Có một loại hạt tưởng đâu chỉ là món quà vặt giản dị của tuổi thơ, hưng ngày nay hạt bàng ở vùng đất Côn Đảo được chế biến vô cùng hấp dẫn thành mứt bàng, hút thực khách. Món quà quê này được bán cho du khách với giá khoảng 450.000 - 500.000 đồng/kg.
Để chế biến món ngon từ quả bàng, người dân đi nhặt trái bàng rụng phải đi từ rất sớm khoảng 3, 4 giờ sáng. Lúc đó sau khi dơi ăn, những quả bàng chín sẽ rụng xuống và chưa bị ai quét dọn. Quả bàng nhặt được phải phơi khô rồi chặt lấy nhân, do chặt quen tay, lực vừa phải nên hạt bàng không bị vỡ, một buổi có thể chặt được 1kg hạt bàng. Lúc đầu, hạt bàng chỉ là món ăn chơi trong gia đình rồi vì cuộc sống, họ làm để đem bán, nhất là sau khi có khách du lịch tìm đến đảo, hạt bàng được mọi người biết đến và người dân nơi đây tìm cách chế biến hạt bàng phong phú hơn để phù hợp với khẩu vị của khách.
Quả bàng tách hạt lấy nhân.
Từ một loại quả xưa rụng đầy gốc ít ai quan tâm, ngày nay chế biến thành mứt bàng, người ta phải dùng phương pháp thủ công và thật khéo léo mới có thể giữ nguyên hình dáng của hạt. Khi chặt đôi quả, dao không được sâu quá mà chỉ cắt một phần rồi dùng tay để lấy từng hạt ra. Sau đó, hạt được phơi qua nhiều lần nắng cho thật khô rồi mới đem đi tẩm ướp thành món ngon.
Mứt bàng có hai vị, rang muối hoặc ngào đường gừng. Bàng rang muối thì đơn giản hơn cả, chỉ cần rang hạt với lượng muối vừa phải để ướp chút vị mặn bên ngoài. Riêng mứt bàng ngào đường lại công phu hơn. Người ta sẽ trộn nước, đường và gừng xắt sợi thành hỗn hợp rồi đổ hạt bàng vào ngào chung, đảo thật nhanh tay để hạt không dính lại với nhau.
Sau khi bên ngoài áo đều một màu nâu óng ánh thì thêm một lớp đường mỏng bọc thêm quanh hạt nữa mới hoàn thành. Khi nhai, ngoài cái giòn giòn, bùi bùi, đọng lại vị giác của bạn sẽ là chút béo thơm dễ chịu.
Bên cạnh việc bảo đảm đúng tỉ lệ đường và muối, người chế biến mứt hạt bàng còn cần chú ý để lửa vừa đủ lớn, đảo đều tay để muối hay đường không thấm vào hạt, giữ lại vị bùi đặc trưng của hạt bàng.
Do chế biến công phu nên người dân Côn Đảo luôn coi món mứt bàng như một niềm tự hào khi giới thiệu đến với du khách trong và ngoài nước.
Giá mứt bàng tuy có đắt nhưng với những ai sành ăn thì đây lại là món quà vặt vừa thơm ngon vừa bổ dưỡng cho sức khỏe.
- Hạt bàng tốt cho tim mạch: Theo một nghiên cứu được thực hiện bởi một trường Đại học Toronto, Canada cho thấy rằng nếu chúng ta tiêu thụ hạt bàng, điều này sẽ mang lại lợi ích cho cơ thể vì nó có tác dụng giảm cholesterol hơn 30% vì có sự trợ giúp của canxi có trong hạt.
- Hạt bàng chứa vitamin E: Đáng chú ý vitamin E có vai trò làm giảm lượng protein phản ứng C có thể gây viêm động mạch dẫn đến tăng nguy cơ đau tim. Ăn nhân hạt bàng có tác dụng giảm cholesterol hơn 30% vì có sự trợ giúp của canxi có trong hạt.
- Rất tốt cho phụ nữ mang thai: Trong hạt bHạt bàng chứa một lượng axit folic tốt, giúp giảm thiểu các trường hợp có thể gây nguy hiểm cho trẻ sơ sinh như dị tật bẩm sinh.
- Cải thiện hệ thống miễn dịch: Hạt bàng rất giàu hàm lượng kẽm và mangan, không chỉ giúp hệ thống miễn dịch hoạt động bình thường mà còn chuyển hóa chất béo và carbohydrate trong cơ thể.
- Điều chỉnh huyết áp: Sự hiện diện của kali trong hạt bàng giúp điều chỉnh huyết áp và kiểm soát sự dao động huyết áp. Ngoài ra, các khoáng chất và vitamin cân bằng trong loại hạt này còn cần thiết cho một lối sống lành mạnh, giúp cơ thể không bị căng thẳng, lo lắng và tăng huyết áp. Do đó, thường xuyên ăn hạt bàng sẽ giúp duy trì mức huyết áp ổn định.
- Tăng cường sức khỏe não bộ: Hạt bàng là nguồn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng góp phần vào sự phát triển của não bộ con người. Loại hạt này có chứa hai chất dinh dưỡng quan trọng cho não như L-carnitine và riboflavin, giúp tăng cường hoạt động của não, dẫn đến các đường dẫn thần kinh mới và giảm sự xuất hiện của bệnh Alzheimer.
- Điều chỉnh mức đường trong máu: Hạt bàng có tác dụng hỗ trợ trong việc giảm mức tăng insulin và glucose sau bữa ăn. Tiêu thụ hạt bàng giúp bảo vệ khỏi những đột biến có hại ở lượng đường trong máu mà bệnh nhân tiểu đường thường mắc phải khi sử dụng những thực phẩm có lượng đường cao bất ngờ.
Trong một số nghiên cứu cho thấy việc chiết xuất hạt bàng giúp cơ thể tránh được các bệnh khác nhau như táo bón, rối loạn hô hấp, bất lực, tiểu đường, ho, các vấn đề về tim...
Trúc Chi (t/h)
