Cua xanh Đại Tây Dương (Callinectes sapidus) đã xâm chiếm phần lớn Địa Trung Hải, từ Tây Ban Nha và miền nam nước Pháp tới Tunisia và bắt đầu xuất hiện ở vùng biển Italy, nơi chúng có biệt danh "sát thủ biển cả".
Loài cua này vốn có nguồn gốc từ các vịnh và cửa sông thuộc bờ biển Bắc Đại Tây Dương của Mỹ. Chúng vô tình được đưa tới Italia nhờ tàu thủy.
Đáng nói, cua xanh chuyên ăn vẹm và ngao, vốn là món ăn phổ biến của người dân Italy trong mùa hè. Chúng đe dọa kế sinh nhai của ngư dân địa phương.
Hiệp hội Các nhà sản xuất nông nghiệp quốc gia Italy cảnh báo, có 3.000 hộ kinh doanh ngư nghiệp đang bị đe dọa vì loài cua ngoại lai xâm hại này. Nhiều trang trại nuôi vẹm, ngao ở miền Bắc Italy đã bị ảnh hưởng nặng nề khi loài cua xâm lấn đã ăn hết các con non, làm giảm sản lượng của ngư dân địa phương. Ông Tonino Giardini, thành viên của Hiệp hội ngư dân Impresa Pesca, cho biết, cua xanh còn săn cá con và trứng cá.
Sự sinh sôi nhanh chóng của loài cua xanh được đánh giá "rất phàm ăn" này khiến Chính phủ Italy phải vào cuộc. Chính phủ nước này thông báo trích 3,2 triệu USD từ quỹ khẩn cấp để tìm cách đối phó với sự lan rộng nhanh chóng của cua xanh, Telegraph hôm 13/8 đưa tin.
Nguồn tiền hỗ trợ từ chính phủ sẽ được dùng để giúp đỡ ngư dân và khuyến khích nghiên cứu khoa học. Các nhà nghiên cứu vẫn chưa biết nhiều về cua xanh như cách chúng sống, sinh sản và những yếu tố ảnh hưởng tới sự lan rộng của chúng. "Tăng cường hiểu biết có thể giúp chúng tôi tìm ra giải pháp hiệu quả nhằm xử lý cua xanh. Chỉ trong vài tháng qua, chúng đã trở thành vấn đề ở Italy. Chúng tôi cần biết điều gì dẫn tới sự bùng nổ số lượng cua gần đây", ông Giardini nói.
Một giả thuyết được đưa ra là mưa nặng hạt và lũ lụt ở nhiều nơi tại miền bắc Italy vào mùa xuân đổ ra biển, hòa lẫn nước biển với nước ngọt, tạo ra điều kiện nước lợ giúp cua xanh phát triển mạnh. Giả thuyết khác là sự lan rộng của chúng có thể liên quan tới biến đổi khí hậu. Ông Pier Luigi Piro, Chủ tịch hợp tác xã của ngư dân ở thị trấn Orbetello ven biển Tuscany, cho biết có nhiều cua xanh đến mức số lượng cá có thể giảm mạnh.
Tuy nhiên, các nhà bảo vệ môi trường cho rằng, ở thời điểm hiện tại, việc loại bỏ hoàn toàn cua xanh Đại Tây Dương khỏi vùng biển Italia hay bất cứ nơi nào khác tại Địa Trung Hải "là điều không thể".
"Chúng ta nên coi đây là một nguồn tài nguyên quý giá vì thịt của chúng rất chất lượng", một vị chuyên gia khẳng định.
Do đó, thay vì tìm cách tiêu diệt, chính quyền địa phương đang khuyến khích các nhà hàng, người dân tận dụng để biến cua xanh thành nguồn thực phẩm thơm ngon.
Các đầu bếp Italia đang tìm cách chế biến cua xanh thành nhiều món ngon (Ảnh: News).
Những đầu bếp Italy đang tìm cách sáng tạo thực đơn như mỳ spaghetti ăn kèm thịt cua xanh và cua xanh hầm, hy vọng có thể thuyết phục khách hàng chọn món. Ở vài nơi trong nước, cua xanh đang được bán với giá 11 USD (khoảng 260.000 đồng)/kg.
Francesco Lollobrigida, Bộ trưởng nông nghiệp và ngư nghiệp Italy, chia sẻ mục tiêu là "biến khủng hoảng thành cơ hội. "Cua xanh là một tài nguyên khổng lồ. Thịt cua chứa lượng vitamin B12 cao, rất có lợi cho con người", ông Lollobrigida nói.
Italy có thể noi theo nhiều nước khác ở Địa Trung Hải đã nhận thấy giá trị thương mại của cua xanh. Ở quần đảo Cyclades của Hy Lạp, chính quyền dựng bảng thông báo tại các cảng để ngư dân biết cua xanh Đại Tây Dương ăn được, cùng với nhiều loài xâm hại khác như cá phèn biển Đỏ, cá sư tử, cá chìa vôi đốm lam, mực lá. Tương tự, tại Tunisia, nơi mà cách đây vài năm, cua xanh từng bị coi là loài gây hại. Nhưng giờ đây, chúng trở thành sản phẩm đánh bắt có giá trị, mang lại thu nhập cao cho ngư dân.
Minh Hoa (t/h)
