Trong buổi diễu hành ăn mừng chức vô địch Premier League của Man City vào mùa hè năm ngoái, Grealish xuất hiện với hình ảnh một tay chơi trơ trẽn. Anh đeo kính râm hơi trễ, trên hai tay luôn cầm một chai bia và một cái ly. Rót và uống liên tục.
Đến lúc phê pha, Grealish còn đưa ra đánh giá đầy tranh cãi rằng Riyad Mahrez thi đấu lởm “như Almiron”, tiền đạo người Paraguay của Newcastle United. Một sự so sánh vô duyên và khiếm nhã. Không thể phủ nhận, tân binh trị giá 100 triệu bảng đến từ Aston Villa của Man City đang phấn khích. Chỉ 1 năm sau khi gia nhập Man Xanh, anh đã đăng quang Ngoại hạng Anh.
Tuy nhiên, câu chuyện diễn tiến theo chiều hướng khác khi Grealish trở về xe buýt sau khi xuất hiện trên sân khấu để nâng cúp cùng đồng đội. Cảm xúc dâng trào sau khi uống vài ly, Grealish tâm sự với nhân viên Man City rằng anh chưa có phong độ tốt nhất trong mùa giải qua. Anh ấy hứa sẽ quyết tâm cải thiện nhưng cảm thấy lo lắng về cách mọi thứ đang diễn ra kể từ khi trở thành tân binh trị giá 100 triệu bảng.
Pep Guardiola luôn ủng hộ Grealish. Ông hiểu giá trị cầu thủ này có thể mang đến cho Man City, nhưng Jack không ra sân ở bất kỳ trận đấu nào tại vòng đấu loại trực tiếp Champions League mùa trước. Khi Man City cần ngược dòng trong thế bị Aston Villa dẫn 2-0 để giành chức vô địch Premier League ở vòng đấu hạ màn, Grealish vẫn không được tung vào sân. Đó là cú sốc nặng.
Một năm trôi qua thật nhanh và Grealish bây giờ là nhân tố chủ chốt của Man City 3.0 dưới triều đại Pep Guardiola đang hướng đến cú ăn ba vĩ đại. Cánh trái của The Citizens thuộc sở hữu bất khả xâm phạm của Grealish, khi anh thể hiện tinh thần và phong độ từng tỏa sáng tại Villa Park.
Áp lực mức phí chuyển nhượng không còn đè nặng lên cầu thủ này. Ở mùa giải đầu tiên, mức phí chuyển nhượng khiến Grealish bị soi xét kỹ lưỡng. Anh là cầu thủ Anh quốc đầu tiên và duy nhất đến hiện tại có giá 8 số không và là bản hợp đồng đắt giá thứ bảy trong lịch sử bóng đá. Còn mùa giải này, Grealish thăng hoa và trở thành nỗi ám ảnh cho mọi hậu vệ cánh phải. Và đây là cách Jack Grealish vượt vũ môn:
Khổ luyện nhưng không mất chất
Grealish đã rất nản lòng vì không được ra sân trong trận đấu với Aston Villa ở vòng đấu cuối cùng Premier League 2022/23. Tuy nhiên, khi hồi còi mãn cuộc vang lên, Man City đăng quang, anh phấn khích không kém bất cứ đồng đội nào. Grealish luôn dễ dàng tìm thấy niềm vui trong cuộc sống và tận hưởng.
Khi Aston Villa giành quyền thăng hạng vào năm 2019, Grealish ăn mừng thâu đêm suốt sáng. Đến buổi lễ mừng công của Man City mùa trước, tân binh trị giá 100 triệu bảng này quyết định xuống tóc cho tiện ăn chơi và uống mừng đến độ khiến đồng đội phải chui vào con hẻm để nôn mửa.
Kết thúc mùa trước, Grealish tiếp tục tận hưởng ở Ibiza rồi Las Vegas, hai thiên đường ăn chơi ở Tây Ban Nha và Mỹ, dẫn đến ì xèo trong dư luận. Hiện tại, Grealish cố tránh sự để ý truyền thông hơn một chút nhưng không có nghĩa cầu thủ này hoãn sự sung sướng.
