Từ những ngôi mộ phổ thông thông dụng cho đến nhà mồ rồng sừng sững, tất cả cùng tồn tại song song và rạch ròi trong một mô hình nghĩa trang mới mẻ: Hoa viên nghĩa trang. Mô hình này hiện đang phát triển khá phổ biến ở TP.HCM.
Khi mộ tại Hoa viên gò Đen luôn có cùng kiến trúc và ấm cúng.
Đổ xô đầu tư vào đất nghĩa trang
Trong khi lĩnh vực địa ốc đang có xu hướng chững lại, đất nghĩa trang lại sốt lên từng ngày. Người người đổ xô làm cò đất "an nghỉ", nhà nhà xẻ đất làm nghĩa trang tự phát. Những doanh nghiệp đầu tư bất động sản có tầm cỡ lại từ từ và chậm chạp chìa "chiếc vòi" của mình khoanh vùng những vùng đất rộng ở các tỉnh lân cận TP.HCM để bắt đầu chiến lược tấn công vào phân khúc "đất nghĩa trang".
Với óc kinh doanh cực nhạy, các doanh nghiệp không xây dựng nghĩa trang theo mô hình cũ mà hướng theo kiểu Hoa viên nghĩa trang vừa hiện đại vừa ổn định lâu dài. Mô hình này không mới so với các nước khác trên thế giới nhưng hoàn toàn lạ lẫm ở nước ta.
Chưa ai từng nghĩ sẽ đến nghĩa trang trong tâm thế đi dạo công viên, nhưng với Hoa viên nghĩa trang thì lại là chuyện khác. Đó là hình thức giao hòa giữa người chết và người sống. Trên thực tế, đó là nơi an nghỉ ổn định lâu dài của người đã khuất nhưng cũng là nơi giải trí thư giãn, không gian mở cho khách thăm viếng.
Nghĩa trang Bình Hưng Hòa (quận Bình Tân, TP.HCM) bị giải tỏa, nghĩa trang Đa Phước (huyện Bình Chánh, TP.HCM) gần như không còn chỗ trống. Những thông tin đó không khỏi làm cho người dân lo lắng và tỏa ra tìm nơi an nghỉ phù hợp hơn ở các tỉnh lân cận. Nắm bắt được nhu cầu đó cùng với ý định biến nghĩa trang vốn lạnh lẽo, ảm đạm thành hoa viên ấm áp, hấp dẫn, các nhà đầu tư bất động sản đã tập trung vào thị trường này.
Hoa viên nghĩa trang Gò Đen tọa lạc ấp 2, xã Mỹ Yên, huyện Bến Lức, tỉnh Long An là một ví dụ. Có thể nói, đây là nghĩa trang thân thiện đầu tiên ra đời ở khu vực phía Nam. Hoa viên nghĩa trang Gò Đen bắt đầu đưa vào xây dựng và sử dụng từ năm 2006, đến nay cơ sở hạ tầng mới gần như đã hoàn chỉnh mà số đất mộ bán đi cũng đã gần hết, công ty đang tiến hành mở rộng thêm.
Giáp ranh huyện Bình Chánh, TP.HCM, Hoa viên nghĩa trang Gò Đen có nhiều lợi thế để phát triển, khách hàng chủ yếu từ TP.HCM và Long An. Chị Ty, nhân viên ở đây cho biết: "Đa phần đất ở đây đã được mua hết rồi, có người mua đến 40 phần đất mộ để dành cho con cháu sau này".
| Mô hình nghĩa trang thân thiện vốn không mới trên thế giới nhưng đó lại là bước đột phá tại Việt Nam. Điển hình ở úc, nghĩa trang thân thiện là nơi sinh hoạt, giải trí, chụp ảnh cưới và khung kiến trúc đồng bộ, không có sự phân chia về hình thức và giá cả. Mô hình này mới phát triển ở nước ta trong một vài năm trở lại đây nhưng đã tạo được những khác biệt rõ rệt trong kiến trúc và truyền thống cải táng. Những nghĩa Hoa viên như vậy không chỉ đáp ứng việc di dời các nghĩa trang ra khỏi khu dân cư mà còn nhằm mục đích đưa nghĩa trang trở thành những khu vực thân thiện, xanh sạch, biến nghĩa địa thành nơi vui chơi, thăm quan lành mạnh cho người dân. Những mô hình như vậy cũng thu hút được những khách hàng từ xa và góp phần làm giảm đi tập tục mai táng thiếu tập trung ở một số địa phương. Việc xây dựng và khai thác nghĩa trang là một ngành kinh doanh đã tạo thuận lợi cho các cá nhân và doanh nghiệp đổ xô khai thác thị phần này. Bên cạnh đó, Nghị định 35/2008/NĐ-CP có nhiều điểm khuyến khích cho các cá nhân và doanh nghiệp đầu tư vào loại hình này. Theo đó, các nhà đầu tư sẽ được nhà nước cấp đất lâu dài, không thu phí sử dụng đất, không cần đóng thuế, không cần kê khai thu nhập, muốn sang nhượng bao nhiêu không hạn chế. |
Sau nghĩa trang Gò Đen, nhiều công ty bắt đầu nhận thấy thị phần béo bở này cũng ồ ạt đầu tư. Xét về vốn và diện tích, các nghĩa trang ra đời sau có phần lấn át hơn Hoa viên Gò Đen. Công viên Vĩnh Hằng ở Bình Dương tổng vốn đầu tư hơn 300 tỉ đồng, bao phủ trên 190 ha đất. Công viên Vĩnh Hằng được xây dựng rất hiện đại, có một đại lộ chạy dọc khuôn viên xe hơi có thể chạy vào thăm viếng mộ.
