Thưa bà, tại sao bộ Y tế lại có quan điểm không chi trả hoặc buộc đồng chi trả BHYT mức cao đối với bệnh nhân khám chữa bệnh vượt tuyến?
Thực ra vấn đề này không phải là mới vì trước đây khi xây dựng luật chúng ta đã có quy định cho bệnh nhân được đồng thanh toán chi phí chữa bệnh trong trường hợp trái tuyến để tạo điều kiện cho người dân được tiếp cận với các dịch vụ y tế kể cả tuyến trên, khi đó mức đồng thanh toán chi phí quỹ bảo hiểm y tế sẽ là 30%, 50% và 70%. Nghĩa là càng vượt tuyến trên thì phần đồng chi trả của người dân sẽ càng cao hơn.
Quy định như vậy nhưng trên thực tế 3 năm triển khai luật thì tình trạng bệnh nhân bỏ tuyến, vượt tuyến vẫn rất cao. Vì nhiều lý do như chất lượng khám chữa bệnh ở tuyến dưới vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu, phương tiện giao thông ngày một tốt hơn, nhiều người dân quan tâm tới sức khoẻ nên muốn vượt tuyến cho dù phải chi trả nhiều hơn.
Tình trạng bệnh nhân vượt tuyến cao sẽ ảnh hưởng ít nhiều tới thái độ của bác sĩ với người bệnh, bên cạnh đó còn kéo theo chi phí của tuyến trên cao hơn. Chính vì lẽ đó Bộ đưa ra các phương án có nên điều chỉnh lại việc thanh toán trái tuyến hay không.
Vụ trưởng vụ BHYT, bộ Y Tế Tống Thị Song Hương
Xin bà cho biết các phương án cụ thể?
Khi bàn đến việc này thì có hai luồng ý kiến khác nhau. Luồng thứ nhất khá mạnh mẽ là không thanh toán cho bệnh nhân KCB trái tuyến. Luồng thứ hai là không thể không thanh toán nhưng xem xét đồng thanh toán ở mức cao hơn, như trước kia tỉ lệ là 70%, 50%, 30% thì bây giờ có thể sửa lại là 60%, 40%, 20%. Cũng có ý kiến khác là không xem xét chi trả trái tuyến trong trường hợp ngoại trú mà chỉ thanh toán trong trường hợp KCB nội trú thì cũng sẽ đỡ được tình hình bệnh nhân lên tuyến trên. Vấn đề này vẫn đang phải xin ý kiến của ban soạn thảo.
Trong những trường hợp đặc biệt, bệnh nhân cấp cứu thì áp dụng thế nào, thưa bà?
Với những trường hợp cấp cứu thì bệnh nhân có thể vào bất kỳ cơ sở y tế nào để KCB, chỉ cần trước khi ra viện thì trình thẻ BHYT để được hưởng thanh toán, do vậy, chỉ có trường hợp cấp cứu là ngoại lệ. Tuy nhiên, nhiều người cũng lợi dụng việc mở ra như vậy nên mới có tình huống bệnh nhân muốn khám bệnh ở Bạch Mai, Việt Đức, nói là đau ngực, đau bụng cần cấp cứu nhưng thực chất không phải như vậy. Ngành y tế cũng đang nỗ lực để không bỏ sót bệnh nhân nhưng chúng ta phải điều trị đúng và ưu tiên đặc biệt cho những bệnh nhân cấp cứu.
Liệu biện pháp này có giúp giảm thiểu bệnh nhân KCB vượt tuyến?
Chính sách BHYT do Nhà nước tổ chức và thực hiện, gần như nguồn kinh phí tới 45% là từ ngân sách nên Nhà nước phải có cơ chế quản lý, điều hành hợp lý để tránh tình trạng quá tải, người dân KCB đúng tuyến. Các biện pháp, chế tài đưa ra cũng chỉ là bổ sung, quan trọng nhất vẫn là ý thức của người dân. Ở các nước đã thực hiện điều này từ lâu nhưng ở Việt Nam mình thì bây giờ vẫn đang tiến hành. Bên cạnh giải pháp chung của toàn ngành thì cũng sẽ nâng cao chất lượng KCB.
Bộ cũng sẽ thực hiện chuyển giao kỹ thuật cho tuyến dưới, đồng thời mở các lớp tập huấn về quy tắc ứng xử với người bệnh một cách đồng bộ. Ngoài ra cũng sẽ có những tiêu chí để đánh giá bệnh viện dựa trên sự hài lòng của người bệnh. Chúng ta có kéo được niềm tin của người bệnh về các bệnh viện tuyến dưới thì mới có thể giải quyết được tình trạng vượt tuyến triệt để.
Cám ơn bà!
Đỗ Huệ