“Tất nhiên rồi”, Grealish ngộ nghĩnh nói vào cuối tuần trước. “Tôi có giành cúp FA mỗi tuần đâu, vì vậy tôi phải tận hưởng chứ. Ngày mai tôi sẽ trở lại tập luyện và hồi phục”.
Đó là phần độc đáo trong con người Grealish. Anh nói chuyện chẳng hề kiêng dè hay suy nghĩ quá nhiều. Ví dụ về Almiron là câu chuyện tiêu cực và khiến cầu thủ này hối hận nhưng về tổng thể, Grealish chân thật và thú vị. Đó là giá trị khiến những thương hiệu như Gucci và Puma chi khoản tiền lớn để ký hợp đồng quảng cáo.
"Trong thời gian gần đây, đã có một sự thay đổi lớn về những yếu tố khiến một cầu thủ thực sự có giá trị trên thị trường - với tính chân thật là yếu tố quan trọng," Dan Connor, cổ đông của AND THE NEW, một công ty tiếp thị thể thao sáng tạo kỹ thuật số, cho biết. "Không có ai chân thật hơn Jack."
Điều này tổng quát cách Jack Grealish bắt đầu cho mùa giải mới. Nếu tiệc tùng tưng bừng, Jack sẽ trở lại tập luyện chăm chỉ hơn nữa. Sau chuyến du hí Ibiza và Las Vegas, Grealish trở lại và tập luyện như điên. Phong cách này không thường thấy ở những cầu thủ ngày nay, những cỗ máy như Erling Haaland, Ruben Dias hay Nathan Ake còn nói không với chất có cồn.
“Tôi bị ấn tượng bởi cách chuyên nghiệp của cậu ấy”, Guardiola chia sẻ 1 ngày sau khi Man City trở về từ Munich. “Hôm qua chúng tôi kết thúc lúc 6 giờ chiều, mọi người đều về nhà, mỗi mình cậu ấy ở lại khu điều trị để sẵn sàng cho trường hợp cần kíp phải ra sân vào thứ Tư gặp Arsenal. Ở Aston Villa, cậu ấy không quen việc thi đấu 3 trận trong 1 tuần”.
“Cậu ấy hiểu rõ cơ thể mình. Đừng quên Jack đến từ Aston Villa với chấn thương dai dẳng 6-7 tháng. Cậu ấy không thể chơi bóng ở cường độ như hiện tại và chi tiết nhỏ này ảnh hưởng lớn đến đội bóng, đồng đội, HLV lẫn lối chơi. Đôi khi bạn cần thêm thời gian một chút nhưng tôi luôn nghĩ rằng khi bạn đặt tâm trí vào nơi này, bạn có thể thích ứng nhanh chóng”.
Một phần khó khăn của Grealish trong mùa giải đấu tiên ở Man City nhưng ít người để ý là chấn thương ống quyển khiến anh phải nghỉ thi đấu 3 tháng chứ không phải 6-7 tháng như Guardiola nói. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn là tân binh trị giá 100 triệu bảng này chưa bắt được nhịp của đội bóng nên không được trọng dụng.
Grealish đã nỗ lực để cải thiện thể chất, nhưng thường vào buổi chiều và tối. Cựu cầu thủ Aston Villa là người bắt đầu buổi sáng chậm rãi tới mức lề mề. Đừng bắt anh làm việc gì nặng nề lúc mới mở mắt, trông anh rất uể oải. Grealish không phải mẫu “đến sớm nhất, về muộn nhất” trên sân tập như Dias hay Ake. Nhưng đến buổi chiều và tối, khi đã nóng máy, bàn hợp đồng trị giá 100 triệu bảng của Man City mới tìm thấy sự cân bằng và cần mẫn không ai bằng.
Trong khoảng thời gian nghỉ chấn thương từ tháng 12 năm 2018 đến tháng 3 năm 2019, Grealish đã mời Oli Stevenson, HLV thể lực Aston Villa về tư gia để tập luyện cho đến tận khuya. Hiện tại, với sự hỗ trợ từ đội ngũ nhà khoa học thể thao hàng đầu tại Man City, Grealish đã tự biết cách tận dụng tối đa cơ thể của mình. Mọi thực phẩm của anh đều được các chuyên gia dinh dưỡng chuẩn bị, điều này đã quá phổ biến trong bóng đá hiện đại, quan trọng là cách tuân thủ.
