Hãy hình dung: Đó là tháng 12 năm 2023. Paris Saint-Germain đang hơn đội đầu bảng Ligue 1 tới 10 điểm. Họ đã đứng đầu bảng Champions League, đánh bại Manchester United hai lần trên đường đến với danh hiệu bất bại ở châu Âu. Mười một cá nhân giờ đã trở thành một cỗ máy chạy trơn tru, với Neymar và Kylian Mbappe chạy suốt 90 phút. Không người chơi nào thực hiện bất kỳ chuyến bay trái phép nào hoặc ăn đồ ăn nhanh vào đêm khuya. Và huấn luyện viên Jose Mourinho đã để người Paris chơi thứ bóng đá phản công trong mơ.
Đây là thế giới của PSG có thể trông như thế nào nếu mọi thứ diễn ra theo đúng kế hoạch trong 6 tháng tới. Người Paris đã được liên kết chặt chẽ với việc mang về HLV người Bồ Đào Nha trong vài tuần nay, với HLV hiện tại Christophe Galtier có vẻ ngày càng có khả năng bị sa thải vào cuối mùa giải.
PSG hy vọng rằng thái độ thẳng thắn của Mourinho và những lời chỉ trích gay gắt của giới truyền thông sẽ nhận được sự tôn trọng từ người hâm mộ của họ. Họ chắc chắn sẽ dựa vào 'Người đặc biệt' để kiểm soát những cái tôi hiện đang tràn lan ở Paris. Cuối cùng, ông có thể kéo các sợi dây của một đội lộn xộn lại với nhau.
Ngoại trừ, nó có thể sẽ không hoạt động như thế. Mourinho có thể là một giải pháp ngắn hạn ở Paris, phong cách quản lý nổi tiếng nghiêm khắc của ông đã mang lại hòa bình tạm thời cho một câu lạc bộ hỗn loạn. Nhưng trong một thời gian dài, điều này chắc chắn sẽ trở nên sai lầm nghiêm trọng, khi Mourinho là phản đề cho sự thay đổi mà PSG cần.
Nếu nó xảy ra, toàn bộ sự việc hứa hẹn sẽ hoàn toàn không thể di chuyển được.
Một giải pháp hợp lý
Ở một khía cạnh nào đó, thuê Mourinho cũng có lý. PSG chưa bao giờ có một HLV cứng rắn, một người có thể giải quyết tất cả các vấn đề của câu lạc bộ. Thay vào đó, họ đã dựa vào việc điều chỉnh quá mức với mỗi lần tuyển dụng mới.
Thomas Tuchel là một nhà chiến thuật bậc thầy, nhưng lại quá kiểm soát những người trong phòng thay đồ và không thể xử lý những siêu sao thất thường của PSG. Hội đồng quản trị đã phản ứng bằng cách mang đến những rung cảm tốt và phong cách hiện đại của Mauricio Pochettino, nhưng đơn giản là ông quá tự do và lý tưởng đối với một câu lạc bộ đòi hỏi sự cứng rắn hơn.
Giải pháp tiếp theo là Galtier. Ông là người Pháp, trông hơi đáng sợ và am hiểu về Ligue 1. Hệ thống 3-4-3 thông minh của ông có vẻ phù hợp để tận dụng tốt nhất bộ ba tiền đạo của PSG. Ông cũng từng từ chối chức vô địch của PSG vào năm 2021 khi dẫn dắt Lille. Trên thực tế, câu lạc bộ đã thuê người đàn ông đã đánh bại họ.
Tuy nhiên, nó đã không thành công. Các chiến thuật đã lỗi thời và Galtier bắt đầu loay hoay với đội hình của mình. Mặc dù họ sẽ vô địch Ligue 1, nhưng thành công ở châu Âu là không thể tìm thấy. Bên ngoài sân cỏ, ông đã để cho Neymar và gần đây nhất là Lionel Messi, làm vô số trò hề. Và có lẽ quan trọng nhất, những người cực kỳ trung thành mãnh liệt đã hết yêu người quản lý. Việc ông đến từ một vùng khác của nước Pháp cũng chẳng ích gì.
