Những cáo buộc triệu đô
Nhìn ngôi nhà 5 phòng ngủ sang trọng trị giá gần 1,3 triệu USD ở khu dân cư Great Neck thuộc vùng ngoại ô Long Island, New York, Mỹ, ít ai biết rằng, chủ nhân của căn nhà mang phong cách miền Nam này là một người quốc tịch Trung Quốc. Đặc biệt, người đàn ông có tên Sun Sidong này còn được cho là có mối liên hệ với hàng loạt công ty Trung Quốc bị bộ Tài chính Mỹ trừng phạt với cáo buộc giúp Triều Tiên phát triển chương trình hạt nhân, tên lửa đạn đạo.
Theo hồ sơ doanh nghiệp Trung Quốc, Sun Sidong là chủ công ty Dandong Dongyuan Industrial. Công ty này dùng chung địa chỉ email với một công ty Trung Quốc khác có tên Dandong Zhicheng Metallic Material. Đây là công ty chuyên về xuất khẩu than và từ lâu bị nghi giúp Triều Tiên né các lệnh trừng phạt.
Ông Chi Yupeng, cổ đông chính của công ty Dandong Zhicheng
Metallic Material nhận lệnh trừng phạt vì cố tình trốn tránh trừng phạt từ Mỹ.
Theo phán quyết từ tòa án liên bang Mỹ hồi tháng Năm, các công tố viên Mỹ bí mật theo dõi hoạt động tài chính của công ty than trên và "4 công ty liên quan khác" ở 8 ngân hàng nước này và phong tỏa mọi khoản tiền từ những hoạt động bất hợp pháp được quy định trong các lệnh trừng phạt.
Hồi tháng Sáu, viện Nghiên cứu C4ADS, chuyên về lĩnh vực an ninh quốc tế đã đưa ra báo cáo với tựa đề "Kinh doanh rủi ro", trong đó cho biết ông Sun Sidong liên quan đến một mạng lưới có thể đang xuất khẩu những công nghệ mà Triều Tiên sử dụng cho chương trình tên lửa.
Theo C4ADS, ông Sun Sidong sở hữu 97% cổ phần tại công ty Dandong Dongyuan Industrial, doanh nghiệp đăng ký buôn bán ô tô, máy móc, tài nguyên thiên nhiên và các dụng cụ gia đình nói chung. Hồ sơ hải quan cho thấy công ty trên xuất khẩu tới ba quốc gia: Triều Tiên, Congo và Mỹ. Từ năm 2013 đến 2016, Dandong Dongyuan Industrial đã chuyển lượng nguyên liệu trị giá tới 28 triệu USD sang Triều Tiên.
Vào tháng 6/2016, Dandong Dongyuan Industrial gửi sang Triều Tiên một lô hàng thiết bị trợ giúp điều hướng vô tuyến trị giá 800.000 USD. Tuy nhiên, chuyên gia tại trung tâm Nghiên cứu James Martin về Cấm phổ biến vũ khí hạt nhân kết luận "hạng mục trên có thể chứa những thiết bị dẫn đường cho tên lửa đạn đạo".
Trong khi đó, dữ liệu do công ty chuyên theo dõi các giao dịch thương mại toàn cầu Panjiva cho thấy, hơn 60 lô hàng mà công ty Dandong Dongyuan Industrial chuyển tới Triều Tiên đều thuộc hạng mục "lò phản ứng hạt nhân, nồi hơi, máy móc và thiết bị cơ khí". Việc xây dựng hạng mục như trên do Trung Quốc thực hiện. Theo nhận định của giới chuyên gia, danh sách mặt hàng kinh doanh rộng như vậy sẽ giúp Triều Tiên né được các lệnh trừng phạt nhằm ngăn nước này nhập khẩu những thiết bị phục vụ mục tiêu phát triển năng lực hạt nhân.
