Dự thảo “quá vội vàng”!
Trao đổi với PV Người Đưa Tin, GS.TS Phạm Tất Dong, Phó Chủ tịch hội Khuyến học Việt Nam bày tỏ: “Theo tôi, chủ trương này là đúng nhưng bộ GD&ĐT đang làm quá vội vàng!
Hiện nay đang cần động viên hàng chục triệu người học không chính quy nên việc không còn phân loại chính quy hay vừa học vừa làm, loại khá hay giỏi cũng khẳng định giá trị của hình thức đào tạo này. Trên thực tế, không phải bất cứ ai tốt nghiệp đại học chính quy cũng đều có năng lực, phẩm chất hơn người học không chính quy.
Vấn đề cốt lõi nằm ở chỗ siết chất lượng đào tạo, cho dù đào tạo chính quy hay không chính quy cũng cần chú trọng để có chất lượng thực”.
Ông phân tích: “Đáng lẽ, bộ GD&ĐT phải quy định rõ, đào tạo không chính quy phải đảm bảo những yêu cầu gì để có được chất lượng tốt, tạo cơ hội cho những người học không có điều kiện đáp ứng, nhất là những người đang tham gia lao động sản xuất cần học thêm để nâng cao trình độ. Trên thế giới cũng đã có những chủ trương học tại nơi làm việc vì công việc. Nhiều công nhân sau quá trình tích lũy kinh nghiệm thực tế có khi còn phục vụ xã hội tốt hơn kỹ sư trên lý thuyết.
Điều quan trọng nhất là chất lượng. Cả hệ chính quy lẫn không chính quy đều phải chấn chỉnh lại”.
Theo ông, việc không ghi xếp loại trên bằng tốt nghiệp cũng là một cách “xóa rào cản”, bởi hiện nay, nhà tuyển dụng không còn căn cứ quá nhiều vào loại bằng để sử dụng nhân lực. Nếu tốt nghiệp loại Khá, Giỏi mà chỉ Khá, Giỏi trên lý thuyết, thiếu kinh nghiệm thực tiễn thì cũng không được nhà tuyển dụng trọng dụng.
GS.TS Phạm Tất Dong đánh giá bộ GD&ĐT đã qua vội vàng khi đưa dự thảo.
“Vừa rồi, tôi cũng đã chia sẻ với vài chuyên viên ở Bộ: “Đáng lẽ, không nên đưa dự thảo một cách nóng vội như vậy.
Trước hết, phải giải thích kỹ hội đồng Quốc gia giáo dục, bộ GD&ĐT chủ trương ra sao, đã thảo luận ra sao trong Quốc hội,… để chuẩn bị dư luận, để dư luận có cái nhìn rõ ràng hơn, rồi mới đưa ra dự thảo lấy ý kiến.
Người ta có câu: “Nói phải củ cải cũng nghe”, vậy phải phân tích chi tiết rồi hãy lấy ý kiến, chứ dư luận chưa hiểu gì đã ép phải nghe thì dư luận làm sao nghe được?”, GS.TS Phạm Tất Dong nhấn mạnh.
Phù hợp với thông lệ quốc tế
Trước sự quan tâm đa chiều của dư luận, ngày 6/10, bộ GD&ĐT đã lên tiếng giải thích về dự thảo “Thông tư quy định chi tiết nội dung chính ghi trên văn bằng giáo dục đại học”.
Cụ thể, PGS.TS Mai Văn Trinh, Cục trưởng cục Quản lý chất lượng, bộ GD&ĐT, (đơn vị soạn thảo dự thảo) cho biết, Điều 38 Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học (có hiệu lực từ ngày 1/7/2019) quy định: “Bộ trưởng bộ GD&ĐT quy định chi tiết nội dung chính ghi trên văn bằng, phụ lục văn bằng…”.
Như vậy, Luật quy định đối với giáo dục đại học, người học khi tốt nghiệp sẽ được cấp đồng thời bằng và phụ lục văn bằng.
Theo đó, thực hiện quy định của Luật, trong năm 2019, Bộ tiến hành xây dựng song song 2 văn bản:
Thứ nhất, Thông tư ban hành Quy chế quản lý bằng tốt nghiệp THCS, bằng tốt nghiệp THPT, bằng tốt nghiệp trung cấp sư phạm, bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm, văn bằng giáo dục đại học và chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân (Thông tư đã hoàn thiện thủ tục và chuẩn bị ban hành);
Thứ hai, Thông tư quy định chi tiết nội dung chính ghi trên văn bằng giáo dục đại học.
