Căn cứ quy định tại Nghị định 24/2023/NĐ-CP thì từ ngày 1/7/2023, mức lương cơ sở là 1.800.000 đồng/tháng. Mức lương cơ sở dùng làm căn cứ: Tính mức lương trong các bảng lương, mức phụ cấp và thực hiện các chế độ khác theo quy định của pháp luật đối với các đối tượng quy định tại Điều 2 Nghị định 24/2023/NĐ-CP; Tính mức hoạt động phí, sinh hoạt phí theo quy định của pháp luật; Tính các khoản trích và các chế độ được hưởng theo mức lương cơ sở.
Tăng mức hưởng lương hưu tối thiểu
Luật BHXH 2014 quy định người lao động có từ đủ 20 năm đóng BHXH bắt buộc trở lên thì điều kiện, mức hưởng lương hưu thực hiện theo chính sách BHXH bắt buộc. Mức lương hưu hằng tháng thấp nhất của người lao động tham gia BHXH bắt buộc đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 54 và Điều 55 Luật BHXH 2014 bằng mức lương cơ sở.
Như vậy, mức lương hưu hằng tháng thấp nhất của nhóm đối tượng này sẽ tăng lên 1.800.000 đồng từ ngày 1/7, thay vì hiện hành là 1,49 triệu đồng.
Tăng mức trợ cấp thai sản
Mức trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi sẽ được điều chỉnh khi lương cơ sở tăng. Theo đó, Luật BHXH 2014 quy định lao động nữ sinh con hoặc người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 6 tháng tuổi thì được trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 2 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ sinh con hoặc tháng người lao động nhận nuôi con nuôi. Trường hợp sinh con nhưng chỉ có cha tham gia BHXH thì cha được trợ cấp một lần bằng 2 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con cho mỗi con.
Như vậy, từ ngày 1/7, mức trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi sẽ được tăng lên 3,6 triệu đồng, thay vì 2,98 triệu đồng như hiện tại.
Bên cạnh đó, mức hướng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thải sản cũng được điều chỉnh tăng. Mức hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản một ngày bằng 30% mức lương cơ sở (khoản 3 Điều 41 Luật BHXH 2014 ) sẽ tăng lên 540.000 đồng (hiện nay là 447.000 đồng) từ ngày 1/7.
Tăng mức hưởng dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau ốm đau
Theo khoản 3 Điều 29 Luật BHXH 2014, mức hưởng dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau khi ốm đau một ngày bằng 30% mức lương cơ sở.
Khi tăng lương cơ sở từ ngày 1/7 lên 1,8 triệu đồng, mức hưởng dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau khi ốm đau sẽ tăng lên 540.000 đồng, hiện nay là 447.000 đồng.
Tăng mức trợ cấp khi suy giảm khả năng lao động
Đối với trợ cấp một lần, Điều 46 Luật BHXH 2014 quy định người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 5% đến 30% thì được hưởng trợ cấp một lần và mức trợ cấp tính theo lương cơ sở.
Nếu suy giảm 5% khả năng lao động thì được hưởng 5 lần mức lương cơ sở, tức là tăng 9 triệu đồng so với hiện nay là 7,45 triệu đồng. Sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 0,5 lần mức lương cơ sở (tức tăng lên 900.000 đồng thay vì 745.000 đồng như hiện nay).
Đối với trợ cấp hằng tháng, Điều 47 Luật BHXH 2014 quy định người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 31% trở lên thì được hưởng trợ cấp hằng tháng. Theo đó, suy giảm 31% khả năng lao động thì được hưởng bằng 30% mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 2% mức lương cơ sở.
Như vậy, từ ngày 1/7, cứ suy giảm 31% khả năng lao động thì được hưởng trợ cấp 540.000 đồng (hiện nay là 447.000 đồng), sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 36.000 đồng (hiện nay là 29.800 đồng).
