Như vậy sẽ không còn sàn vàng theo cơ chế thị trường, từ đó việc gửi vàng vào ngân hàng sẽ chấm dứt. Tuy nhiên hiện nay, người dân đang giữ khoảng 400 đến 500 tấn vàng, tương đương với 25 tỷ USD, nên việc huy động được số vàng đang có trong dân gặp nhiều khó khăn.
Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh phân tích, chính sách này đồng nghĩa với việc, số phận của 12.000 cửa hàng vàng trong nước mong manh, họ sẽ không có thị trường đến tồn tại. Do đó, phải đưa cơ chế quản lý thị trường "thuận mua vừa bán" nhưng có sự quản lý của Nhà nước theo một khung pháp luật nghiêm ngặt. Để thị trường vàng đi vào hoạt động quy củ, huy động được nguồn lực trong dân, nên lập một thị trường vàng có sự quản lý của Nhà nước, trong đó người dân được quyền đưa vàng tới ký gửi, lấy một chứng chỉ vàng. Người dân có thể đổi lại vàng thật tùy theo nhu cầu của họ. Với cách làm này, Nhà nước mới có thể huy động được số vàng trong dân.
Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh nhận định, chính sách độc quyền vàng của NHNN đang làm khó 12.000 cửa hàng vàng trong nước
Cả NHNN và giới chuyên gia đều từng chỉ ra giá cao do có nạn đầu cơ trên thị trường vàng. Song, việc chống nạn đầu cơ, làm giá để lập lại trật tự trên thị trường vàng, vẫn chủ yếu vẫn mạnh ở khuyến cáo, chưa có giải pháp hữu hiệu. Hàng ngày, người dân và giới đầu tư nhỏ lẻ vẫn chìm nổi trong mua - bán, được - thua khi chạy theo biểu giá và những tin đồn. Và như vậy, thị trường vàng vẫn nhiều bất ổn, tác động không nhỏ tới nền kinh tế.
Nói về giá vàng trong nước biến động, thậm chí chênh đến 5 triệu đồng/lượng so với giá vàng thế giới. Chuyên gia kinh tế Lê Dăng Doanh cho rằng, do chúng ta không sản xuất được vàng mà phải dùng USD để nhập vàng, trong khi các ngân hàng thương mại huy động vàng của dân rồi mang bán. Khi thị trường có biến động, người dân dồn dập rút vàng ra, buộc các ngân hàng phải mua vào nhiều, khiến giá vàng bị đẩy lên cao. Chính vì vậy, việc cấp thiết nhất là Nhà nước phải tạo cơ chế quản lý vàng tránh để thị trường vàng mất ổn định. Cần sớm tạo ra chứng chỉ vàng để người dân không giữ vàng miếng mà đi gửi vàng.
Trước thông tư của NHNN về việc ngừng huy động vàng của các ngân hàng thương mại, Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia cũng nhận định về khó khăn thanh khoản ở các ngân hàng liên quan khi ngừng huy động vàng. Cụ thể, khi thị trường vàng đang biến động mạnh khách hàng vay vốn bằng vàng chủ yếu để đầu tư và kinh doanh bất động sản. Bên cạnh đó, khi giá vàng ở mức thấp, không ít khách vay vốn bằng vàng kỳ hạn dài nhằm hưởng lãi suất thấp bán lấy tiền đồng để đầu tư, sản xuất kinh doanh.
Nhưng khi giá vàng biến động tăng cao, điều kiện kinh tế khó khăn, nhiều khách hàng đã không thể trả dứt điểm những khoản nợ vay vốn vàng. Một số ngân hàng đề xuất hoán đổi sang tiền đồng nhưng dù vậy, người vay vẫn khó trả được nợ khi giá vàng vẫn ở mức cao. Tình hình này đã đẩy một số ngân hàng thương mại trước đây có thế mạnh ở mảng huy động và cho vay vàng vào thế khó tất toán dư nợ vàng. Nếu thời điểm này chấm dứt huy động vàng sẽ khiến một số nhà băng khó khăn về thanh khoản vàng. Do vậy, ngân hàng tăng mua trên thị trường, khiến cho giá vàng trong nước khó có thể giảm theo đà giảm của thế giới.
Cao Tuân
