Án Nước ngoài:
Thi thể bé 4 tuổi trong vali hành lý
Suchana Seth - người đứng đầu The Mindful AI Lab ở Bengaluru (Ấn Độ) đã bị bắt tại Chitradurga (bang Karnataka) khi đang trở về từ bang Goa lân cận bằng taxi. Thi thể con trai 4 tuổi của Seth được tìm thấy trong hành lý của cô.
Thanh tra cảnh sát Goa - Paresh Naik cho biết Seth nhận phòng khách sạn cùng con trai ở Goa vào thứ Bảy (6/1), nhưng cậu bé không đi cùng mẹ khi cô trả phòng vào tối thứ Hai (8/1).
Seth và con trai. Ảnh: NY Post
Nhân viên khách sạn tìm thấy vết máu trong phòng sau khi Seth rời đi nên đã lập tức báo cảnh sát. Cảnh sát liên lạc với tài xế taxi và yêu cầu anh đưa nữ nghi phạm đến đồn cảnh sát gần nhất.
Chồng của Seth đang ở Indonesia và đã được yêu cầu quay trở lại Ấn Độ. Nữ CEO hiện đang bị tạm giam trong 6 ngày. Vụ việc đang tiếp tục được điều tra.
Trang LinkedIn của Seth mô tả cô là “chuyên gia AI và nhà khoa học dữ liệu với hơn 12 năm kinh nghiệm, đồng thời là thành viên Trung tâm Berkman Klein tại Đại học Harvard".
Trên trang web của Harvard cũng đề cập đến Seth, nói rằng "chuyên môn của cô bao gồm các thuật toán kiểm tra để đảm bảo tính công bằng, trách nhiệm giải trình và tính minh bạch, kiếm tiền từ AI một cách có đạo đức, các lỗ hổng bảo mật...”.
Seth khi bị bắt. Ảnh: NY Post
Luật Việt Nam:
Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về cơ quan điều tra
Sau khi tìm thấy thi thể con trai 4 tuổi trong hành lý của Suchana Seth, nữ CEO này đã bị cảnh sát bắt giữ. Để kết luận Seth có phải là kẻ sát nhân hay không, cơ quan điều tra phải khởi tố vụ án để tiến hành điều tra.
Theo pháp luật hình sự của Việt Nam, điều tra là hoạt động tố tụng hình sự do cá nhân và cơ quan có thẩm quyền thực hiện nhằm xác định sự thật vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ làm cơ sở cho việc truy cứu hay không truy cứu trách nhiệm hình sự.
Các giai đoạn tố tụng hình sự bao gồm: Khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án.
Trong giai đoạn điều tra, cơ quan có thẩm quyền điều tra sẽ tiến hành các hoạt động, thủ tục điều tra theo quy định Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 nhằm mục đích thu thập chứng cứ, tìm ra sự thật khách quan.
Nếu không có hoạt động điều tra, viện kiểm sát không có cơ sở, kết luận để truy tố, toà án không có cơ sở để xét xử vụ án. Ở giai đoạn điều tra, cơ quan điều tra phải thu thập đầy đủ chứng cứ buộc tội và chứng cứ gỡ tội, chứng cứ xác định tình tiết tăng nặng và tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của nghi phạm Seth và chứng cứ xác định các tình tiết khác của vụ án.
Trong giai đoạn điều tra nếu như thu thập được đầy đủ chứng cứ hoặc việc thu thập chứng cứ, lấy lời khai bị cáo có những vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng thì viện kiểm sát hoặc tòa án sẽ trả hồ sơ yêu cầu cơ quan có thẩm quyền điều tra thực hiện điều tra bổ sung.
Khi có tin tố giác, tin báo về tội phạm, cơ quan, tổ chức gồm Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, cơ quan, tổ chức khác có trách nhiệm tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm.
Sau khi tiếp nhận tin tố giác, tin báo về tội phạm cơ quan điều tra tiến hành các hoạt động điều tra theo các trình tự, thủ tục điều tra: Hỏi cung bị can: Việc hỏi cung được tiến hành bởi điều tra viên hoặc kiểm sát viên tùy vào trường hợp (Điều 183 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015); Lấy lời khai người làm chứng: Người tiến hành lấy lời khai là điều tra viên, các bộ điều tra hoặc kiểm sát viên (Điều 186 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015); Đối chất: Trường hợp có mâu thuẫn trong lời khai giữa 2 hay nhiều người mà đã tiến hành các biện pháp điều tra khác nhưng chưa giải quyết được mâu thuẫn thì điều tra viên tiến hành đối chất. Trong một số trường hợp cần thiết thì kiểm sát viên tiến hành đối chất (Điều 189 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015); Nhận dạng, nhận biết giọng nói: Theo Điều 190, 191 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, điều tra viên tiến hành đưa người, ảnh hoặc vật cho người làm chứng, bị hại hoặc bị can nhận dạng và cho bị hại, người làm chứng hoặc người bị bắt, bị tạm giữ, bị can nhận biết giọng nói; Khám xét người: Theo Điều 193, 194 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 thì những người có thẩm quyền quy định tại khoản 1 Điều 113 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 có quyền ra lệnh khám xét. điều tra viên thi hành lệnh (người cùng giới thực hiện); Khám xét, thu giữ, tạm giữ tài liệu, đồ vật: quy định tại Chương XIII Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015; Khám nghiệm hiện trường: Điều tra viên chủ trì tiến hành khám nghiệm nơi xảy ra, nơi phát hiện tội phạm để phát hiện dấu vết của tội phạm, thu giữ vật chứng, tài liệu, đồ vật, dữ liệu điện tử khác liên quan và làm sáng tỏ những tình tiết có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án (Điều 201 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015); Khám nghiệm tử thi: Việc khám nghiệm tử thi do giám định viên pháp y tiến hành dưới sự chủ trì của Điều tra viên và phải có người chứng kiến (Điều 202 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015); Thực nghiệm điều tra: Để kiểm tra, xác minh tài liệu, tình tiết có ý nghĩa đối với việc giải quyết vụ án, cơ quan điều tra có thể thực nghiệm điều tra bằng cách dựng lại hiện trường, diễn lại hành vi, tình huống hoặc những tình tiết khác của một sự việc nhất định và tiến hành các hoạt động thực nghiệm cần thiết (Điều 204 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015); Giám định, định giá tài sản: được quy định tại chương XV Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015; Các biện pháp điều tra đặc biệt được quy định tại chương XVI Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015.
Khi kết thúc điều tra, cơ quan điều tra sẽ kết luận điều tra và đề nghị truy tố nếu có đủ chứng cứ, hoặc đình chỉ điều tra nếu có một trong các căn cứ quy định tại Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 hay đã hết thời hạn điều tra mà không chứng minh được bị can là người thực hiện tội phạm.
Như vậy, trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng. Nữ CEO có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình vô tội.
Để xác định Seth là người phạm tội, trên cơ sở đó truy cứu trách nhiệm hình sự, các cơ quan tiến hành tố tụng (Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án) phải chứng minh được cô này là người thực hiện hành vi sát hại con trai. Nếu không chứng minh được rằng Seth đã thực hiện tội phạm thì không thể kết tội nữ CEO này được.
Ánh Dương (Thực hiện)
