Bỏ cơ hội làm giàu theo đuổi đam mê
Tôi biết đến nhạc sĩ Lai Miêu Thanh (SN 1971) qua một người bạn. Lần đầu tiên nghe bạn kể về anh là một người hiền hậu và đặc biệt đam mê sáng tác âm nhạc cũng như mê mùi nhang khói chốn chùa chiền, tôi đã rất ấn tượng. Từ tuổi thơ hoàng kim, vương giả cho đến khi định cư ở Australia (Úc) là một chuỗi dài với những chiêm nghiệm của nhạc sĩ Miêu Thanh. Người đàn ông tiếp tôi có nụ cười hồ hởi trên gương mặt phúc hậu. Anh Thanh kể rằng, thuở lên 10, nhà anh giàu nhất nhì khu Chợ Lớn với nghề làm thuốc Bắc. Được ba năm sau thì cha anh đột nhiên qua đời gây chấn động lớn cho gia đình. Anh bắt đầu công việc giao thuốc Bắc từ khi người cha quá cố, bắt đầu nếm trải những khó nhọc của cuộc mưu sinh.
Nhạc sĩ Miêu Thanh bên cây đàn ghi ta và album đầu tay. (Ảnh H.M)
Hồi cha còn sống, Thanh được cho đi học đủ thứ. Anh Thanh bộc bạch: "Tôi bắt đầu học đàn ghi ta, trống từ khi mới mười tuổi. Vì là con cả trong gia đình khá giả, mẹ tôi lại là người yêu thích nhạc, nên bà đưa tôi đi học. Chứ thật tình lúc 10 tuổi tôi không biết gì về nhạc. Mới đầu, tôi không cảm nhận được nhạc, chỉ là học để chiều lòng mẹ. Sau ba năm, việc đi học ấy trở thành thông lệ, ngày nào không đi được thì bứt rứt không yên. Lúc đó, tôi mới cảm nhận được âm nhạc rất hay và cuốn hút mình một cách kỳ lạ. Tôi cứ học như thế vào mỗi tối trong tuần, ban ngày thì đi học ở trường, rồi theo học các thứ tiếng nước ngoài. Thời gian rảnh, tôi phụ gia đình đi giao thuốc Bắc. Cuộc sống của tôi khi ấy hầu như không khi nào nghỉ ngơi".
Ở Việt Nam, gia đình anh Thanh đã không còn mấy người thân, vì thế mẹ anh dọn qua nước ngoài sinh sống. Thời đầu mới qua Úc, tất cả mọi sinh hoạt đều trở nên khó khăn với gia đình anh từ bất cập trong ngôn ngữ đến khả năng kinh tế. Gia đình anh phải gắng gượng mưu sinh bằng nhiều nghề. Khi ấy, anh đã phụ giúp người dượng của mình bán và giao thịt heo. Công việc ấy thì vô vàn vất vả. Anh phải thức dậy khi tiếng gà còn chưa kịp gáy chạy đi giao thịt, bán thịt, sáng ra lại cắp sách tới trường. Tuổi 20 nhưng anh Thanh phải học lại từ lớp 10 để hợp với môi trường giáo dục bên ấy. Đồng thời, anh cũng kiếm thêm lớp dạy nhạc ở trường tư để theo đuổi đam mê âm nhạc của mình.
Thời kỳ sinh viên, anh được người dượng giới thiệu cho đi làm thêm ở bưu điện vào những dịp tết nhất. Thích nhạc nhưng cuối cùng anh lại thi và học kế toán tại một trường đại học bên Úc. Tuy nhiên, việc học đó không được bao lâu, vì anh đam mê âm nhạc. Anh Thanh chia sẻ: "Học kế toán hai năm thì tôi bỏ ngang để chuyên tâm cho việc học nhạc. Khoảng thời gian ấy, gia đình tôi rất sửng sốt vì quyết định táo bạo của tôi. Thời gian này, tôi cũng phụ em gái mình giữ chân kế toán ở một hãng may. Sau khi nghỉ học, tôi đi làm cho một ngân hàng được 3-4 năm thì tôi tự mở ra một công ty tài chính, chuyên giới thiệu mượn tiền đầu tư kinh doanh".
Những buổi tối ngồi bên ly trà, anh mang cây đàn ghi ta, bắt đầu công việc sáng tác nhạc. Sau đó, anh bỏ cả công ty tài chính của mình cho người khác làm rồi chuyên tâm dạy nhạc. Anh Thanh cho biết: "Khi tôi chuẩn bị về Việt Nam để chuyên tâm sáng tác nhạc, một người phụ nữ có hai đứa con học nhạc của tôi đã đề nghị với tôi mở trường dạy nhạc và bán dụng cụ âm nhạc. Người phụ nữ đó nói rằng, rất mến và yêu tiếng nhạc của tôi nên sẽ bỏ tiền túi ra để mở trường với quy mô lớn, và tôi sẽ là người quản lý, chịu trách nhiệm trong việc đào tạo. Nhưng tôi không ở lại vì không sống theo đúng đam mê của mình là tôi đang tự làm khổ bản thân, cho dù trong tay có tiền tỷ".
