Ông Tập Cận Bình và ông Obama.
Biển Đông có những diễn biến mới đáng lo ngại khi Trung Quốc có tin đã triển khai (phi pháp) tên lửa phòng không HQ-9, máy bay chiến đấu đến đảo Phú Lâm, thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam mà hiện nay đang bị Trung Quốc chiếm đóng.
Nói trên báo Thanh Niên của Việt Nam, tiến sĩ Zachary Abuza, Giáo sư tại Đại học Chiến tranh Quốc gia Mỹ (NWC), chuyên gia an ninh khu vực Đông Nam Á cho rằng, Trung Quốc hẳn có tính toán về mặt thời điểm trong diễn biến đưa tên lửa phòng không HQ-9 phi pháp ra Hoàng Sa.
“Tính thời điểm của sự kiện này khá đáng chú ý. Ông Tập Cận Bình đã nói với ông Obama rằng Trung Quốc không quân sự hóa những cơ sở mới được xây dựng trên Biển Đông. Nhưng Trung Quốc không cảm thấy bị ràng buộc về điều này tại quần đảo Hoàng Sa. Và tôi đoán là họ sẽ quân sự hóa các đảo san hô để đáp trả việc Mỹ triển khai các hoạt động tự do hàng hải (ở Biển Đông)”, ông Zachary Abuza cho hay.
Việc Trung Quốc cảm thấy “không ràng buộc” trong các hoạt động trên quần đảo Hoàng Sa được chứng minh trong phát biểu của bà Hoa Xuân Oánh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 22/2. Khi đó, Hoa Xuân Oánh nói rằng việc Trung Quốc có quân sự hóa là để bảo vệ cái gọi là “lãnh thổ của mình” cũng chỉ tương tự việc Mỹ làm để bảo vệ đảo Hawaii. Trung Quốc không khẳng định hay bác bỏ cáo buộc đưa tên lửa ra Hoàng Sa, nhưng cho rằng có làm chuyện đó cũng là điều bình thường.
Cũng trong phát biểu hôm 22/2, bà Hoa Xuân Oánh một lần nữa tố ngược chính Mỹ đã gây căng thẳng trong khu vực vì những hoạt động tuần tra bằng tàu và máy bay.
Điều này phù hợp với khẳng định của ông Zachary Abuza rằng Bắc Kinh muốn sử dụng điều này để đáp trả hoạt động chứng tỏ quyền tự do hàng hải của Mỹ, đơn cử như những lần Washington điều tàu đến sát các hòn đảo nhân tạo Trung Quốc xây dự