Grealish không tuân thủ theo kiểu nghiêm ngặt cực đoan. Anh cân bằng hợp lý bằng cách loại bỏ bơ và dầu mỡ ra khỏi phần ăn. Từ đó có được thể trạng tốt nhất để thi đấu. Cách ăn uống này chịu nhiều ảnh hưởng từ các đồng đội Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha, những người ngoài thi đấu cũng rất biết “chơi”. Tất nhiên, ngoài ăn uống và tập luyện, vẫn còn những yếu tố quan trọng khác để Grealish thăng hoa.
Quân bài chiến thuật của Pep Guardiola
Khi Guardiola nói: “Tôi luôn nghĩ nếu bạn đặt tâm trí ở đây, bạn có thể thích nghi nhanh chóng”, ông đang đề cập đến đến đề tài hầu hết các cầu thủ khi gia nhập Man City đều phải bước sang mùa giải thứ hai mới hòa nhập và thi đấu thành công. Rodri, Riyad Mahrez, Leroy Sane, Joao Cancelo hay Bernardo Silva đều gặp khó khăn trong mùa đầu tiên khoác áo Man Xanh và chỉ khẳng định được vị trí từ mùa thứ hai.
“Ví dụ như Bernardo”, Pep cho biết. “Nếu cậu ấy chơi hay hơn ở mùa giải thứ hai chỉ là vì tôi không cho cậu ấy ra sân nhiều ở mùa giải đầu tiên. Bởi lẽ Bernardo tạo cảm giác cậu ấy sớm muốn cũng thích nghi”.
Nhưng cũng có những trường hợp khác. Grealish công khai thừa nhận gặp khó khăn và có chút hoài nghi. “Liệu tôi có phù hợp với Man City? Liệu tôi có thể thi đấu ở đây không?”, hẳn nhiên Grealish đã phải tự vấn bản thân như thế. Nhưng đời thay đổi khi Grealish thay đổi. Thay vì hoài nghi, Jack tự tin đủ khả năng khoác áo Man City và trở thành ngôi sao hàng đầu.
“Tôi đã không nhận ra việc thích nghi với đội bóng khác và huấn luyện viên khác khó khăn như thế nào”, Grealish bộc bạch hồi tháng Giêng. “Khi tôi đặt chân tới đây, mọi thứ khó hơn tôi nghĩ rất nhiều. Trong đầu tôi, tôi nghĩ rằng đầu quân cho đội đứng đầu bảng, tôi sẽ ghi được rất nhiều bàn thắng. Sự thật không phải vậy”.
Khi ấy Grealish vừa vào sân từ băng ghế dự bị và lập công cho Man City trước Chelsea ở giai đoạn hầu hết đồng đội gặp khó khăn vì di chứng World Cup. Grealish là một trong số ít cùng John Stones và ít lâu sau là Ruben Dias có vẻ cải thiện phong độ.
Trước đó, nửa đầu mùa giải 2022/23, màn trình diễn của Grealish tương tự mùa giải đầu tiên và cũng bỏ lỡ một số trận đấu vì chấn thương, nguyên nhân khiến anh không thể cải thiện phong độ. Thực tế trước World Cup, phong độ bùng nổ của Miguel Almiron trong màu áo Newcastle còn khiến bản hợp đồng trị giá 100 triệu bảng của Man City bị so sánh và chế giễu.
Sự hồi sinh của Grealish trong vài tháng trở lại đây không thể định lượng bằng những số liệu thống kê phổ biến như bàn thắng hay kiến tạo, dù chính cầu thủ này cũng rất khao khát nâng cao thành tích này. Grealish đã có 4 bàn thắng và 7 kiến tạo tại Premier League kể từ sau World Cup, thành tích chưa thể tương xứng số tiền Man City bỏ ra cách đây 18 tháng.
Theo các nguồn tin xung quanh cầu thủ này và ban huấn luyện Man City, không hản có một khoảnh khắc hay lý do cụ thể nào cho sự hồi sinh thần kỳ. Việc được đá chính đều đặn ở giai đoạn đầu năm là lý do được đề cập nhiều nhất. Tuy nhiên, tất cả đồng thuận rằng bây giờ Grealish là cầu thủ khác, cả về hình thể lẫn tinh thần.