Nhạc sĩ Miêu Thanh thân tình bên ca sĩ thực hiện bài hát. (Ảnh nhân vật)
Sáng tác nhạc lạ
Anh Thanh tiếp cận với Phật giáo từ khi còn rất nhỏ, anh thích mùi khói nhang nghi ngút và thích luôn cả những triết lý nhân sinh trong cõi nhà Phật. Vì thế, anh từ chối lời đề nghị của người phụ nữ nọ mà quay về Việt Nam chuyên tâm sáng tác âm nhạc. Chia sẻ về ý nguyện này, anh cho biết: "Tôi về đây viết nhạc chủ yếu để cho mọi người có một món ăn tinh thần khác, phong phú hơn và sống có giá trị chút xíu. Nếu nhạc tôi được nhiều người nghe thì có nguồn lợi, nguồn lợi ấy tôi chỉ dành làm từ thiện. Nhạc của tôi luôn đưa cảm xúc thật của mình vào bài hát. Cách sáng tác của tôi là ca từ sâu sắc, ý nghĩa, người nghe phải có cảm xúc với nhạc của mình. Bởi thế, nếu bài nhạc hời hợt thì tôi đang tự mâu thuẫn với bản thân mình".
Sống có trách nhiệm với bản thân và công việc nên nhạc sĩ Miêu Thanh luôn tìm tòi đổi mới tư duy từng ngày. Anh là một người sống nội tâm, tình cảm và ham học hỏi nên người mến anh, bạn bè anh không hề ít. Anh Thanh cho biết: "Tôi đọc rất nhiều sách và đặc biệt những cuốn của nhà sư Ấn Độ tên là Osho. Sau năm 1995, người ta công bố nhiều cuốn sách của nhà sư này, tôi đọc và mê ngay từ đầu. Những điều dạy dỗ trong cuốn sách của Osho đã cho tôi biết quên hết tất cả những muộn phiền để sống vị tha và hiểu lẽ đời. Bởi thế, những lời nhạc của tôi cũng mang hơi hướng của triết lý Phật pháp sâu xa. Trong nhà tôi bên Úc chứa tới hơn 70 cuốn của nhà sư này và tôi đã đọc đi đọc lại nhiều lần".
Theo vị nhạc sĩ khiêm nhường Miêu Thanh thì dòng nhạc của anh không giống như những dòng nhạc Việt Nam khác. Anh chia sẻ: "Nhạc của tôi có những cái triết lý của nhà Phật, cũng như những biểu cảm trong con người, nhạc sĩ. Vì thế, những "xoắn xít" trong nhạc tưởng như bình thường nhưng cũng đầy táo bạo. Nhạc của tôi là nhạc trữ tình, nhưng tôi sáng tác dường như để dành riêng cho những người trung tuổi trở lên là chính. Bởi tuổi tôi tuy ít, nhưng dường như tâm tư tôi đã già. Những ca từ của tôi không sốc nặng mà là êm dịu, lả lướt và được viết bằng ngôn ngữ rất đời thường. Đồng thời, cái gì cũng có thể hóa giải trong những bài nhạc của tôi, từ tình cảm đến tình yêu, từ nhớ thương đến đau khổ đều có nguyên do của nó".
Có lẽ, từ những tư tưởng vị tha nên cách thưởng thức nhạc của Miêu Thanh cũng có phần khác lạ. "Nhạc buồn thường để lại cảm xúc nhiều hơn, nghe xong học được cái gì đó chất. Tôi nghĩ nghe nhạc buồn thực chất lại không buồn thêm, vì mình hiểu được những điều buồn đó là do đâu. Và về cơ bản, những bản nhạc buồn đó phải có lý giải, đưa người nghe ra khỏi trạng thái trống trải, buồn bã vì chính lúc sáng tác, người nhạc sĩ phải đặt mình vào đó. Nhiều người thì nghĩ rằng, mình buồn thì nghe nhạc buồn, rồi buồn thêm, nhưng như vậy là nghe chỉ để nghe, chứ chưa thực sự cảm nhận từng lời nhạc", nhạc sĩ Miêu Thanh chia sẻ.
Đã không ít lần Miêu Thanh đang sáng tác mà rơi lệ. Đó là những kỷ niệm sẽ không bao giờ phai trong lòng anh. Ví như cách đây mấy năm, anh sáng tác bài "Ngày cha tôi mất". Anh Thanh âu sầu: "Vì khi bố tôi mất, tôi chỉ mới 13 tuổi, các em của tôi cũng còn quá nhỏ. Đó là một cú sốc, đảo lộn cuộc sống của gia đình tôi, trách nhiệm người đàn ông trong gia đình đè nặng lên vai tôi, bỡ ngỡ và bàng hoàng. Phải mất rất lâu, tôi mới viết xong bài nhạc ấy, vì nước mắt chảy thì tôi lại phải ngừng viết".
Hoàng Minh
