Đây là tâm sự cay đắng của người đàn ông bán máu chuyên nghiệp tên Tìm Sau N (SN 1950, ngụ Tổ 281, Khu phố 25, phường Bình Hưng Hòa A, quận Bình Tân, TP.HCM).
Xót lòng bán sự sống để duy trì cuộc sống
"Ông ấy làm nghề bán máu phải không?", người phụ nữ ở đầu đường hỏi rồi chỉ đường cặn kẽ cho chúng tôi. Không ai ngờ người đàn ông già cả, ốm yếu này đã trở thành một người "nổi tiếng" như vậy.
Căn nhà nhỏ chưa đầy 10m2 là chốn đi về của 5 thành viên trong gia đình (vợ chồng ông và 3 người con). Kinh tế nhà ông hết sức bấp bênh, các con đều đang ở tuổi ăn tuổi học, vợ ông bị bệnh nên không thể lao động nặng. Mọi chi phí sinh hoạt trong gia đình đều trông chờ vào số tiền ít ỏi mà ông kiếm được từ công việc bán vé số dạo và định kỳ bán máu.
Bà H ngồi thở dốc sau khi bán máu
Khó khăn chồng chất khi vài năm trước đây, người vợ phát bệnh nặng và phải điều trị liên tục tại Bệnh viện Chợ Rẫy. Chỉ vì không có 500.000 đồng trả tiền viện phí cho vợ, ông đã phải bán máu và cứ thế, ông tìm đến công việc này như một "nghề" để mưu sinh.
Tuổi đã cao nên sau nhiều lần rút máu, sức khỏe của ông bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Nói là vậy nhưng ông cho biết sắp tới vẫn phải tiếp tục bán máu, vì đó là cách nhanh nhất, dễ nhất để kiếm tiền lo thuốc thang cho vợ mỗi khi bà đau đớn vì bệnh tật hành hạ.
Ông dắt chúng tôi vào Bệnh viện Chợ Rẫy thăm bà vợ. Bà nằm bất động, hai mắt nhắm nghiền, miệng thở gấp, xung quanh rất nhiều máy móc, thiết bị trợ giúp... Trước tình trạng nguy kịch của vợ, không biết ông còn phải bán máu đến lúc nào.
Cùng cảnh ngộ khó khăn là bà Trần Thị H (SN 1959, ngụ quận 4, TP.HCM), có thâm niên 15 năm hành nghề bán máu. Bà H không nén được nước mắt khi kể cho chúng tôi nghe về lần đầu bà quyết định bán máu. Khi ấy là năm 1987, mỗi bịch máu chỉ có giá từ 30 - 40 ngàn đồng.
Hoàn cảnh gia đình quá khó khăn, chồng bà mất sớm trong một tai nạn giao thông, để lại bà một nách nuôi hai con nhỏ. Cuộc sống ba mẹ con luôn trong tình trạng túng quẩn. Khi nhà không còn một hạt gạo, đứa lớn nhăn nhó vì đói, đứa nhỏ khóc lóc đòi sữa, thương con bà đành liều thân đi bán máu. Lúc đó, 30 ngàn đồng bán máu đủ nuôi sống gia đình bà trong 1 tuần. Cũng từ đó bà dấn thân vào nghề này như một cái nghiệp không thể dứt ra.
Tính đến nay bà đã bán máu được hơn 15 năm. Bà không thể nhớ nổi mình đã "rút máu" chính xác bao nhiêu lần. Ngày thường bà bán rau ở chợ. Đã hơn 50 tuổi, nhiều năm bán máu sức khỏe của bà không còn tốt như xưa, nhưng thỉnh thoảng cần tiền gấp bà vẫn đi bán máu.
Và trong suốt 15 năm qua, các con bà những tưởng mình được nuôi sống từ dòng sữa mẹ chứ nào hay biết mình được nuôi lớn từ chính những "giọt sống" của mẹ mình. Bà bùi ngùi: "Lo nhất là con cái phát hiện. Mình làm nghề này cũng chẳng có gì là sai trái nhưng lại chẳng có gì hay ho. Biết rồi chắc các con tôi sẽ đau lòng lắm...".
Vừa đáng thương, vừa đáng trách
Cũng trong câu chuyện về những người bán máu mưu sinh, chúng tôi không khỏi xúc động về chuyện đời của người đàn bà suốt 18 năm "ăn nhờ ở đợ" vừa bán vé số vừa bán máu để kiếm tiền điều trị bệnh cho con. Bà là Nguyễn Thị G (SN 1960, ngụ Quận 6). Năm 25 tuổi bà lập gia đình cùng một người đàn ông trong làng, rồi đến năm 30 tuổi bà sinh cô con gái đầu lòng.
Bất hạnh khi đứa bé mới chào đời bị mù và câm điếc bẩm sinh, người chồng chán nản bỏ mẹ con bà đi theo một người đàn bà khác. Từ đó, bà xa quê mang con vào TP.HCM sinh sống, nhờ nhà một người quen, một thân một mình nuôi con đến tận bây giờ. Tâm sự với chúng tôi, giọng bà buồn bã: "Thật ra mình cũng dễ dãi, lại mềm yếu trước cuộc sống quá nên mới "nhắm mắt đưa chân" vào "nghề" này. Thấy bán máu là cách kiếm miếng ăn nhanh nhất nên bán mãi thành quen".
Một ngày đầu tháng 6/2011, chúng tôi dạo một vòng qua các bệnh viện trên địa bàn TP.HCM và dừng chân tại phòng chờ bán máu Bệnh viện Chợ Rẫy (201B Nguyễn Chí Thanh, Quận 5, TP.HCM). Mặc dù chưa đến giờ làm việc nhưng đã có rất nhiều người ngồi đợi bán máu. Mỗi người chọn cho mình một góc ngồi lặng lẽ.
Tất cả hồi hộp đợi lấy số thứ tự, để bắt đầu hành trình rút máu. Đám đông này không nhốn nháo ồn ào như thông thường mà lặng lẽ thâm trầm với những gương mặt xanh xao, hao gầy. Sự buồn bã hiện hữu trên khuôn mặt của người đàn ông ngồi lặng lẽ trong góc với cái nhìn u tối, những người phụ nữ béo bệu với gương mặt hiện vẻ nhợt nhạt, mềm yếu của người thường xuyên rút máu ra khỏi cơ thể...
Một bác sĩ trong bệnh viện cho biết, những người đến đây đủ mọi thành phần lứa tuổi và thường có chung một hoàn cảnh khốn khó. "Tuy nhiên cũng có nhiều người đáng trách hơn đáng thương bởi họ túng thiếu vì lô đề, cờ bạc, rượu chè... Họ đi bán máu để có tiền duy trì sự sống rồi lại bán đi chính sự sống đó. Giá như họ biết suy nghĩ thấu đáo hơn 1 chút, chăm chỉ hơn 1 chút để kiếm các công việc "trong sáng" hơn, ý nghĩa hơn", vị bác sĩ thở dài.
Ngọc Thúy
