Thanh tra tỉnh Quảng Nam vừa có kết luận thanh tra việc thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn huyện Đại Lộc. Kết luận thể hiện rõ, nhiều dự án trong khuôn khổ xây dựng NTM do UBND các xã Đại Hiệp, Đại Cường, Đại An làm chủ đầu tư có dấu hiệu sai phạm nghiêm trọng như: Thi công không đúng thiết kế; lập khối lượng nghiệm thu thanh quyết toán xây dựng cơ bản vượt so với khối lượng thực tế thi công; sai phạm trong việc thẩm định kế hoạch đấu thầu, phê duyệt kế hoạch đấu thầu, xét chọn, chỉ định thầu; công tác quyết toán các công trình xây dựng; thực hiện nghĩa vụ thuế…
Cụ thể, tại xã Đại Hiệp, khi tiến hành thanh tra 10 công trình thì phát hiện 9 trong số đó có giá trị quyết toán vượt giá trị thực tế với số tiền gần 900 triệu đồng. Tương tự, tại xã Đại Cường có 8/12 công trình sai phạm hơn 1 tỷ đồng. Tại xã Đại An, cũng có 10/13 công trình sai phạm hơn 2 tỷ đồng. Đáng nói, 3 xã bị kết luận có sai phạm này là 3/6 xã đạt chuẩn NTM nhanh nhất của huyện Đại Lộc.
Điều đáng nói hơn, không chỉ các xã, địa phương trên, mà cả văn phòng Điều phối Chương trình NTM huyện Đại Lộc cũng xuất hiện hàng loạt sai phạm. Đơn vị này bị phát hiện lập hàng loạt chứng từ thanh toán chưa hợp lý, hợp lệ. Đơn cử, Phiếu chi số 067 ngày 24/6/2011, số tiền bồi dưỡng công tác tập huấn là gần 25 triệu đồng. Tuy nhiên, thực tế, không có kế hoạch mở lớp, nội dung tập huấn.
Theo ghi nhận của chúng tôi, thông tin hàng loạt đơn vị hành chính sự nghiệp trên địa bàn huyện Đại Lộc sai phạm trong thực hiện chương trình NTM khiến nhiều người dân tỏ ra thất vọng, bất bình. Dòng dư luận chung một nhận định rằng, Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM là chủ trương Nhà nước và nhân dân cùng làm hết sức đúng đắn. Xét riêng huyện Đại Lộc, từ khi có chương trình này, bộ mặt huyện thay đổi, khang trang hơn, phát triển hơn.
Nhà văn hóa xã Đại An là một trong 3 công trình bị công an điều tra.
Các xã thi đua nhau cán đích với 19 tiêu chí đạt chuẩn nông NTM. Tuy nhiên, trong quá tình thực hiện, có phần yếu kém trong quản lý cũng như các lý do khác đã xảy ra sai phạm. Một bộ phận không nhỏ của dư luận lại nhận định, loạt sai phạm trên có phần nguyên nhân đến từ sự nôn nóng, “chạy đua” cán đích chuẩn NTM của các xã. Phán đoán này có phần hợp lý khi các địa phương sai phạm nhiều nhất lại chính là các xã đạt chuẩn nhanh nhất.
Cũng từ báo cáo của Thanh tra tỉnh Quảng Nam, với hàng loạt sai phạm ấy, UBND các xã Đại An, Đại Cường, Đại Hiệp bị yêu cầu kiểm điểm làm rõ trách nhiệm đối với cá nhân, tập thể liên quan, chấn chỉnh, rút kinh nghiệm về các sai phạm. Văn phòng Điều phối Chương trình NTM huyện Đại Lộc bị yêu cầu chấn chỉnh, rút kinh nghiệm. Thanh tra tỉnh này yêu cầu thu hồi, nộp ngân sách Nhà nước số tiền sai phạm hơn 3,5 tỷ đồng.
Đặc biệt, riêng 3 công trình ở xã Đại An được xác định vi phạm nghiêm trọng, Chánh Thanh tra tỉnh Quảng Nam đã kiến nghị chuyển cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Nam thụ lý. Đó là, công trình trụ sở UBND xã Đại An (công ty TNHH MTV Xây dựng thương mại Quân Long (công ty Quân Long) thi công, công ty CP Tư vấn xây dựng giao thông KBX giám sát), nhà Văn hóa xã Đại An (công ty Quân Long thi công, công ty CP Tư vấn xây dựng Duy Phước giám sát) và chợ Quảng Huế (công ty Quân Long thi công, công ty CP Tư vấn xây dựng Duy Phước giám sát).
Một lãnh đạo huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam thẳng thắn thừa nhận, để xảy ra loạt sai phạm về xây dựng NTM trên địa bàn một phần nguyên nhân là do lãnh đạo các địa phương, đơn vị chuyên trách không sát sao công việc, buông lỏng trong công tác quản lý, kiểm tra…
Được biết, giai đoạn 5 năm (năm 2010 – 2015) thực hiện NTM, 6 xã đạt chuẩn của huyện Đại Lộc có tổng vốn kinh phí khoảng 82 tỷ đồng (vốn địa phương là 25 tỷ đồng). Tổng cộng có 101 công trình được xây dựng, trong đó, 62 công trình quyết toán hoàn thành, 38 công trình đã sử dụng nhưng chưa quyết toán và 1 công trình đang dở dang.