Vì vậy, Mourinho dường như là bước tiếp theo. Điều này rất phù hợp với mô hình cũ, bất chấp việc PSG khăng khăng rằng họ đang cố gắng thay đổi.
Mourinho có thể khuấy động một nhóm người hâm mộ. Ông đã xử lý các siêu sao với một số thành công trong quá khứ. Ông sẽ để những người Paris chơi theo một phong cách đã được công nhận, và sẽ đòi hỏi sự tôn trọng tuyệt đối trong phòng thay đồ mà dường như người quản lý hiện tại của họ không có nhiều điều đó. Ông cũng là một chuyên gia trong các trận đấu cúp, và đã hai lần vô địch Champions League. Cho đến nay, rất hợp lý.
Một HLV yêu cầu kiểm soát
Nhưng quản lý không hoạt động như vậy. Thực tế, PSG mới là nơi cuối cùng mà Mourinho nên đến. Đó là một thể chế rối loạn chức năng, và việc ném HLV người Bồ Đào Nha vào thùng bột đó cũng giống như đặt đồng hồ bấm giờ cho một quả bom tích tắc.
Tất cả bắt đầu với nhiệm vụ của một cuộc hẹn quản lý Mourinho: quyền lực. Ông đã tạo dựng sự nghiệp khi hoạt động như một nhân vật độc tài. Mourinho yêu cầu kiểm soát từ trên xuống dưới, cả trong nội bộ đội của ông và bên ngoài với giới truyền thông. Mourinho là một nhà lãnh đạo chuyên chế, và ông cần phải cảm thấy như vậy để thành công.
Và có bằng chứng cho việc thiết lập đó đang hoạt động. Nó mang lại thành công trong nước cho Chelsea (hai lần), chức vô địch Champions League cho Inter và giúp Real Madrid tạo nên một trong những mùa giải hay nhất trong lịch sử La Liga. Nó đã mang lại một khoảng thời gian thành công đầy hứa hẹn, nếu phải thừa nhận là ngắn ngủi, cho Tottenham, đồng thời mang về một chiếc cúp châu Âu cho Roma, và có lẽ một chiếc cúp khác sẽ đến trong mùa giải này.
Nhưng trong quá khứ, khi sự kiểm soát đó bắt đầu sụp đổ, Mourinho cũng vậy. Năm 2007, mối quan hệ của ông với ông chủ Chelsea, Roman Abramovich, đã đi đến điểm rạn nứt - buộc vị huấn luyện viên này phải ra đi. Vào năm 2013, phòng thay đồ của Madrid đã bị xáo trộn bởi một Mourinho chỉ trích các cầu thủ của ông, trọng tài và giới truyền thông. Ông ra đi vào cuối mùa giải, mùa giải mà sau này ông gọi là tồi tệ nhất trong sự nghiệp của mình.
Điều tương tự cũng xảy ra ở Manchester United và Tottenham, với việc huấn luyện viên cảm thấy bị hội đồng quản trị cấp trên hoặc các cầu thủ mà ông huấn luyện hạ gục.
Và đây là một điềm gở cho PSG. Galtier đã bị nhấn chìm trong cuộc đấu tranh quyền lực công khai với cố vấn bóng đá Luis Campos, người đã nhiều lần công kích vị huấn luyện viên này cả trên báo chí và trong phòng thay đồ. Chủ tịch Nasser Al-Khelaifi cũng không được biết đến chính xác với cách tiếp cận tự do kinh doanh của mình.
Người nâng tầm các ngôi sao
Có một phân đoạn rõ ràng được tuyển chọn trong loạt phim 'Tất cả hoặc không có gì' của Tottenham năm 2019, nơi Mourinho gặp Harry Kane. Trong cuộc trao đổi kéo dài một phút, Mourinho nói về cái gọi là "khía cạnh toàn cầu" của ông và hứa hẹn tầm ảnh hưởng to lớn của ông có thể giúp Kane đạt đến một đẳng cấp siêu sao mới. Kane, bị quyến rũ bởi lời hứa, đồng ý. Đó là Mourinho đang khẳng định cái tôi của mình, cho rằng thương hiệu cá nhân của ông lấn át đội trưởng tuyển Anh. Và hóa ra, Mourinho đã đúng.
