Sáng 28/5, TAND Cấp cao tại TP.HCM mở phiên xét xử phúc thẩm vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản đối với bị cáo Huỳnh Thị Huyền Như (SN 1978, nguyên Phó Trưởng phòng Quản lý rủi ro ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam chi nhánh TP.HCM, viết tắt là Vietinbank TP.HCM) và bị cáo Võ Anh Tuấn (SN 1972, nguyên Phó Giám đốc Vietinbank, chi nhánh Nhà Bè, TP.HCM).
Trước đó, hồi đầu tháng 2/2018, TAND TP.HCM xét xử sơ thẩm và tuyên phạt bị cáo Như mức án tù chung thân, tổng hợp hình phạt giai đoạn 1 là Chung thân; bị cáo Võ Anh Tuấn nhận mức án 7 năm tù giam, tổng hợp hình phạt buộc bị cáo phải chấp hành là 27 năm tù giam cùng về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Về trách nhiệm dân sự, 2 bị cáo phải liên đới bồi thường 200 tỷ đồng của công ty Hưng Yên. Bị cáo Huyền Như phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về khoản tiền chiếm đoạt của 4 công ty khác. Tổng cộng các bị cáo phải bồi thường lại số tiền 1.085 tỷ đồng cho 5 công ty bị hại.
2 bị cáo Như và Anh Tuấn tại tòa.
Phiên tòa phúc thẩm hôm nay (28/5) được mở theo đơn kháng cáo của bị cáo Võ Anh Tuấn và 4 nguyên đơn dân sự gồm: Công ty Cổ phần chứng khoán Saigonbank-Berjaya, công ty Cổ phần chứng khoán Phương Đông, công ty Cổ phần Bảo hiểm toàn cầu và công ty Cổ phần đầu tư thương mại An Lộc.
Tại phiên tòa này, tòa triệu tập 18 người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Trong đó, 3 cựu lãnh đạo Vietinbank được triệu tập gồm: Ông Nguyễn Văn Sẽ (nguyên Giám đốc Vietinbank chi nhánh TP.HCM), ông Trương Minh Hoàng và bà Nguyễn Thị Minh Hương (nguyên Phó giám đốc Vietinbank chi nhánh TP.HCM). Tuy nhiên, chỉ có ông Hoàng đến dự tòa theo triệu tập, còn ông Sẽ và bà Hương có đơn xin vắng mặt.
Trong phần thủ tục, luật sư Hồ Quốc Tuấn (bảo vệ quyền lợi cho An Lộc) đề nghị HĐXX triệu tập ông Nguyễn Văn Thắng (Tổng Giám đốc Vietinbank), ông Nguyễn Văn Du (Phó Tổng Giám đốc Vietinbank), ông Sẽ, bà Hương và bà Trần Thị Hoài Thanh (nguyên Phó Giám đốc Vietinbank TP.HCM).
Luật sư Tuấn cho rằng, những người này đã ký các hợp đồng đồng ý để Vietinbank chi nhánh TP.HCM nhận tiền gửi lãi suất có kỳ hạn của các công ty nên đề nghị triệu tập.
Luật sư Trần Minh Hải (bảo vệ quyền lợi cho Phương Đông) yêu cầu HĐXX triệu tập đại diện Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vì trong vụ án có vấn đề pháp lý liên quan đến quyền lợi người gửi tiền.
“Nếu không thể triệu tập NHNN thì đề nghị hoãn phiên tòa để đảm bảo tính khách quan”, luật sư Hải đề nghị.
Ngoài ra, luật sư cũng đề nghị HĐXX xem xét xác định lại tư cách của Vietinbank là nguyên đơn dân sự thành bị đơn dân sự vì các nguyên đơn kháng cáo đều yêu cầu Vietinbank phải có trách nhiệm bồi thường chứ không phải Huyền Như.
Đại diện VKS và HĐXX đều cho rằng, với yêu cầu triệu tập 5 người của Vietinbank, trong quá trình điều tra xét xử, những người này đã được lấy lời khai nên việc vắng mặt của họ không ảnh hưởng đến phiên tòa hôm nay.
