Đìu hiu làng bè La Ngà sau sự cố hơn 1.000 tấn cá chết trắng

Liên tiếp thiệt hại hàng chục tỷ đồng

Một ngày cuối tháng Năm, sau sự cố gần 1.000 tấn cá bè trên sông La Ngà, hồ Trị An, huyện Định Quán, Đồng Nai chết trắng, PV báo điện tử Người Đưa Tin có dịp tìm về lại nơi đây. Khi PV đến, trong lòng bỗng trào dâng một nỗi buồn phiền, kéo theo đó là những suy nghĩ, trầm tư, bởi không khí làng bè nhộn nhịp ngày nào, giờ hiện ra trước mắt nhưng lại lặng lẽ, đìu hiu đến lạ.

Bước xuống bè, người làng bè vẫn nhắc lại về cái ngày “tai họa” ập xuống đầu họ đó chính là ngày 16/5. Bởi sau cơn mưa kéo dài nhiều giờ đồng hồ vào đêm 15/5 thì sáng 16/5 họ bất ngờ phát hiện cá trong bè chết trắng, nổi dạt cả một góc bè rộng lớn. Lúc này họ bất lực, chỉ biết gọi điện cầu cứu cơ quan chức năng, rồi cùng nhau vớt cá đem lên bờ bán đổ bán tháo cho thương lái với giá khoảng 2.000 - 20.000 đồng/kg.

Ngồi trong túp lều tạm rách nát bán nước bên bờ sông, đưa ánh mắt mệt mỏi nhìn ra phía sông nơi bè cá của mình hàng ngày neo đậu, nhưng giờ chỉ còn lại mặt nước đục ngầu vì toàn bộ cá đã chết sạch, một số dèo nuôi cá đã bị gãy chìm xuống sông, anh Huỳnh Văn Sang (47 tuổi) một ngư dân có gần 30 năm thâm niên nuôi cá bè tại đây rầu rĩ cho biết, trong đợt này toàn bộ 6 dèo cá diêu hồng và một bè cá lăng được bốn tháng tuổi của gia đình đều bị chết hết, thiệt hại khoảng 32 tấn cá các loại.

"Năm ngoái, gia đình tôi cũng có khoảng 70 tấn cá bị chết. Thế là năm nay gia đình chúng tôi lại trắng tay rồi. Cá chết không còn một con, không những vậy phần lớn dèo nuôi cá cũng bị gãy và chìm xuống sông. Toàn bộ vốn liếng hàng trăm triệu đồng bỏ vào đây gia đình tôi đều phải vay mượn đã tiêu tan theo cơn mưa đầu mùa, giờ không biết lấy đâu ra mà trả”, anh Sang nói.

Cạnh đó, anh Nguyễn Văn Trí (người dân nuôi cá gần 20 năm trên sông La Ngà) cũng ủ rũ cho hay: “Trong 2 năm trở lại đây những hộ dân nuôi cá ở dưới khu vực suối Tam Bung bị thiệt hại nặng nề về kinh tế vì cá liên tục bị chết hàng loạt. Còn một số hộ ở phía trên thượng nguồn thì hầu như không bị thiệt hại nhiều"

"Tình trạng cá chết liên tục đã khiến người dân chúng tôi trắng tay, nếu chính quyền địa phương không tìm ra nguyên nhân khiến nguồn nước bị ô nhiễm khiến cá chết hàng loạt thì người dân chúng tôi đành bỏ nghề thôi chứ đâu dám đầu tư tiền mua cá giống về nuôi. Từ năm ngoái đến nay cá nuôi trên sông La Ngà đã chết bất thường đến 3 lần, khiến người dân chúng tôi trắng tay, lâm vào cảnh nợ nần chồng chất…”, anh Trí lo âu.

Theo báo cáo của UBND huyện Định Quán, tính đến thời điểm ngày 20/5 có khoảng 81 hộ với 308 dèo và 26 bè nuôi cá tại xã La Ngà và xã Phú Ngọc bị thiệt hại với khoảng gần 1.000 tấn cá gồm các loại cá lăng, cá chép, cá diêu hồng, cá mè đã bị chết.

Cụ thể, xã Phú Ngọc có 41 hộ với 143 dèo và 9 bè nuôi cá bị thiệt hại với khoảng 548 tấn cá chết. Còn xã La Ngà có 40 hộ với 165 dèo và 17 bè khoảng 427 tấn cá chết. Hiện, UBND huyện Định Quán đang phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan tiến hành rà soát, lấy mẫu nước, mẫu cá đem đi xét nghiệm, nhằm xác định nguyên nhân cá chết.

