Từ hợp đồng đến lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản
Giữa Công ty CP Chế biến và XNK thủy sản Cadovimex (Việt Nam) và Công ty South China Seafood, thuộc sở hữu của ông Trần Kia - một Việt kiều Mỹ, có hợp đồng thương mại từ giữa năm 2005. Theo các hợp đồng này, Công ty Cadovimex xuất khẩu thủy sản đông lạnh vào thị trường Hoa Kỳ, ký gửi tại kho của Công ty South China Seafood. Công ty South China Seafood cũng là doanh nghiệp bán hàng cho Công ty Cadovimex.
Ảnh minh họa
Quá trình thực hiện hợp đồng đến tháng 11/2006 Công ty Southchina Seafood còn nợ Công ty Cadovimex hơn 3,7 triệu USD. Mặc dù đối tác còn nợ nhưng Công ty Cadovimex tiếp tục bán hàng cho Công ty South China Seafood. Tính đến ngày 25/5/2008, Công ty South China Seafood đã nợ Cadovimex khoảng 4,7 triệu USD và không chịu trả nợ nên Công ty Cadovimex đã phải khởi kiện đối tác Mỹ ra Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam để đòi số nợ này.
Sau khi thụ lý vụ kiện theo yêu cầu của Công ty Cadovimex, Hội đồng trọng tài đã không thể tiến hành vụ kiện ngay do các thông báo gửi đến bị đơn đều bị trả lại do tổ chức chuyển phát không thể tìm được địa chỉ của Công ty South China Seafood theo địa chỉ trên hợp đồng. Những tín hiệu này cho thấy, đối tác của Công ty Cadovimex có ý định xù khoản nợ khổng lồ hơn 4,7 triệu USD.
Theo phán quyết của Hội đồng trọng tài, Công ty Southchina Seafood phải trả cho Công ty Cadovimex hơn 4,6 triệu USD, trong đó có 3,7 triệu USD nợ cũ đã được hai bên xác nhận và các khoản nợ mới cũng gần 700.000 USD tiền lãi. Trọng tài cũng buộc Công ty South China Seafood phải trả lại cho Công ty Cadovimex 6000 thùng hàng đang lưu giữ trong kho và khoảng 300.000 USD tiền phí trọng tài mà Cadovimex đã tạm ứng trước.
"Biến mất" để chiếm đoạt tài sản?
Tuy nhiên, kể cả khi có phán quyết trọng tài đã có hiệu lực pháp luật, Công ty South China Seafood vẫn không chịu thực hiện việc trả nợ mà còn thường xuyên "biến mất" khỏi địa chỉ kinh doanh đã đăng ký để tránh việc truy đòi nợ của đối tác Việt Nam. Theo báo cáo của Cục An ninh nông nghiệp, nông thôn thì tổng lãnh sự Hoa Kỳ tại TP.Hồ Chí Minh thông báo, khoảng tháng 10/2010, Công ty South China Seafood cũng "biến mất" khỏi địa chỉ đăng ký gần đây nhất.
Việc không chịu thi hành phán quyết trọng tài và luôn tìm cách thay đổi địa chỉ khiến Công ty Cadovimex không thể tìm được đã cho thấy ý định của chủ Công ty South China Seafood là sẽ chiếm đoạt số tiền đang nợ Công ty Cadovimex. Với thủ đoạn này, theo kết quả xác minh của Tổng Cục an ninh 2 và Cơ quan an ninh điều tra, Bộ Công an cùng với các cơ quan chức năng thì hành vi của chủ Công ty South China Seafood, ông Trần Kia, có dấu hiệu của tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Việc cố tình không trả nợ của ông Trần Kia không phải vì công ty này hết tiền mà trái lại, Công ty South China Seafood đang sở hữu một khối tài sản khá lớn tại Việt Nam, đó chính là Công ty TNHH Nam Hải, nay là Công ty Duyên hải Bạc Liêu. Theo xác minh của các cơ quan chức năng, trong đó có Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công an thì chính Công ty South China Seafood của ông Trần Kia là chủ sở hữu của Công ty TNHH Duyên hải Bạc Liêu. Bản thân Trần Kia là tổng giám đốc của Công ty Duyên hải Bạc Liêu.
Cơ quan an ninh cũng xác định được số tiền mà ông Trần Kia chuyển vào Công ty Nam Hải thông qua Công ty South China Seafood hàng triệu USD. Trong đó, từ năm 2003 đến năm 2009, tổng số tiền mà cơ quan chức năng đã xác định được là gần 3,6 triệu USD.
Hiện nay, nạn nhân của Trần Kia và Công ty South China Seafood đang yêu cầu Cục Thi hành án tỉnh Bạc Liêu kê biên tài sản này của Trần Kia. Vì lý do này, Cơ quan an ninh điều tra đã đề nghị Cục Thi hành án tỉnh Bạc Liêu tổ chức thi hành phán quyết trọng tài đã có hiệu lực để thu hồi tài sản mà Công ty Cadovimex bị chiếm đoạt. Việc kê biên tài sản của Công ty Duyên hải Bạc Liêu để thi hành quyết định trọng tài, thu hồi hơn 4,6 triệu USD mà Công ty South China Seafood đang chiếm dụng của Công ty Cadovimex đã có sự thống nhất cao của các cơ quan chức năng Trung ương khi bàn về việc giải quyết vụ việc này.
Mặc dù đã xác định được tài sản của Công ty South China Seafood và các cơ quan chức năng cũng thống nhất về phương án xử lý tài sản của doanh nghiệp lợi dụng hợp đồng để chiếm đoạt tài sản của doanh nghiệp khác. Thế nhưng đến nay, việc lấy lại hơn 4,6 triệu USD còn gặp rất nhiều khó khăn do chưa có sự tích cực từ phía chính quyền địa phương nơi có tài sản phải thi hành phán quyết của trọng tài. Các cơ quan chức năng tỉnh Bạc Liêu cần nhanh chóng và tích cực hơn nữa trong việc xử thi hành án để thu hồi tài sản cho doanh nghiệp bị hại và ngăn chặn những hành vi bội tín, chiếm đoạt tài sản của đối tác giống như những gì Công ty South China Seafood đã làm với Công ty Cadovimex.
P.V