Đối với yêu cầu triệu tập NHNN, HĐXX cho biết quá trình điều tra thể hiện các văn bản giải quyết các vấn đề của NHNN đã có trong hồ sơ được các cơ quan tố tụng thu thập nên không cần thiết phải triệu tập.
Về yêu cầu xác định tư cách của Vietinbank, HĐXX cho rằng trong quá trình xét xử sẽ xem xét để có quyết định phù hợp.
Theo bản án sơ thẩm, từ ngày 1/9/2001 đến 24/6/2010, Như là cán bộ của Vietinbank TP.HCM. Đến ngày 25/6/2010, Như được bổ nhiệm làm Kiểm soát viên, quyền Trưởng phòng Giao dịch Điện Biên Phủ, chi nhánh TP.HCM.
Để tham gia đầu tư kinh doanh bất động sản tại TP.HCM, Đà Nẵng, Vũng Tàu, Đà Lạt, Quảng Nam, An Giang, từ năm 2007, Như đã vay trên 200 tỷ đồng của nhiều ngân hàng, tổ chức và cá nhân với lãi suất cao. Thế nhưng, việc kinh doanh của Như thua lỗ.
Từ tháng 3/2010 đến tháng 9/2011, để tiền trả nợ vay do kinh doanh thua lỗ, Như lấy danh nghĩa đi huy động tiền gửi cho Vietinbank TP.HCM, trực tiếp thỏa thuận với nhiều cá nhân, tổ chức tham gia gửi tiền vào Vietinbank để hưởng lãi suất cao vượt trần trái quy định của Nhà nước.
Cụ thể, Như gặp đại diện của 5 công ty gồm: Công ty TMCP Đầu tư Hưng Yên (công ty Hưng Yên); công ty CP ĐT&TM An Lộc (công ty An Lộc), tổng công ty CP Bảo hiểm toàn cầu (công ty Bảo hiểm toàn cầu); công ty CP chứng khoán Saigonbank – Berjaya (SBBS) và công ty Chứng khoán Phương Đông (công ty Phương Đông) thỏa thuận nhận tiền gửi của các đơn vị này, hứa trả lãi suất ưu đãi vượt lãi suất trần của Nhà nước quy định (14%/năm).
Để các đơn vị yên tâm gửi tiền, khi thỏa thuận, Như hứa hẹn trả cho người môi giới, đại diện của các công ty tiền chênh lệch ngoài hợp đồng, phí môi giới (lãi suất theo quy định của Vietinbank trả, còn tiền chênh lệch ngoài hợp đồng, tiền hoa hồng, môi giới do Như trả bằng tiền cá nhân). Như đã lợi dụng các cá nhân, đơn vị gửi tiền vào Vietinbank muốn nhận lãi suất cao để thỏa thuận trái pháp luật, dẫn dụ các đơn vị này gửi tiền vào Vietinbank.
Khi các đơn vị này chuyển tiền vào tài khoản thanh toán của họ mở tại Vietinbank, Như đã lập các chứng từ, ký giả chữ ký của chủ tài khoản, sử dụng quyền hạn là Kiểm soát viên, Trưởng phòng Giao dịch để trực tiếp thực hiện chuyển tiền từ tài khoản của các đơn vị tại Vietinbank đi trả nợ các cá nhân mà Như vay nợ.
Bằng thủ đoạn nêu trên, trong khoảng thời gian từ tháng 5/2011 đến 9/2011, Như đã chiếm đoạt tổng cộng 1.085 tỷ đồng của 5 công ty nêu trên. Trong đó, công ty Hưng Yên bị Như chiếm đoạt 200 tỷ đồng; chiếm đoạt của công ty An Lộc 170 tỷ đồng; 380 tỷ đồng của công ty Phương Đông; hơn 124 tỷ đồng của công ty Bảo hiểm toàn cầu và gần 210 tỷ đồng của công ty SBBS.
Ở giai đoạn 1 của “đại án” này, Như bị cáo buộc đã chiếm đoạt gần 4.000 tỷ đồng. Hai cấp tòa là TAND TP.HCM và TAND Cấp cao tại TP.HCM đều tuyên Như tổng mức án là chung thân về 2 tội Làm giả con dấu tài liệu của cơ quan, tổ chức và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Dự kiến phiên tòa kéo dài trong nhiều ngày.