Rốt cuộc, Grealish đã hoàn thành mọi nhiệm vụ dù không hào nhoáng nhưng HLV Guardiola đánh giá cực cao. Theo các nguồn tin thân cận với đội một Man City, dưới đây là vài điểm nhấn cụ thể:
- Bám chặt biên trái. Khi ở Aston Villa, Grealish được quyền di chuyển tự do khắp mặt sân. Việc giữ vị trí là thay đổi lớn nhất và không thể chối cãi.
- Khi nhận bóng, Grealish được tự do đi bóng, chuyền bóng hoặc sút bóng, nhưng điều quan trọng là cầu thủ này biết cách ra quyết định hợp lý nhất.
- Kéo cầu thủ phòng ngự đối phương ra khỏi vị trí chốt chặn để mở ra không gian cho đồng đội. Đó luôn là cách Man City áp dụng để mở ra không gian nơi hàng thủ đông đặc của đối phương và tạo ra sự vượt trội về quân số.
- Thường xuyên thực hiện các đường chuyền đơn giản sang ngang hoặc trở ngược về sau cho đồng đội, tạo điều kiện để Man City bất ngờ chuyển hướng tấn công.
- Cuối cùng, chăm chỉ phòng ngự.
Grealish luôn làm tròn những nhiệm vụ được Guardiola giao phó này và vị chiến lược gia người Catalonia đánh giá cao cái cách cậu học trò kéo đối phương ra khỏi vị trí chốt chặn và những đường chuyền của anh chính xác đến độ hoàn hảo, điển hình như pha kiến tạo để Erling Haaland phá kỷ lục ghi bàn Premier League trong trận đấu với West Ham hồi tháng 5.
Về mặt kiến tạo, mùa trước số kiến tạo thực tế của Grealish không đạt số kiến tạo kỳ vọng (xGA), đồng nghĩa đồng đội không chuyển hòa thành công các cơ hội ăn bàn anh tạo ra. Mùa này, con số hoàn toàn tương đồng vì các đồng đội đã tận dụng tốt các cơ hội ấy. Đồng nghĩa sự ăn ý giữa Grealish và các đồng đội đã được cải thiện.
Nhưng có một điều mà HLV Guardiola mong muốn nhiều hơn: sự hiếu chiến. Ông thầy người Tây Ban Nha nhấn mạnh rằng miễn đội hình Man City luôn giữ được vị trí để cố đoạt lại bóng nếu mất bóng, Grealish chẳng việc gì phải e sợ khi đương đầu với đối phương. Qua thời gian, cầu thủ này trở nên tự tin hơn trong các tình huống một đối một, thích mạo hiểm hơn là thực hiện đường chuyền đơn giản, miễn là đúng thời điểm.
Hai điều kể trên, cự ly đội hình được đảm bảo và khả năng đi bóng của Grealish, làm nổi bật chiến thuật tinh vi của Pep và giải thích lý do tại sao cầu thủ này lại được đánh giá cao như vậy.
Grealish đã thay đổi như thế nào ở Man City
Khi bàn thắng, kiến tạo và giá chuyển nhượng vẫn còn đè nặng lên Grealish, việc nói về cách anh làm chậm các đợt lên bóng của Man City xảy ra thường xuyên. Nhưng bây giờ, Guardiola lật ngược vấn đề đầy tài tình rằng Man City cần sự lắt léo của Grealish khi ông cố tận dụng khả năng tấn công trực diện của Erling Haaland.
“Sẽ tốt hơn nếu chúng tôi dành nhiều thời gian ở khu vực 1/3 cuối sân, chuyền bóng nhiều hơn vào thời điểm đó”, Guardiola chia sẻ sau trận hòa kịch tính 3-3 với Newcastle hồi tháng 8, trận đấu Grealish vắng mặt vì chấn thương. “Nhưng điều đó thật khó vì Erling luôn lao vào vòng cấm, Phil Foden lại khao khát lập công. Nếu Jack chơi ở đó hoặc Riyad (Mahrez) hoặc Bernardo (Silva) chơi bên phải, họ tỏ ra bình tĩnh hơn và giúp chúng tôi gắn kết hơn, và khi mất bóng, chúng tôi ở đúng vị trí để đối phương không thể lao về phía trước”.
