Vào giữa tháng 1/2017, nữ sinh N.T.N.A. mang 11 cuốn tài liệu, trong đó có 8 cuốn photo trái phép các giáo trình khác nhau vào trường đại học Luật TP.HCM và bị bảo vệ phát hiện, lập biên bản. Vụ việc sau đó được chuyển sang thanh tra trường, phòng Công tác sinh viên thành lập hội đồng kỷ luật, quyết định đình chỉ 1 năm học của nữ sinh A.
Nhà trường khẳng định việc ra quyết định kỷ luật sinh viên nêu trên dựa theo các văn bản: Luật Sở hữu trí tuệ 2005, sửa đổi bổ sung năm 2009; Luật Giáo dục đại học ban hành năm 2012 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Hành vi sao chép tác phẩm và chuyển giao trái phép tác phẩm cho người khác của sinh viên N.A. là hành vi vi phạm pháp luật sở hữu trí tuệ. Cụ thể hành vi trên đã xâm phạm quyền sao chép tác phẩm, quyền truyền đạt tác phẩm của chủ sở hữu quyền tác giả là Trường ĐH Luật TP.HCM được quy định tại Điều 20 Luật Sở hữu trí tuệ. Hành vi vi phạm này được quy định tại khoản 6, Điều 28 Luật Sở hữu trí tuệ.
Tuy nhiên trước sự tranh cãi trái chiều của dư luận, Hội đồng kỷ luật nhà trường đã thống nhất kết luận và tư vấn hiệu trưởng xem xét ra quyết định thay đổi hình thức kỷ luật từ đình chỉ 1 năm sang hình thức đình chỉ học tập 1 học kỳ.
Tuy nhiên, sau khi nghe báo cáo của phòng Đào tạo về tình hình bố trí lớp và các môn học cho sinh viên N.T.N.A sau khi hết thời hạn kỷ luật, hiệu trưởng trường nhận thấy việc tạm dừng học tập trên thực tế không chỉ là 1 học kỳ mà sẽ vẫn kéo dài 1 năm. Do vậy, để tạo điều kiện cho sinh viên, hiệu trưởng quyết định áp dụng hình thức kỷ luật cảnh cáo.
Liên quan đến vấn đề này, luật sư Trần Huy Tuấn, đoàn Luật sư TP.HCM cho biết: “Việc sao in tài liệu là vi phạm luật sở hữu trí tuệ, vi phạm pháp luật. Đặc biệt, với sinh viên luật, tinh thần thượng tôn pháp luật lại càng trở nên quan trọng bởi các em là người am hiểu pháp luật nên việc xử lý kỷ luật với sinh viên vi phạm trong trường hợp trên là đúng theo quy định”.
Theo quy chế công tác sinh viên ban hành kèm Thông tư số 10/2016/TT-BGDĐT của bộ Giáo dục và đào tạo, nhiệm vụ của sinh viên là "phải chấp hành pháp luật của Nhà nước, điều lệ trường đại học và các quy chế, nội quy của cơ sở giáo dục đại học”.
Điều 9 của quy chế nêu: “Đình chỉ học tập có thời hạn áp dụng với ba trường hợp: Đang bị cảnh cáo mà vẫn vi phạm; vi phạm nghiêm trọng các hành vi sinh viên không được làm; vi phạm pháp luật bị xử phạt tù nhưng cho hưởng án treo”.
Với quy định này, có thể thấy rõ những trường hợp sinh viên thuộc đối tượng đình chỉ học tập được quy định cụ thể.
Luật sư Tuấn đưa ra quan điểm riêng: “Tuy nhiên, việc đưa ra hình thức xử phạt gây ra nhiều tranh cãi bởi hiện nay, trong quy định của bộ Giáo dục và đào tạo chưa quy định về vấn đề này mà chỉ là nội quy riêng của nhà trường.
Về khía cạnh nào đó, việc bảo hộ quyền tác giả cần được nâng cao, đặc biệt với sinh viên luật là các nhà làm luật tương lai càng trở nên quan trọng. Nhưng vấn đề này cần phải soi xét ở mặt thực tế, bởi không ít sinh viên không chỉ riêng trường luật mà rất nhiều trường khác đang sử dụng tài liệu sao chép, photo với nhiều lý do khác nhau. Vì thế, việc xử lý thế nào cho hợp lý cũng cần phải tìm hiểu nguyên nhân sâu xa của sự việc.
Nếu việc sao chép tài liệu phục vụ mục đích kinh doanh, thương mại, việc xử phạt nghiêm, tôi hoàn toàn đồng ý. Tuy nhiên, đối với lý do tiết kiệm tài chính kinh tế, hoàn cảnh gia đình, không phải sinh viên nào cũng có đủ điều kiện sử dụng tài liệu nguyên gốc thì việc này cũng có thể châm chước”.
Qua sự việc này, bài học được rút ra đối với sinh viên, đặc biệt là các sinh viên luật càng phải nâng cao ý thức, tôn trọng, bảo vệ và thực thi đúng quy định của pháp luật để làm tấm gương cho mọi người noi theo.
Dương Nhung