tiếp ngay sau đó, ngày 20/3, tại bản Cà Trên, xã Na Ngoi, chị Lầu Y Rê (SN 1990) do có mâu thuẫn với gia đình cũng ăn lá ngón tự vẫn.
Đau lòng hơn có cả những đôi tình nhân coi lá ngón như minh chứng vĩnh cửu của tình yêu và rủ nhau từ giã cõi đời. Ngày 24/1, tại bản Pa Ka, xã Nậm Cắn, Ven Thị Khăm (SN 1991) và Moong Văn Sơn (SN 1990) đã cùng nhau ăn lá ngón tự tử vì bị gia đình phản đối chuyện tình cảm. Kết cục, Khăm thiệt mạng còn Sơn may mắn được cứu sống.
Những tháng ngày sau đó, Sơn vô cùng hối hận vì hành động dại dột, không can ngăn người yêu khiến cô gái lìa xa gia đình khi tuổi đời còn rất trẻ.
Tại địa bàn miền núi này, lá ngón còn là nỗi ám ảnh của không ít bậc cha mẹ khi con cái không may nghịch dại ăn nhầm phải. Ngày 14/2, hai cháu nhỏ đều mới 6 tuổi là Xồng Chìa Xa và Và Y Chia rủ nhau đi bẻ lá ngút (lá chua) ăn nhưng lại bứt nhầm lá ngón.
Ăn xong, hai cháu bị say và ngất tại chỗ. Khoảng hơn 1 giờ đồng hồ sau, các cháu may mắn được người trong bản trên đường đi rừng về phát hiện và đưa đi cấp cứu. Song chỉ có cháu Y Chia được cứu sống, còn Xồng Chìa Xa thì không qua khỏi.
Ông Lô Xuân Thu, Chủ tịch UBND xã Tri Lễ (Quế Phong) cho biết: “Khoảng 2 tháng đầu năm 2012, trên địa bàn xã Tri Lễ cũng đã xảy ra 3 vụ ăn lá ngón tự tử làm chết 2 người, còn 1 vụ do sớm phát hiện nên kịp thời cứu sống.
Trong các cuộc họp bản, họp xã chúng tôi đều tuyên truyền với bà con về tác hại của cây lá ngón. Chúng tôi yêu cầu bà con không được giải quyết mâu thuẫn bằng hình thức ăn lá độc tự tử hoặc đe dọa ai đó”.
Trao đổi với PV, ông Lý Tồng Xúa, trưởng bản Huồi Mới, xã Tri Lễ (Quế Phong) cho hay: “Người nào ăn lá ngón vào sáng sớm thì nguy cơ tử vong là rất cao và khó có thể cứu chữa được. Vào thời điểm đó, độc tố của lá rất cao và có thể thiệt mạng ngay lập tức.
Nếu ăn phải lá ngón tươi vào quá trưa hoặc chiều thì có thể cứu được bằng một số cách như ngâm người trong nước lạnh, chặt cây chuối áp vào người cho mát; tìm mọi cách giúp người bệnh nôn ra càng sớm càng tốt; sau đó nhanh chóng đưa đến trạm y tế nơi gần nhất để rửa ruột.
| 80% số vụ tự tử ăn lá ngón Theo thống kê của các cơ quan chức năng, từ đầu năm 2012 đến nay, tại các huyện miền núi địa bàn tỉnh Nghệ An có khoảng 80% trường hợp tự tử đều chọn lá ngón để kết liễu đời mình. Thực trạng nhức nhối này cho thấy sự thiếu quyết liệt của chính quyền địa phương trong công tác tuyên truyền cũng như chặt phá, tiêu diệt cây ngón. Và hơn tất cả là sự vô trách nhiệm của người dân với chính mạng sống của mình. 3 chiếc lá cướp sinh mạng của một người khỏe mạnh Ở Việt Nam, lá ngón được xếp vào một trong bốn loại cây có độc tính cao nhất (bảng A). Những người dân miền núi có kinh nghiệm về loài cây này cho biết, chỉ cần ba chiếc lá ngón là đủ để cướp đi sinh mạng một người khỏe mạnh. |
Nguyên Hồ