Mức trợ cấp phục vụ cũng được điều chỉnh tăng. Đối với người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên mà bị liệt cột sống hoặc mù hai mắt hoặc cụt, liệt hai chi hoặc bị bệnh tâm thần thì ngoài mức hưởng trợ cấp hàng tháng thì còn được hưởng trợ cấp phục vụ bằng mức lương cơ sở (tức là từ ngày 1/7 tăng lên 1,8 triệu đồng so với mức 1,49 triệu đồng hiện nay).
Trợ cấp khi chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
Điều 51 Luật BHXH 2014 quy định người lao động đang làm việc bị chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc bị chết trong thời gian điều trị lần đầu do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp thì thân nhân được hưởng trợ cấp một lần bằng 36 lần mức lương cơ sở, từ ngày 1/7 sẽ tương ứng 64,8 triệu đồng.
Như vậy, mức trợ cấp một lần khi chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp từ ngày 1/7 sẽ thêm 11,16 triệu đồng so với mức trợ cấp hiện nay là 53,64 triệu đồng.
Tăng mức trợ cấp dưỡng sức, phục hồi sức khỏe
Khoản 2 Điều 52 Luật BHXH 2014 quy định mức hưởng trợ cấp dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau khi điều trị thương tật, bệnh tật một ngày bằng 25% mức lương cơ sở nếu nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe tại gia đình thì mức hưởng từ 1/7 tăng lên 450.000 đồng thay vì 372.500 đồng như hiện nay; bằng 40% mức lương cơ sở nếu nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe tại cơ sở tập trung thì mức hưởng tăng lên 720.000 đồng thay vì 596.000 đồng.
Tăng mức trợ cấp mai táng, trợ cấp tuất háng tháng
Theo quy định tại Điều 66 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì người lo mai táng được nhận một lần trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người thuộc một trong các trường hợp sau đây chết: Người lao động quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 đang đóng bảo hiểm xã hội hoặc người lao động đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội mà đã có thời gian đóng từ đủ 12 tháng trở lên; Người lao động chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc chết trong thời gian điều trị do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; Người đang hưởng lương hưu; hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng đã nghỉ việc.
Do đó, tư ngày 1/7/2023, mức trợ cấp mai táng sẽ bằng 18.000.000 đồng (hiện hành là 14.900.000 đồng).
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 68 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì những người quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 66 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thuộc một trong các trường hợp sau đây khi chết thì thân nhân được hưởng tiền tuất hằng tháng: Đã đóng bảo hiểm xã hội đủ 15 năm trở lên nhưng chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần; Đang hưởng lương hưu; Chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; Đang hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng với mức suy giảm khả năng lao động từ 61 % trở lên.
Mức trợ cấp tuất hằng tháng đối với mỗi thân nhân bằng 50% mức lương cơ sở; trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì mức trợ cấp tuất hằng tháng bằng 70% mức lương cơ sở.
Do đó, từ ngày 1/7/2023, mức trợ cấp tuất hằng tháng đối với mỗi thân nhân bằng 900.000 đồng (hiện hành là 745.000 đồng); trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì mức trợ cấp tuất hằng tháng bằng 1.260.000 đồng (hiện hành là 1.043.000 đồng).
Trong đó, thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng, bao gồm: Con chưa đủ 18 tuổi; con từ đủ 18 tuổi trở lên nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; con được sinh khi người bố chết mà người mẹ đang mang thai; Vợ từ đủ 55 tuổi trở lên hoặc chồng từ đủ 60 tuổi trở lên; vợ dưới 55 tuổi, chồng dưới 60 tuổi nếu bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình mà người tham gia bảo hiểm xã hội đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu từ đủ 60 tuổi trở lên đối với nam, từ đủ 55 tuổi trở lên đối với nữ; Cha đẻ, mẹ đẻ, cha đẻ của vợ hoặc cha đẻ của chồng, mẹ đẻ của vợ hoặc mẹ đẻ của chồng, thành viên khác trong gia đình mà người tham gia bảo hiểm xã hội đang có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình nếu dưới 60 tuổi đối với nam, dưới 55 tuổi đối với nữ và bị suy giảm khả năng lao động từ 81 % trở lên.
Tuệ Minh