Kane sẽ tiếp tục có 18 tháng được cho là tốt nhất trong sự nghiệp của anh vào thời điểm đó, nâng cao tổng số bàn thắng và kiến tạo sau một chiến dịch 2018-19 đáng quên.
Mourinho đã làm điều tương tự với Cristiano Ronaldo. Tiền đạo người Madrid đã ghi 60 bàn trong năm 2011 dưới sự dẫn dắt của HLV người Bồ Đào Nha, trước khi giành Quả bóng Vàng hai năm sau đó. Didier Drogba, Zlatan Ibrahimovic và Karim Benzema đều đã được hưởng lợi từ các phương pháp của anh ấy. Sau đó, có lý do để gợi ý rằng Mourinho có thể xử lý những tên tuổi lớn trong phòng thay đồ của PSG.
Nhưng cũng luôn bất đầu với các ngôi sao
Nhưng một loạt các cuộc tranh luận cấp cao với loại cầu thủ bị ám ảnh bởi thương hiệu lớn, truyền thông xã hội mà phòng thay đồ của PSG đầy ắp nên đưa ra lý do để thận trọng.
Điển hình nhất có lẽ là Paul Pogba. Tuyển thủ Pháp liên tục đối đầu với huấn luyện viên, với một loạt sự cố khiến Mourinho phản đối bản hợp đồng kỷ lục của Man United. Mourinho công khai chỉ trích Pogba về phong độ làm việc trong năm 2018, đồng thời bóng gió cho rằng cầu thủ này không đủ tập trung vào bóng đá. Ông cũng chỉ trích anh vì đã bay tới Miami để điều trị và cho rằng một trong những bài đăng trên Instagram của Pogba đã chọc ghẹo đồng đội của anh. Đỉnh điểm là việc Mourinho tước băng đội phó của Pogba và tranh cãi với anh trên sân tập trong một video tai tiếng.
Và Mourinho đã không thực sự huấn luyện một cầu thủ nổi tiếng như vậy kể từ đó. Kane và Son Heung-min là những tên tuổi lớn, nhưng không phải ngôi sao trên mạng xã hội. Mặc dù vậy, Mbappe và Neymar chính là định nghĩa về loại thương hiệu cá nhân mà ông không ngừng đụng độ.
Trong quá khứ, trước khi hồ sơ cá nhân trên mạng xã hội có ảnh hưởng lớn hơn câu lạc bộ mà họ đại diện, huấn luyện viên đã có thể vượt qua cái tôi của những cá nhân lớn nhất mà ông từng huấn luyện. Lần này, có vẻ như một trận thua cho Mourinho.
Những mâu thuẫn rõ ràng
Trong một thời gian, đã có quan điểm cho rằng PSG không thể huấn luyện được. Messi, Neymar và Mbappe đều được mệnh danh là một số phiên bản không thể hoặc không muốn làm những công việc cần thiết để duy trì một đội chiến thắng.
Và đó là một lời phê bình công bằng. Trong các cuộc đụng độ ở Champions League, PSG đã để lộ hàng phòng ngự khi dùng 8 người đấu với 11 người của một số đội bóng hàng đầu của châu lục. Tỷ lệ làm việc tối thiểu của họ thực sự là một trong nhiều lý do khiến câu lạc bộ không giành được cúp châu Âu - mặc dù có rất nhiều tài năng nổi bật.
