Theo quan niệm dân gian, Táo quân là các vị thần tiên được ông Trời phái xuống để cai quản dưới hạ giới. Không những định đoạt may, rủi, phúc họa cho gia chủ, các vị Táo còn ngăn cản sự xâm phạm của ma quỷ vào thổ cư, giữ bình yên cho mọi người trong nhà.
Cứ vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, Táo quân sẽ bay về trời, báo cáo tất cả việc làm tốt – xấu của con người để Thiên đình định đoạt công tội, thưởng phạt phân minh. Đến đêm Giao thừa, Táo quân mới trở lại trần gian để tiếp tục công việc trông coi bếp lửa gia đình.
Để ông Táo có phương tiện về chầu trời, người Việt thường chuẩn bị 3 con cá chép sống (hay cá vàng) thả trong chậu nước. Sau khi cúng xong, người ta sẽ đem cá phóng sinh xuống ao, hồ hay sông.
Lý giải về tục lệ này, TS. Trần Hữu Sơn – Phó Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam, kiêm Viện trưởng Viện Nghiên cứu ứng dụng Văn nghệ dân gian Việt Nam cho biết: “Trong tâm thức người Việt, cá chép là loài đã “vượt vũ môn hóa rồng” nên được coi là biểu tượng của sự thăng hoa, an lành và sung túc. Với giới trí thức, cá chép sẽ đem đến công danh, thăng tiến và may mắn. Việc phóng sinh cá chép vào ngày ông Công ông Táo là thuần phong mỹ tục từ bao đời nay của người Việt”.
Cách thả cá chép về trời chuẩn nhất.
Cách thả cá chép tiễn ông Công ông Táo chuẩn nhất
Thả nhẹ nhàng, từ từ
Khi thả cá bạn nên nhẹ nhàng và từ từ để tránh va chạm mạnh làm cá chết. Cũng không nên thả cả túi nilon vì ảnh hưởng gây ô nhiễm môi trường , như vậy không gọi là phóng sinh. Cá sẽ không có cơ hội sống sót ở những nơi môi trường bị ô nhiễm.
Xem cá đi chưa
Sau khi thả cá, nên lưu lại một chút xem cá đã bơi đi chưa, tránh tình trạng cá mắc kẹt hoặc lưu luyến chưa muốn rời đi.
Chú ý tâm thái
Tâm thái khi đi thả cá rất quan trọng, cần vui vẻ, thoải mái đi phóng sinh. Trong lúc thả cá cũng không cần phải cầu khấn gì cả, chỉ cần đơn giản nghĩ là mình đang đơn thuần cứu vớt chúng là được.
Mong rằng, với những chỉ dẫn và lưu ý cụ thể về cách thả cá chép tiễn ông Công ông Táo – là hai vị thần canh giữ góc bếp góc nhà về chầu trời trong ngày 23 Tháng Chạp trên đây sẽ giúp mọi người mọi nhà biết cách thả cá và thể hiện tấm lòng thành của mình như nào cho hợp ý trời, hợp tâm linh nhà Phật.
*Thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo.
Phong Linh (tổng hợp)