Chậm lại chính là điều Guardiola cần, giúp Man City thi đấu chắc chắn và tránh bị phản công trong khi vẫn giữ được bóng. Hồi tháng Hai, Man City đánh bại Arsenal với tỷ lệ kiểm soát bóng chỉ 36%, chỉ số thấp kỷ lục trong sự nghiệp của Pep, nhưng đó không phải là điều nhà cầm quân này mong muốn.
"Trong những trận đấu kiểu này, bạn phải giữ bóng, hai hoặc ba nhịp, khi bị áp sát bạn phải cố giữ bóng như Erling đã làm. Các cầu thủ ở trung tuyến và tất cả phải làm như vậy. Và hôm nay chúng tôi không làm được, chỉ có Jack và một chút Riyad, nhưng đặc biệt là Jack hoàn thành nhiệm vụ”.
Vì vậy, Grealisch giúp Man City trở thành cỗ máy hủy diệt như Guardiola muốn thiết kế và ông còn đánh giá cao cậu học trò bởi khả năng vượt qua đối thủ đúng thời điểm. Đúng thời điểm ở đây mang tâng nghĩa khá câu, cũng như “những gì Guardiola muốn Man City trở thành”.
Man City thay đổi rất nhiều dù vẫn dưới triều đại Pep, tới những những cầu thủ chạy cánh của phiên bản 1.0 là Raheem Sterling và Leroy Sane chắc chắn không còn tương thích với phiên bản 3.0 hiện tại. Những cầu thủ này thích đồng đội thả bóng sau lưng hàng phòng ngự để bứt tốc, hoặc đi bóng cắt vào trong vượt qua một hoặc hai hậu vệ, những công việc hiện thời bị Guardiola cấm cản ở Man City. Điều ông muốn là cầu thủ chạy cánh chạm bóng nhiều hơn, giúp Man City duy trì kết cấu đội hình đơn giản và vững chãi.
Kết quả là dẫn đến những hướng dẫn cụ thể cho các cầu thủ chạy cánh: Hãy chạy về phía hậu vệ cánh đối phương nhưng không cố rê bóng qua người. Grealish luôn đối đầu với hậu vệ đối phương với bóng dưới chân, anh cố đẩy đối phương lùi sâu nhưng lại chuyền bóng thay vì cố rê bóng qua người. Mahrez và Bernardo Silva cũng vậy. Ý tưởng là ép đối phương lùi về và tạo thời gian cho đồng đội di chuyển áp sát khung thành. Kể cả trong trường hợp mất bóng Man City vẫn nhanh chóng thiết lập thế trận phòng ngự chống phản công.
“Chúng tôi không ký hợp đồng với cậu ấy vì số bàn thắng và kiến tạo đáng kinh ngạc”, Guardiola nhấn mạnh và khiến dư luận xôn xao vì không hiểu ý. Bản thân Grealish cũng thừa nhận cảm thấy khó thích nghi với Man City và ông thầy Catalonia.
Tại Aston Villa, đội bóng thường xuyên thi đấu ở thế cửa dưới và Grealish là hy vọng lớn nhất, mọi chuyện khá đơn giản. Nhiệm vụ của cầu thủ chạy cánh này là tìm ra mắt xích yếu nhất nơi hàng thủ đối phương và xuyên phá. Ngoài ra, bên cạnh anh luôn có một hậu vệ biên di chuyển chồng cánh để hỗ trợ.
Man City thì khác. Tại Man Xanh, Grealish tạo ra ít cơ hội ăn bàn hơn, dứt điểm càng ít hơn và tham gia phòng ngự nhiều hơn. Tại Aston Villa, Grealish tự do di chuyển khắp mặt sân để nhận bóng, thậm chí yêu cầu đồng đội phục vụ. Ở Man City, không ai phục vụ cầu thủ này theo kiểu như thế. Chỉ có sự tuân thủ và phối hợp. Nhưng chính nhờ như vậy, Grealish đã trưởng thành vượt bậc để trở thành ngôi sao hàng đầu thế giới.
