Phía sau quyết định “rắn” của người Kurd Syria với Thổ Nhĩ Kỳ ở Afrin

Sẽ còn tấn công nhiều hơn?

Các chuyên gia cho rằng, diễn biến này sẽ làm phức tạp thêm tình hình vốn đã rối ren ở phía Bắc Syria.

Theo đó, Các đơn vị Bảo vệ Nhân dân người Kurd (YPG) tuần trước cho hay lực lượng này đã khiến 9 lính Thổ Nhĩ Kỳ và 3 chiến binh phiến quân đồng minh của Ankara thiệt mạng tại Afrin. YPG cam kết sẽ tấn công nhằm vào Ankara nhiều hơn.

“Afrin sẽ không thể ổn định nếu quân đội Thổ Nhĩ Kỳ còn tiếp tục chiếm giữ vùng này”, phát ngôn viên của YPG Nuri Mahmud nói.

“Chúng tôi YPG sẽ không ngồi yên cho tới khi chúng tôi chắc chắn rằng thành phố này nằm dưới sự kiểm soát của người bản địa. Chúng tôi sẽ tiếp tục tấn công quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và những ai hợp tác với họ nhằm xâm lược Afrin”, ông Mahmud nói.

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và các chiến binh phiến quân đồng minh đã chiếm thị trấn Afrin từ tay YPG vào tháng Ba vừa qua sau một chiến dịch kéo dài 2 tháng.

Sau khi chiến đấu trên các ngọn đồi tại thị trấn này, người Kurd đã phải rời Afrin trước những đợt pháo kích mạnh mẽ của Thổ Nhĩ Kỳ.

Thổ Nhĩ Kỳ luôn coi YPG là một phần của đảng Công nhân người Kurd (PKK), vốn bị Ankara coi là một tổ chức khủng bố.

“Khi chúng tôi yêu cầu người dân Syria rời thành phố, ý định của chúng tôi là giúp họ giữ mạng sống, nhưng các chiến binh của chúng tôi thì vẫn ở đó chiến đấu. Họ vẫn đang tiếp tục với mục tiêu giành lại Afrin, giải phóng vùng đất này khỏi những kẻ côn đồ”, ông Mahmud nói.

Tuy nhiên, các chuyên gia quân sự cho rằng nhóm phiến quân người Kurd này sẽ không có đủ khả năng gây ra trở ngại đối với quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và đồng minh.

“Tôi không nghĩ rằng YPG mang lại bất kỳ mối đe dọa nào đối với lực lượng quân Thổ và các nhóm phiến quân đối lập đồng minh”, Ahmed Rahal, cựu tướng quân đội Syria hiện đang là chuyên gia phân tích quân sự tại Istanbul, cho hay.

Theo nhận định của Rahal, YPG hiện chỉ theo đuổi chiến lược duy trì tại vùng Afrin và thông qua các cuộc tấn công để gia tăng danh tiếng.

“YPG có nhiều nhóm ủng hộ có thể thực hiện các cuộc tấn công bất ngờ nhưng đó vẫn không phải là quan ngại đối với Thổ Nhĩ Kỳ. YPG sử dụng các cuộc tấn công này để nhắc nhở những nhóm ủng hộ và cộng đồng quốc tế rằng họ không hài lòng đối với việc Afrin nằm dưới sự kiểm soát của Ankara”, ông Rahal nói.

Trong khi đó, một số chuyên gia phân tích nhận định thông qua việc thực hiện các cuộc tấn công nêu trên, các chiến binh người Kurd muốn lấy lại niềm tin của những người dân địa phương tại Afrin.

“YPG không thách thức hành động của Thổ Nhĩ Kỳ tại Afrin cho tới khi họ chắc chắn kết quả duy nhất của hành động của Ankara là sự tàn phá đối với khu vực này cùng với việc ngày càng nhiều chiến binh Kurd thiệt mạng”, Joshua Landis, Giám đốc trung tâm Nghiên cứu Trung Đông tại đại học Oklahoma nói.

Cục diện khó dự đoán

Theo Landis, tình hình hiện tại khiến giới quan sát khó dự đoán về tương lai Bắc Syria.

“Tương lai vùng Bắc Syria vẫn mơ hồ. Mỹ đang bàn thảo với Nga, trong khi Tổng thống Donald Trump từng nhiều lần khẳng định, ông muốn đưa lính Mỹ về nước và rời khỏi Syria. Các cố vấn của ông Trump thì đi ngược lại những tuyên bố này và nhấn mạnh Washington sẽ không rút quân khỏi Syria tới chừng nào Iran vẫn còn là mối đe dọa”, ông Landis nói.

Trong khi Chính phủ Syria đã đạt được thắng lợi ở nhiều nơi tại Syria thì bất cứ động thái nào ở vùng phía Bắc nước này như Idlib hay Afrin cũng có thể đe dọa lợi ích của Thổ Nhĩ Kỳ tại khu vực, ông Landis nói.

“Thổ Nhĩ Kỳ đã cảnh báo Nga không hỗ trợ các động thái của chính quyền Tổng thống Assad ở Idlib. Hiện tại, khi sự hiện diện của Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria trở nên ngày càng không chắc chắn cùng với quan điểm của Nga về toàn vẹn lãnh thổ Syria thì logic của YPG về các cuộc tấn công nhằm vào Thổ Nhĩ Kỳ và các nhóm phiến quân cũng trở nên hợp lý hơn”, Landis nói.

“Lực lượng Kurd muốn phá rối Thổ Nhĩ Kỳ và khuyến khích chiến dịch của chính quyền Assad ở phía Bắc đất nước. Nếu YPG thành công trong việc làm giảm bớt khao khát của Thổ Nhĩ Kỳ đối với việc chiếm đất Syria thì các nghị sĩ Nga và Syria có thể sẽ quyết định mạnh tay hơn đối với sự chiếm đóng của Thổ Nhĩ Kỳ”, chuyên gia nói.

Người dân tại Afrin nằm trong vùng có khả năng bị YPG tấn công cho hay họ lo ngại về khả năng an toàn của mình.

“Chúng tôi đã chuyển chỗ ở và di chuyển qua lại rất nhiều lần trong những tháng qua. Tôi sợ rằng các cuộc tấn công của YPG chống lại Thổ và các nhóm phiến quân sẽ gây ra một cuộc giao tranh quy mô lớn và buộc chúng tôi phải rời bỏ nhà cửa một lần nữa”, Hanan Menjo, một người dân 54 tuổi sống ở rìa Afrin cho hay.

Xem thêm: Liên Hợp Quốc lên tiếng về quá trình sơ tán nhóm Mũ bảo hiểm Trắng