Cá chết do môi trường ô nhiễm

Các hộ nuôi cá trên sông La Ngà cho rằng, việc dòng nước đột nhiên trở nên ô nhiễm bất thường là do hoạt động xả thải của một số cơ sở sản xuất ở địa phương. Cụ thể, đó là các công ty chế biến xoài đã xả thải trực tiếp ra suối Tam Bung. Anh Trí cho biết thêm, tình trạng cá chết xuất hiện 2 năm nay ở sông La Ngà chỉ xảy ra đối với các hộ nuôi từ khúc suối Tam Bung xuống hạ nguồn sông, còn các hộ nuôi cá từ suối Tam Bung lên thượng nguồn thì không hề ảnh hưởng.

11h trưa ngày 20/5, PV có mặt tại cầu Tam Bung bắc qua suối Tam Bung, nối xã Suối Nho và Phú Túc (Định Quán) để ghi nhận thực tế. Theo đó, tại thời điểm này nước suối Tam Bung có màu đen kịt, đặc quánh như nhớt thải, nhiều chỗ sủi bọt màu trắng và bốc mùi hôi thối nồng nặc.

Men theo bờ suối cách bờ cầu Tam Bung khoảng 1km về phía thượng nguồn, đoạn gần một cơ sở sản xuất nông sản thì nước càng đen và càng nặng mùi. Nhiều chỗ, mùi hôi thối xộc vào mũi khiến PV cảm thấy rất buồn nôn.

Theo người dân địa phương, suối Tam Bung có độ dài khoảng 5km chảy qua địa phận của 3 huyện Xuân Lộc, Thống Nhất và Định Quán của tỉnh Đồng Nai, sau đó đổ vào sông La Ngà. Trước đây con suối vốn là nguồn cung cấp nước sinh hoạt cho người dân địa phương.

Tuy nhiên nhiều năm gần đây, một số cơ sở sản xuất có hoạt động xả thải ra khu vực này khiến nguồn nước ô nhiễm rất nặng. Vào mùa nắng, nước của suối Tam Bung bốc mùi hôi thối, còn đến mùa mưa, nhất là sau những trận mưa lớn, nước suối đen ngòm theo dòng chảy đổ ra sông La Ngà. 

“Mới 2 năm nay tình trạng nước Tam Bung mới kinh khủng thế này, chứ mọi năm thì dù mưa có lớn cỡ nào cũng chỉ bị chết vài tấn cá là cùng”, anh Trí bức xúc.

Theo ông Ngô Tấn Tài, Phó Chủ tịch UBND huyện Định Quán, tình trạng cá bè nuôi thường xuyên xảy ra vào dịp giao mùa, khi kết thúc mùa khô chuyển sang mùa mưa. Thời điểm này nước sông xuống cạn, khi xảy ra mưa lớn làm nước từ đất liền chảy xuống, trong khi số lượng bè nuôi dày làm lượng oxy trong nước tụt giảm dẫn đến cá chết.

Vào cùng kỳ tháng 5/2018, trên địa bàn huyện Định Quán cũng xảy ra mưa to gây ra tình trạng cá chết hàng loạt với 132 hộ dân, 552 dèo bị thiệt hại. Tổng lượng cá chết theo kê khai là khoảng 2.000 tấn của các hộ dân nuôi cá bè tại khu vực trên.

Vào đầu mùa mưa năm nay UBND huyện Định Quán đã tuyên truyền vận động các hộ nuôi cá giảm đàn, giảm mật độ nuôi, khẩn trương bán các loại cá khi đến kỳ thu hoạch nên số lượng cá chết đã giảm. Tuy nhiên, nhiều hộ nuôi chưa kịp bán nên còn thiệt hại.

“Hiện UBND huyện Định Quán đã chỉ đạo UBND 2 xã La Ngà và Phú Ngọc khẩn trương bán cá khi đến kỳ thu hoạch, di dời các bè, lồng bè, dèo nuôi cá xuống vùng nước sâu hơn, tránh nơi nước đổ trực tiếp ra từ các dòng suối, để giảm ô nhiễm và không được thả các loại cá giống trong thời gian giao mùa nhằm giảm thiểu tổn thất. Đồng thời, chỉ đạo các phòng ban chuyên môn tiến hành rà soát, khảo sát tại tất cả các vị trí có nguồn thải đổ ra lòng hồ Trị An”, ông Tài cho biết.