Vô số nhà quản lý đã cố gắng thay đổi điều đó. Tuchel yêu cầu những tên tuổi lớn phải chạy nhiều như phần còn lại của đội. Pochettino không cam kết. Galtier đã thay đổi quyết định, đầu tiên gợi ý rằng mọi người nên làm việc ngoài bóng, trước khi khẳng định rằng đội bóng của ông nên thực hiện công việc mà Messi, Neymar và Mbappe đơn giản là không thể – hay chính xác hơn là từ chối.
Tuy nhiên, Mourinho không phải là người dễ thỏa hiệp. Hệ thống chính xác mà ông sẽ sử dụng ở PSG vẫn còn phải chờ xem, nhưng nếu ông tuân thủ các nguyên tắc thông thường của mình, người Paris sẽ phòng ngự với số 11 người và tìm cách phát động phản công. Về mặt lý thuyết, đây là một khái niệm tàn khốc – một khái niệm sẽ mang lại lợi ích đặc biệt cho Mbappe. Nhưng tất cả đều được xây dựng trên nhiệm vụ của tỷ lệ công việc.
Và không có gì đảm bảo ở đây, bất kể sự hiện diện của Mourinho. Neymar nổi tiếng vì sự thiếu quan tâm của anh trong những ngày này, trong khi Mbappe, mặc dù đeo băng đội trưởng rất nhiều, nhưng lại không thể hiện chính xác tốc độ làm việc của một đội trưởng khi người Paris không kiểm soát bóng.
Đây là một điểm gắn bó, một kỳ vọng cơ bản. Nhưng không chắc là đội của ông sẽ chấp nhận nó.
Sự sụp đổ tất yếu
Tất cả điều này có thể diễn ra tốt đẹp. Trên thực tế, trong một vài tháng hạnh phúc, nó có thể sẽ như vậy. Nhưng những vấn đề tương tự có xu hướng lặp lại trong chu kỳ quản lý của Mourinho. Và tất cả các giấy tờ liên lạc tiềm năng đều có ở đây: Cái tôi lớn, tranh giành quyền lực, sự miễn cưỡng chấp nhận một số nguyên tắc chiến thuật của người quản lý.
Mourinho hiện tại cũng không hẳn là một người ổn định. Ông đã nhiều lần bị đuổi khỏi sân và bị phạt vì hành vi xấu bên đường biên ở Roma. Ông đã gợi ý một cách công khai rằng các trọng tài đang được trả lương bởi câu lạc bộ đối thủ Juventus. Gần đây nhất, ông đã đeo thiết bị ghi âm để ghi lại những lời lẽ được cho là lăng mạ mà ông nhận được từ các quan chức.
Ngoài ra còn có những mối nguy hiểm từ mối quan hệ rạn nứt mà ông đã có với các HLV khác. Mourinho nổi tiếng với việc gọi Arsene Wenger là "chuyên gia thất bại" và gọi Frank De Boer là "huấn luyện viên Premier League tồi tệ nhất mọi thời đại". Nhưng hai người đó không phải là huấn luyện viên duy nhất thấy mình bất đồng với chiến lược gia người Bồ Đào Nha. Pep Guardiola, Antonio Conte, Jurgen Klopp và Tuchel đều đã có những lời chọc ngoáy với 'Người đặc biệt' qua các phương tiện truyền thông và trên đường dây nóng.
Nhưng bóng đá có một nỗi ám ảnh sâu sắc với Mourinho. Đối với tất cả những tranh cãi của mình, ông vẫn là một thiên tài, một nhà quản lý có khả năng làm nên những điều tuyệt vời, ngay cả khi chiến thuật của ông đã trở nên lỗi thời hơn. Đến bây giờ, Mourinho hoạt động bằng âm thanh, cử chỉ và clip Twitter. Nhưng ông vẫn xoay sở để giành chiến thắng. Đó là một nghịch lý quyến rũ.
Và có một mốc thời gian có thể dự đoán được ở đây. Trong một vài tháng, những điểm hấp dẫn đó sẽ mang lại điều gì đó cho PSG. Nhưng nó chắc chắn sẽ nổ tung. Và thế giới bóng đá sẽ dán mắt vào màn hình của họ như vậy.
Đăng Nguyên
