Theo Opednews, trận chiến Saraqib bắt nguồn từ cuộc chiến hồi tháng 12/2019, với việc quân đội Syria, dưới sự hỗ trợ của không quân Nga đã mở đợt tấn công nhằm chống lại lực lượng đối lập thân Thổ Nhĩ Kỳ trong và xung quanh tỉnh Idlib. Cuộc tấn công Syria-Nga là minh chứng cho sự sụp đổ của cái gọi là Thỏa thuận Sochi ngày 17/9/2018, thiết lập "khu vực giảm xung đột" ngăn quân đội Syria tấn công lực lượng phiến quân chống chính phủ ở Idlib.
Là một bên tham gia Thỏa thuận Sochi, Thổ Nhĩ Kỳ đã thiết lập nhiều trạm quan sát và đây là nơi tập hợp hàng trăm binh sĩ và thiết bị vũ khí ở Idlib.
Để đổi lấy việc hợp pháp hóa sự tồn tại của các trạm quan sát kiên cố của Thổ Nhĩ Kỳ, Thỏa thuận Sochi bắt buộc Thổ Nhĩ Kỳ phải có trách nhiệm giám sát việc thành lập "khu phi quân sự" trong khu vực giảm căng thẳng.
Ở khu vực này, các xe tăng, pháo binh và nhiều bệ phóng tên lửa phải giảm trừ và tất cả các "nhóm khủng bố cực đoan" cũng phải bị xóa bỏ vào ngày 15/10/2018. Ngoài ra, Thổ Nhĩ Kỳ chịu trách nhiệm khôi phục trục giao thông trên hai đường cao tốc chiến lược nối thành phố Aleppo với Latakia (đường cao tốc M4) và Damascus (đường cao tốc M5).
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan
Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ đã dựng các trạm quan sát song lại không thực hiện bất kỳ cam kết nào trong các khu vực phi quân sự theo quy định của Thỏa thuận Sochi. Không có thiết bị nặng nào được sơ tán và không có "nhóm khủng bố cực đoan" nào bị loại bỏ khỏi khu vực giảm căng thẳng.
Đáng lưu ý hơn cả, "nhóm khủng bố cực đoan" Hayat Tahrir al-Sham, hay HTS vẫn hoành hành ở tỉnh Idlib.
Cuộc tấn công mà quân đội Syria triển khai vào tháng 12/2019 bắt nguồn từ việc Thổ Nhĩ Kỳ đã thất bại trong việc điều tiết giao thông cho cả hai đường cao tốc M4 và M5. Và cuộc tấn công cũng nhằm đuổi HTS và các nhóm phiến quân chống chính quyền ông Assad ra khỏi khu vực này.
Đến đầu tháng 2/2020, sau những thắng lợi đã đạt được, quân đội Syria đã bao vây một số trạm quan sát của Thổ Nhĩ Kỳ, khiến Thổ Nhĩ Kỳ rơi vào tình trạng khó khăn.
Thổ Nhĩ Kỳ đã tìm cách ngăn chặn đà tiến lên của quân đội Syria vào ngày 3/ 2, bằng cách củng cố trạm quan sát của mình nằm gần thị trấn chiến lược Saraqib. Ai kiểm soát Saraqib đồng nghĩa sẽ kiểm soát được cả hai đường cao tốc.
Và rồi khi một đoàn xe quân sự lớn của Thổ Nhĩ Kỳ hướng đến Saraqib đã bị pháo binh Syria tấn công, hậu quả khiến 5 lính Thổ Nhĩ Kỳ và ba nhà thầu dân sự Thổ Nhĩ Kỳ thiệt mạng.
Đáp trả lại, Thổ Nhĩ Kỳ đã bắn phá vào các vị trí của Quân đội Syria, làm thiệt mạng các binh sĩ Syria. Đây là vòng mở màn của Trận chiến cho Saraqib và là cuộc chiến quy mô lớn đầu tiên giữa quân đội Syria và Thổ Nhĩ Kỳ kể từ khi cuộc khủng hoảng Syria bắt đầu vào năm 2011.
Cuộc tấn công của Syria vào Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ ở Idlib là một lằn ranh đỏ đối với Tổng thống Erdogan, người đã từng tuyên bố trước các nghị sĩ Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 5/2 với cảnh báo rằng "nếu chính quyền Syria không rút lui khỏi các trạm quan sát của Thổ Nhĩ Kỳ ở Idlib vào tháng 2, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ ra tay để có được điều đó".
Và ông Erdogan đã triển khai hàng chục ngàn binh sĩ Thổ Nhĩ Kỳ, được hỗ trợ với áo giáp và pháo binh, đến biên giới với Syria, trong khi tiếp tục phái quân tiếp viện đến các trạm quan sát bị bao vây bên trong Idlib.
Vào ngày 6/2, Quân đội Syria đã chiếm được Saraqib. Bốn ngày sau, vào ngày 10/2, phiến quân được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn, được pháo binh Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn, đã phát động một cuộc phản công nhằm vào Quân đội Syria ở quanh Saraqib. Tuy nhiên, cuộc tấn công của phiến quân thất bại trước đòn phản công mạnh của pháo binh hạng nặng từ Syria.
Trong quá trình này, các trạm quan sát của Thổ Nhĩ Kỳ gần ngôi làng Taftanaz đã bị đạn pháo Syria bắn trúng, làm thiệt mạng năm lính Thổ Nhĩ Kỳ và làm bị thương năm người khác. Người Thổ Nhĩ Kỳ đáp trả bằng cách tấn công vào các vị trí của Quân đội Syria trên khắp tỉnh Idlib bằng pháo và tên lửa.
Hội nghị thượng đỉnh Moscow là một viên thuốc đắng cho nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ. Dù được xây dựng như giải pháp bổ sung cho Thỏa thuận Sochi tháng 9/2018, nhưng thực chất thỏa thuận giữa ông Erdogan và ông Putin ở Moscow như là lời đầu hàng của người Thổ Nhĩ Kỳ. Ông Erdogan buộc phải chấp nhận khu vực "giảm leo thang" mới vào ngày 6/3.
Hơn nữa, người Thổ Nhĩ Kỳ giờ đây đã buộc phải chia sẻ việc thực thi và giám sát một "khu phi quân sự" dài 12 km nằm trên đường cao tốc M4, và tổ chức tuần tra cùng người Nga.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng phải nhường lại quyền kiểm soát không phận ở Idlib cho Không quân Nga và buộc phải giải giáp và loại bỏ tất cả những nhóm khủng bố.
Tóm lại, Nga bảo đảm cho Syria giành chiến thắng.
Đối với Syria và Nga, Trận Saraqib là trận chiến nhằm khôi phục chủ quyền của Syria đối với toàn bộ lãnh thổ Syria. Còn với Thổ Nhĩ Kỳ, đó là việc đảm bảo sự kiểm soát và ảnh hưởng lâu dài của Thổ Nhĩ Kỳ đối với tỉnh Idlib.
Và thực tế, Thổ Nhĩ Kỳ thua trên cả hai mặt trận. Về lý thuyết, Thổ Nhĩ Kỳ được phép duy trì chuỗi "trạm quan sát" nhưng có điều phần lớn các trạm quan sát này quân đội Syria bao quanh và không có giá trị về mặt quân sự.
Trận chiến chống lại chính quyền ông Assad và các đồng minh ở Idlib cho Thổ Nhĩ Kỳ thấy sẽ không có một giải pháp quân sự nào cho vấn đề của Thổ Nhĩ Kỳ tại Idlib.
