Ngay sau khi đề xuất cải tiến bảng chữ cái của PGS. TS. Bùi Hiền được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng, dư luận xã hội đã chia thành 2 hướng, một phản đối gay gắt và cho rằng việc này là không phù hợp, một hướng ủng hộ đổi mới.
Một nhà ngôn ngữ học giấu tên cho hay: “Không chỉ riêng gì tiếng Việt, mà ở các ngôn ngữ khác cũng có một số ngoại lệ do sự không thống nhất với các quy tắc, nhưng đã sử dụng thì ta biết được điểm ngoại lệ đó mà dùng. Ngôn ngữ tiếng Việt ngày nay đã quá hoàn chỉnh, chỉ có một số ngoại lệ nhỏ.
Ngay trong đề xuất này của PGS.TS Bùi Hiền còn có điểm chưa đúng, chữ Q trong tiếng Việt không đọc như C hay K như trong ví dụ (mà chỉ đọc như vậy ở miền Bắc), cũng như đề xuất thay thế của PGS Hiền không có âm nh mà thay thế bằng dấu ' như vậy”.
PGS. TS Bùi Hiền.
Tuy nhiên, một số khác lại cho rằng điều này là một nỗ lực nghiên cứu và mạnh dạn trong việc đề xuất cải tiến. Chúng ta hay nói về “tự do học thuật”. Đòi hỏi “tự do học thuật” thì nên cởi mở với các sáng kiến.
Liên quan đến những tranh cãi trên, PGS.TS. Bùi Hiền cho hay: “Cho đến thời điểm hiện tại tôi mới chỉ nghiên cứu xong vấn đề này có một nửa và mới chỉ giới thiệu công trình này ở một bài viết trong hội thảo ngôn ngữ tại Quy Nhơn hồi tháng 9 vừa qua. Tôi đã nhen nhóm ý tưởng và đầu tư nghiên cứu công trình này trong suốt gần 20 năm qua.
Lâu nay chúng ta vẫn quen với cách viết chữ Quốc ngữ hiện tại thì đương nhiên khi đọc công trình này của tôi sẽ khó chấp nhận”.
“Đứng về mặt thẩm mỹ nhìn chữ cải tiến theo đề xuất của tôi thì đúng là hơi rối mắt và gây cảm giác khó chịu. Tôi tin rằng cũng có những người sẽ thấy đề xuất của tôi là vô lý, kệch cỡm. Đó là điều bình thường có thể hiểu được. Bởi lẽ chúng ta đã quá quen với cách dùng chữ hiện nay, và chúng ta cho rằng chữ hiện nay là hợp lý và không cần thay đổi. Cũng có những người có tâm lý “ngại sự thay đổi” sẽ phản ứng gay gắt”, PGS. Hiền nói.
Liên quan đến vấn đề này, trả lời PV báo Người Đưa Tin, PGS-TS Nguyễn Hữu Hoành, Phó Viện trưởng viện Ngôn ngữ học Việt Nam cho biết, đề xuất của PGS.TS Bùi Hiền không chỉ là đề xuất duy nhất. Đã có rất nhiều trao đổi của các nhà ngôn ngữ học về việc này.
Tuy nhiên, ông Hoành cũng cho rằng không thể thay đổi được và cũng không nên thay đổi, vì chữ viết liên quan đến văn hóa, lịch sử và rất nhiều vấn đề khác.
“Ngay cả tiếng Anh, một ngôn ngữ phổ biến nhưng cũng có nhiều chữ đọc và viết bất hợp lý mà cũng không ai nghĩ đến việc cải tiến. Đến nay, chữ Quốc ngữ đã tồn tại cả thế kỷ với kho tư liệu đồ sộ từ lúc hình thành đến bây giờ”, PGS-TS Nguyễn Hữu Hoành cho hay.
