Từ đầu tháng 9/2018 đến nay, do những trận lũ từ thượng nguồn đổ về có lúc lên đến 4.200m3/giây, đã kéo theo hàng ngàn tấn rác thải vào lòng hồ Bản Vẽ, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An.
Cho đến thời điểm hiện nay, hồ Bản Vẽ đã trở thành bãi rác khổng lồ kéo dài nhiều km. Điều đáng nói, xác cây và rác thải đầy lòng hồ gây khó khăn cho việc đi lại và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn cho người lưu thông trên hồ thủy điện Bản Vẽ.
Hơn tháng nay, 12 hộ dân làm nghề vận chuyển khách, kinh doanh hàng hóa bằng đường thủy không thể hoạt động. Riêng xã Hữu Khuông chưa có đường ô tô, mà chỉ có 4 thuyền hoạt động chở khách qua hồ đã phải dừng hoạt động nhiều ngày. Hiện, người dân đành phải đi bằng xe máy theo đường vòng xa gấp 3 đến 4 lần để ra trung tâm.
Thầy Hà Văn Huấn, giáo viên trường Tiểu học Hữu Khuông cho biết: “Để đến trường, tôi phải di chuyển bằng thuyền. Nhưng rác nhiều nên mấy lần thuyền va phải những xác cây nổi trên mặt nước khiến cho tôi vô cùng sợ hãi. Một số giáo viên khác không dám đi thuyền nữa mà phải dùng xe máy đi đường vòng”.
Ông Lô Văn Tùng, Bí thư Đảng ủy xã Hữu Khuông, nói: “Mặc dù biết nguy hiểm nhưng không thể không đi, vì đây là con đường ngắn nhất để đến được UBND xã. Vì lý do an toàn cho người dân, chính quyền xã và lực lượng công an địa phương đã phối hợp và thường xuyên tuyên truyền cho người dân và chủ thuyền cẩn thận khi tham gia giao thông đường thủy nội địa”.
Khi nghe thông tin, công ty Thủy điện Bản Vẽ sẽ thuê 2 đơn vị để tiến hành thu dọn rác thải thì ai cũng vô cùng vui mừng. Tuy nhiên, sau nhiều ngày trôi qua, mặc dù các lực lượng đã cố gắng nhưng lượng rác thải dường như chỉ vơi được một phần nhỏ. Việc này đã nảy sinh nhiều hệ lụy khi rác tiếp tục bao phủ.
Anh Lương Văn Bù (32 tuổi) là lái thuyền gần 10 năm trên lòng hồ Bản Vẽ cho biết: “Cả tháng nay rất nhiều người không dám đi thuyền vì sợ mất an toàn, thu nhập của chúng tôi bị ảnh hưởng. Giờ đây, điều đáng lo nữa là rác ngâm nước nhiều ngày đã bắt đầu mục nát gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến các lồng cá và cuộc sống hằng ngày”.
Liên quan đến sự việc, ông Tạ Hữu Hùng, Phó giám đốc công ty Thủy điện Bản Vẽ cho biết: “Do khối lượng rác thải lớn nên các đơn vị liên quan dự kiến mất khoảng gần 1 tháng mới có thể khắc phục hậu quả rác thải, mở lối cho thuyền qua lại, nhưng cũng còn tùy thuộc vào thời tiết. Ngoài ra, vị trí mặt bằng tại đó hơi chật hẹp nên việc huy động máy móc phần lớn hỗ trợ cũng không thực hiện được”.
Theo ông Hùng, dự kiến khoảng 15 ngày đến 1 tháng là thu dọn xong rác thải. Tuy nhiên, tất cả đều phụ thuộc vào thời tiết, nếu mưa lũ tiếp tục diễn ra thì lượng rác từ khe suối kéo về, thời gian phải kéo dài thêm. Trước nay, cứ mưa lũ thì rác sẽ dồn về, nhưng nhiều như thế này thì lần đầu tiên.
Hơn 10 ngày nay, có khoảng 30 công nhân, 5 xe tải cùng 1 máy múc rác chuyên dụng làm việc liên tục từ 6h đến 18h hàng ngày. Tuy khối lượng rác đã vớt lên đến 2.000m3, nhưng so với thực tế lại chẳng thấm vào đâu khi lượng rác vẫn tiếp tục theo dòng nước chảy về.
“Xem ra tình trạng này chúng tôi còn phải "sống chung với lũ" thời gian dài nữa. Giờ chỉ mong các lực lượng dọn xác động vật và các cây gỗ mục trước, nếu không bốc mùi khổ sở lắm”, anh Bù nói.