Trong Thông tư ban hành Quy chế quản lý bằng tốt nghiệp THCS, bằng tốt nghiệp THPT, bằng tốt nghiệp trung cấp sư phạm, bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm, văn bằng giáo dục đại học và chứng chỉ của hệ thống giáo dục quốc dân đã có quy định nội dung chính của phụ lục văn bằng giáo dục đại học bao gồm:
- Thông tin của người được cấp văn bằng: họ và tên; ngày tháng năm sinh;
- Thông tin về quá trình đào tạo và cấp bằng: tên cơ sở giáo dục đại học cấp bằng; ngành đào tạo; chuyên ngành đào tạo; ngày nhập học; ngày cấp bằng; nơi tổ chức đào tạo (tên cơ sở đào tạo/phân hiệu); ngôn ngữ giảng dạy; thời gian đào tạo;
- Thông tin về trình độ đào tạo; hình thức đào tạo; trình độ đào tạo kế tiếp mà người có văn bằng được tiếp cận;
- Kết quả học tập: tên học phần hoặc môn học; số tín chỉ của từng học phần hoặc môn học; điểm học phần hoặc môn học; tổng số tín chỉ tích lũy; điểm trung bình; tên luận văn và kết quả luận văn (nếu có); điểm xếp loại tốt nghiệp; xếp loại tốt nghiệp.
Trường hợp văn bằng được cấp khi các tín chỉ tích lũy ở những cơ sở đào tạo khác nhau, cần ghi rõ tên môn học và số tín chỉ của từng môn học được công nhận để xét tốt nghiệp và tên cơ sở đào tạo.
Bên cạnh đó, Cục trưởng cụ Quản lý chất lượng cũng khẳng định: “Các thông tin quy định ghi trên phụ lục văn bằng tại Thông tư nói trên đã đảm bảo cung cấp đầy đủ về quá trình đào tạo, kết quả học tập, hình thức đào tạo,… của người học giúp người sử dụng lao động có đầy đủ thông tin về người có văn bằng để tham khảo và lựa chọn trong việc tuyển dụng”.
Ông giải thích, dự thảo Thông tư quy định chi tiết nội dung chính ghi trên văn bằng giáo dục đại học chỉ quy định nội dung chính ghi trên văn bằng, các thông tin khác đã quy định phải ghi trên phụ lục văn bằng và được cấp đồng thời với văn bằng cho người học.
Việc cấp văn bằng cùng với phụ lục văn bằng là xu hướng của nhiều nước trên thế giới (trong quá trình xây dựng dự thảo Thông tư này, ban soạn đã tham khảo văn bằng của hơn 20 quốc gia).
Do vậy, quy định như trong dự thảo “Thông tư quy định chi tiết nội dung chính ghi trên văn bằng giáo dục đại học” là phù hợp với thông lệ của nhiều nước trên thế giới, đảm bảo sự hội nhập của giáo dục đại học Việt Nam với giáo dục đại học của các nước.
Sẽ có bằng chuyên môn đặc thù
Cục trưởng cục Quản lý chất lượng Mai Văn Trinh cho rằng, theo quy định của Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học, văn bằng giáo dục đại học gồm 3 loại: bằng Cử nhân; bằng Thạc sĩ và bằng Tiến sỹ.
Hiện tại, bộ GD&ĐT đã trình Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Giáo dục Đại học sửa đổi, theo đó các loại ngành nghề chuyên môn đặc thù sẽ được quy định tại Nghị định này.
Cục trưởng cục Quản lý chất lượng Mai Văn Trinh cho biết sẽ có các loại bằng kỹ sư, bằng bác sỹ, bằng dược sỹ,… (với tư cách là bằng chuyên môn đặc thù).
Theo đó, dự kiến sẽ có các loại bằng kỹ sư, bằng bác sỹ, bằng dược sỹ,… (với tư cách là bằng chuyên môn đặc thù). Do đó, trong dự thảo Thông tư của Bộ không quy định những trường hợp này.
“Bộ sẽ nghiêm túc tiếp thu các ý kiến phù hợp, hoàn thiện Thông tư có chất lượng và tính khả thi cao để đưa Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục Đại học vào thực tiễn, góp phần đổi mới giáo dục đại học Việt Nam trong giai đoạn mới”, đại diện đơn vị soạn thảo dự thảo cho biết.
