National Interest mới đây đã đăng tải bài phân tích của hai chuyên gia Zack Cooper và Bonnie S. Glaser tại Trung tâm Quốc tế học và Chiến lược (CSIS) liên quan đến hoạt động tuần tra tự do hàng hải mới đây của Mỹ ở đá Chữ Thập (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, do Trung Quốc cải tạo trái phép).
Ngày 10/5/2016, tàu USS William P. Lawrence đã tuần tra tự do hàng hải (FONOP) ở Biển Đông. Đây là chuyến tuần tra thứ ba Mỹ tiến hành nhằm "thách thức" các tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc.
Tàu chiến Mỹ USS William P. Lawrence (DDG 110).
Giới phân tích ở Washington đã chờ đợi chuyến tuần tra này trong vài tuần qua bởi lần cuối Mỹ tiến hành FONOP đã cách đây 3 tháng. Theo cam kết của các quan chức quốc phòng Mỹ, Hải quân sẽ tiến hành tuần tra hai lần mỗi quý. Trước đó có thông tin nói rằng hoạt động FONOP phải dời lại một tháng vì lý do không xác định.
Hai lần tuần tra khẳng định tự do hàng hải trước đó được Hải quân Mỹ tiến hành tương tự như hoạt động đi qua vô hại bởi nó nhằm phù hợp với Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS).
Chuyến tuần tra đầu tiên được tiến hành ở đá Subi, thực thể ngập hoàn toàn dưới mực nước biển khi thủy triều lên. Lần tuần tra thứ hai diễn ra gần đảo Trí Tôn, thuộc quần đảo Hoàng Sa, chủ quyền của Việt Nam do Trung Quốc chiếm đóng từ năm 1974.
Theo chuyên gia Zack Cooper và Bonnie S. Glaser, bản chất của hoạt động FONOP ở đá Chữ Thập cũng giống như hai lần tuần tra trước đó. Tàu chiến USS William P. Lawrence đi tuần tra qua vùng 12 hải lý ở đá Chữ Thập. Đáp trả, Trung Quốc đã điều hai máy bay chiến đấu J-11, một máy bay cảnh báo Y-8, một tàu khu trục và hai chiến hạm đến xua đuổi chiến hạm Mỹ.
Một số chuyên gia cho rằng, Mỹ cần gửi tín hiệu mạnh mẽ hơn đến Trung Quốc để giải quyết tranh chấp ở Biể