Không chỉ trong nước, nhà đầu tư nước ngoài cũng nhìn thấy tiềm năng phát triển thị trường bất động sản dành cho người đã khuất ở Việt Nam nên cũng tiến hành khảo sát và xây dựng. Đi tiên phong là tập đoàn Fairy Park, Malaysia, tập đoàn này đầu tư hơn 20 triệu USD để phát triển hệ thống hạ tầng theo tiêu chuẩn quốc tế, mở các dịch vụ dành cho người chết như chôn cất theo phong thủy, nơi chôn cất sang trọng...
Công viên của người dương lẫn cõi âm
Việc đầu tư vào thị trường đất nghĩa trang thực sự tạo nên diện mạo mới cho mỹ quan TP.HCM và phân chia gánh nặng quá tải mà bấy lâu đổ dồn về Nghĩa trang Bình Hưng Hòa. Các nghĩa trang được xây dựng theo kiểu những hoa viên không chỉ nhận được thiện cảm từ người dân xung quanh mà còn góp phần vào việc đem lại mỹ quan cho địa phương.
Ông Huỳnh Văn Luông (quận 8, TP.HCM), một khách hàng của Hoa viên Gò Đen cho biết: "Mô hình nghĩa trang như hoa viên này thực sự là một cách nhìn mới, một hướng đi mới góp phần làm giảm đi sự ác cảm của mọi người về nghĩa địa".
Hoa viên được phân khu một cách rõ ràng, khoa học theo những hình khối nhất định. Tại đây, mỗi phân khu đều được quy định về kiến trúc một cách nghiêm ngặt.
Ví dụ, trong khu mộ đôi, các mộ phần đều có cùng một kiến trúc, một độ cao. Khu mộ đá hoa cương thì nhất thiết các mộ phần phải được xây dựng bằng chất liệu là đá hoa cương được nhập từ nước ngoài. Khu nhà mồ rồng nằm dọc các trục đường chính dẫn vào khuôn viên, được xây dựng hoành tráng và trang trí tinh xảo.
Những họa tiết rồng, phụng được thực hiện theo yêu cầu của khách hàng. Tuy nhiên khu nhà mồ cũng phải tuân thủ quy định về kiến trúc và độ cao. Việc phân khu và quy định kiến trúc, chất liệu xây mộ phần không chỉ khiến Hoa viên có được một hình khối, cấu trúc hài hòa.
Theo ông Liễu Đình Chiến, giám đốc công ty TNHH Long Khê, đơn vị chủ quản Hoa viên Gò Đen thì những nghĩa Hoa viên như vậy không chỉ đáp ứng việc di dời các nghĩa trang ra khỏi khu dân cư mà còn nhằm mục đích đưa nghĩa trang trở thành những khu vực thân thiện, xanh sạch, biến nghĩa địa thành nơi vui chơi, thăm quan lành mạnh cho người dân.
Những mô hình như vậy cũng thu hút được những khách hàng từ xa và góp phần làm giảm đi tập tục mai táng thiếu tập trung ở một số địa phương.
Khu mộ rồng.
Với những bước đột phá như có thiết kế, quang cảnh đẹp, các mộ phần được chăm sóc thường xuyên, chu đáo, các nghĩa trang như trên không khác nào những công viên được đầu tư dành cho người đã khuất lẫn người trần.
Tại đây, khách hàng không chỉ có được cảm giác thư giãn, thoải mái mà còn cảm nhận được việc người quá cố của họ được chăm lo chu tất. Theo chị Ty, nhân viên quản lý Hoa viên nghĩa trang Gò Đen cho biết: Hằng ngày, hoa viên vẫn đón nhận khách hàng và mở cửa cho người dân vào thăm quan.
Một trong những yếu tố khiến các mô hình Hoa viên như trên có được chỗ đứng trong lòng khách hàng là việc họ có thể mua trước đất nền. Anh Lưu Văn Hùng (Bến Lức, Long An) cho biết: "Tôi vừa mua một phần đất dưỡng sanh cho ông bà nhà tôi. Hiện đang tính mua thêm một phần nữa cho mình. Tôi muốn khi nhắm mắt được nằm gần cha mẹ mình".
Tuy nhiên, chi phí để có được một "chỗ" trong những nghĩa trang như trên không phải ai cũng đáp ứng được. Kinh phí bao gồm mua nền và xây dựng một mộ phần trong các Hoa viên như trên thường có giá gấp ba, gấp bốn lần so với việc xây dựng một ngôi mộ thường. Đó còn chưa kể đến việc khách hàng chọn khu vực, hướng mộ phần, chất liệu xây mộ.
Hà Nguyễn - Ngọc Lài
