Yếu chuyên môn, bác sỹ "tuyên án tử" cho bệnh nhân
Thưa ông, ông nghĩ như thế nào khi gần đây có nhiều người nhà bệnh nhân bức xúc phản ánh sự tắc trách của các y, bác sỹ trong khám chữa bệnh gây ra những cái chết oan uổng?
Nguyên nhân của những trường hợp đó nếu không phải là y thuật (năng lực chuyên môn) yếu thì cũng là y đức kém của người thầy thuốc. Tôi nhớ, trước đây, có vị lãnh đạo của Quốc hội (đã nghỉ hưu) bị bệnh. Bác sỹ khẳng định ông bị ung thư và chỉ định điều trị bằng chiếu xạ. Càng chiếu xạ, sức khoẻ ông càng yếu đi, đến mức tưởng không qua khỏi. Sau đó, Trung ương hỗ trợ gia đình một phần kinh phí đưa ông ra nước ngoài chữa bệnh. Bác sỹ nước ngoài khẳng định ông không bị ung thư và chuyển hướng điều trị. Kết quả, ông được chữa khỏi bệnh, lại đi họp Quốc hội bình thường.
Một thời gian sau, ông đi khám lại. Qua chiếu chụp, bác sỹ kết luận ông bị di căn toàn cơ thể. Ông lại ra nước ngoài kiểm tra thì không phải di căn mà đó là những vết sẹo dấu tích của những lần xạ trị trước đây. Điều này cho thấy, có những trường hợp bệnh nhân ốm nặng hơn hoặc tử vong là do yếu kém trong chẩn đoán và điều trị bệnh. Tỷ lệ mắc lỗi này ở bệnh viện tuyến dưới lớn hơn. Vì thế, người dân ít tin bệnh viện tuyến dưới, mà đổ xô lên tuyến trên. Bên cạnh y thuật, y đức cũng là nguyên nhân quan trọng.
Tạm chưa nói chuyện phong bì phong bao, nếu thầy thuốc có tinh thần trách nhiệm cao thì không thể nào không phát hiện ra viêm phổi, khiến người bệnh tử vong được.
> Đọc thêm: Bệnh nhân phải vái lạy bác sỹ để được cấp cứu
GS. Nguyễn Minh Thuyết- nguyên phó chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội
Trong vụ việc người nhà bệnh nhân phản ứng với bệnh viện đa phần có chuyện y bác sỹ thờ ơ, chậm trễ điều trị cho bệnh nhân do chưa có... phong bì lót tay. Ông nghĩ sao về điều này?
Đây là cách hành xử hoàn toàn trái ngược với những lời thề thiêng liêng của người hành nghề y. Người thầy thuốc làm nhiệm vụ cứu người thì trong bất cứ trường hợp nào cũng phải đặt sức khoẻ, tính mạng của bệnh nhân lên trên hết. Những chuyện đau lòng như bệnh nhân lên bàn mổ, thầy thuốc còn mặc cả tiền hay yêu sách: "Đưa bảo hiểm đây đã" khiến cho bệnh nhân và người nhà họ bức xúc. Hoặc những chuyện "không phải tiếu lâm" như có 50.0000 đồng thì tiêm và thay băng không đau, có 100.000 đồng thì khám trước,... tất cả những chuyện đó không chỉ làm xấu mặt ngành y mà còn lan truyền rộng trong dân, khiến có chuyện gì xấu xảy ra với bệnh nhân là người ta nghĩ ngay đến nguyên nhân thiếu "thủ tục đầu tiên" và uất ức, dẫn đến những hành vi quá khích.
Và vì mất lòng tin nên mới có chuyện hơi một chút là người ta đến kiện cáo, đòi "tính sổ" với bác sỹ và bệnh viện.
Công khai thông tin, xử lý nghiêm sai phạm
Ở đây ông có cho rằng, người nhà bệnh nhân đôi khi vì mất người thân nên quá đau buồn mà làm liều không?
Người ta ai đến chạy chữa ở bệnh viện cũng tôn trọng bệnh viện và thầy thuốc. Nhưng khi thấy người thân của mình giảm sút sức khoẻ nghiêm trọng hay bị tử vong thì còn biết đổ cho ai, nếu không phải là thầy thuốc, nhất là khi thầy thuốc có những biểu hiện thờ ơ, tắc trách hay tiêu cực? Dĩ nhiên, ai cũng biết có những bệnh nặng không cứu chữa được, nhưng nếu thầy thuốc tận tụy và dự liệu được tiên lượng xấu để trao đổi với người nhà bệnh nhân từ trước thì người ta khó có thể phản ứng thái quá khi bệnh nhân tử vong. Trong trường hợp nghi ngờ sự cố xảy ra do trình độ chuyên môn kém hay do sự thờ ơ, tắc trách của y bác sỹ thì người nhà bệnh nhân cũng nên bình tĩnh nhờ pháp luật giải quyết.
Chuyện người nhà bệnh nhân manh động sau cái chết (được coi là "chết oan") của người thân có một phần nguyên nhân là bệnh viện hoặc cơ quan có trách nhiệm của ngành y tế cố tình bao che, không công khai thông tin liên quan đến quá trình khám chữa bệnh?
Chuyện giấu giếm thông tin hoặc cung cấp thông tin sai lệch khiến người dân bức xúc thêm là có thật. Đáng tiếc là nó không chỉ diễn ra trong ngành y đâu. Các cụ vẫn bảo: "Của đau con xót". Mất của, mất người, lại còn bị bưng bít thông tin thì người ta dễ có phản ứng mạnh. Thậm chí, nhiều người nghĩ rằng cứ phải làm những chuyện "động trời" thì "ở trên" mới biết mà giải quyết. Vì thế, các bệnh viện hoặc cơ quan có trách nhiệm của ngành y cần có quy trình khám nghiện, kết luận thật minh bạch, khách quan để người dân có niềm tin, từ đó có hành động đúng đắn.
Xin cảm ơn ông.
Minh Khánh (thực hiện)