Cùng với Dandong Dongyuan Industrial, công ty Dandong Zhicheng Metallic Material cũng đang nằm trong vòng theo dõi sát sao từ Mỹ. Mới đây, văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài (OFAC) thuộc bộ Tài chính Mỹ thông báo trừng phạt công ty Dandong Zhicheng Metallic Material cùng cổ đông chính của nó, ông Chi Yupeng vì "cố tình trốn tránh trừng phạt từ Mỹ".
Theo bộ Tư pháp Mỹ, công ty này có hành vi rửa tiền, trong đó có khoản tiền 4 triệu USD bị nghi là của chính quyền Triều Tiên. Đơn khiếu nại của bộ Tư pháp Mỹ cũng cáo buộc các công ty bình phong do ông Chi Yupeng đứng sau là một trong những thế lực hỗ trợ tài chính lớn nhất cho Bình Nhưỡng.
Bộ Tư pháp Mỹ tịch thu gần 7 triệu USD từ một công ty Singapore với những cáo buộc tương tự. Đồng thời, bộ Tài chính Mỹ cũng áp lệnh trừng phạt chống lại 16 cá nhân, tổ chức Trung Quốc và Nga với cáo buộc giúp Triều Tiên né tránh trừng phạt.
Đối tượng đơn lẻ là mấu chốt
Triều Tiên nhiều năm qua phải chịu trừng phạt của quốc tế vì chương trình phát triển hạt nhân và tên lửa, song theo giới chuyên gia, dường như các biện pháp này đối với Bình Nhưỡng vẫn tồn tại nhiều lỗ hổng.
Các lệnh trừng phạt áp đặt lên Bình Nhưỡng trước đây chủ yếu nhắm vào lĩnh vực công nghệ quân sự, nhưng điều Mỹ cần làm hiện tại là áp dụng những biện pháp trừng phạt rộng hơn, đánh thẳng vào nền kinh tế Triều Tiên, Peter Harrell, cựu Phó Thư ký phụ trách về chống hiểm họa tài chính và trừng phạt tại bộ Ngoại giao Mỹ, nhận định.
Căn nhà cao cấp ở khu dân cư Great Neck do Sun Sidong mua.
Hiện tại, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang đi theo con đường này, phong tỏa Triều Tiên từ nhiều phía. Mỹ nhắm tới những cá nhân, tổ chức Trung Quốc suốt nhiều năm liền được cho là giúp đỡ Triều Tiên tiến hành các hoạt động quân sự để trừng phạt.
Thượng nghị sĩ bang Colorado Cory Gardner mới đây đề xuất một dự luật không cho phép các thực thể làm ăn với Triều Tiên sử dụng hệ thống tài chính Mỹ, trong đó bao gồm 10 công ty hàng đầu Trung Quốc chuyên nhập khẩu hàng hóa từ Triều Tiên.
Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã thông qua các biện pháp trừng phạt mới đánh vào nguồn thu từ xuất khẩu của Bình Nhưỡng. Họ nhắm vào các mặt hàng xuất khẩu chính từ Triều Tiên như sắt, quặng sắt, than đá, chì, quặng chì hay hải sản, đồng thời gây áp lực lên những ngân hàng hay công ty Triều Tiên liên doanh với nước ngoài.
David Johnson, Giám đốc điều hành viện Nghiên cứu C4ADS phân tích, để ngăn Triều Tiên lách lệnh trừng phạt, Mỹ nhất thiết cần phải nhắm tới các đối tượng đơn lẻ nhưng đóng vai trò mấu chốt có thể là chìa khóa giải quyết vấn đề.
"Mạng lưới né tránh trừng phạt của Triều Tiên cũng tồn tại những giới hạn, mang tính tập trung và dễ bị ảnh hưởng. Chúng ta có thể đánh vào các đầu mối mấu chốt để tạo nên tác động lớn", ông Johnson đánh giá.
Xem thêm >> Đường đến bản án 5 năm tù của "Thái tử" Samsung
V.T.H
