Đón tin vui
Trong suốt mấy tháng qua, ngành cá tra Việt Nam đã hồi sinh mạnh mẽ sau 3 năm ảm đạm. Hiện tại, giá cá tra nguyên liệu đã tăng tới 25% so với cuối năm ngoái, chạm mốc kỷ lục khoảng 32.000 đồng/kg và có nơi giá cá tra nguyên liệu còn cao hơn. Nguyên nhân của đợt tăng giá vừa qua xuất phát từ việc thiếu hụt nguồn cung.
Theo ông Nguyễn Thành Sơn, trú tại xã Hòa Hưng, huyện Cái Bè, với giá này, người nuôi lãi khoảng 7.000 đồng/kg. Gia đình ông có thâm niên hàng chục năm gắn bó với nghề nuôi cá tra xuất khẩu vẫn cố gắng đeo đuổi nghề. Hiện ông có 2 ao nuôi, tổng diện tích khoảng 2.000 m2 mặt nước. Trong những ngày tới, sản lượng cá xuất ao của gia đình ông Sơn vào khoảng 200 tấn cá tra thương phẩm.
Giá cá tra hồi phục và tăng mạnh mang lại niềm vui cho nông dân. Tuy nhiên, ông Nguyễn Thành Sơn đánh giá, nghề nuôi cá da trơn tại Tiền Giang vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro, bấp bênh khó lường do giá vật tư nông nghiệp, thức ăn chăn nuôi, nhiên liệu và các mặt hàng thiết yếu cho đời sống khác đều tăng mạnh trong những ngày qua.
Trong 3 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu cá tra của cả nước ước đạt 646 triệu USD.
Thêm vào đó, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho hay, nguyên nhân của đợt tăng giá vừa qua xuất phát từ việc thiếu hụt nguồn cung. Năm 2021, dưới tác động của dịch Covid-19 và đứt gãy chuỗi cung ứng nhiều hộ đã không thể thả nuôi theo đúng kế hoạch cho năm nay. Các ao cá chỉ duy trì, hạn chế cho ăn và không dám thả nuôi thêm. Điều này dẫn tình trạng thiếu hụt nguồn cung ngay từ đầu năm.
Theo Báo Tin tức, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP) cũng dự báo việc thiếu hụt nguyên liệu có thể kéo dài đến hết quý II năm nay. Nguồn cung khan hiếm trong khi nhu cầu tăng càng là yếu tố hỗ trợ mạnh đối với giá cá tra nguyên liệu. VASEP cho biết, trong 3 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu cá tra của cả nước ước đạt 646 triệu USD, tăng 88% so với cùng kỳ năm 2021, chiếm khoảng 27% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản của cả nước.
Dự báo quý II/2022 tăng 50% so với cùng kỳ 2021
Từ những con số đáng mừng kể trên đưa VASEP đến nhận định, rằng xuất khẩu cá tra trong quý II/2022 có thể tăng trên 50% so với cùng kỳ 2021.
Với những triển vọng này, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu cá tra tỏ ra lạc quan về kết quả kinh doanh trong năm 2022. Cụ thể, Công ty CP Vĩnh Hoàn đặt mục tiêu doanh thu thuần hợp nhất 13.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 1.500 tỷ đồng, tương ứng tăng 43,5% và tăng 35,6% so với năm 2021.
Theo thông tin từ báo Nông nghiệp, Công ty CP Đầu Tư và Phát triển Đa Quốc Gia (IDI) đặt kế hoạch doanh thu thuần 8.300 tỷ đồng, tăng 45% so với năm 2021 và lợi nhuận sau thuế đạt 900 tỷ đồng, tăng gấp 6,3 lần so với cùng kỳ năm trước.
Công ty CP Xuất nhập khẩu Thuỷ sản Cửu Long, An Giang trình cổ đông kế hoạch doanh thu thuần dự kiến đạt 1.450 tỷ đồng, tăng 20% và lãi trước thuế đạt 200 tỷ đồng, gấp 4 lần năm trước.
Nhằm giải quyết nguồn cung, doanh nghiệp cá tra đã xây dựng nhiều kịch bản. Chẳng hạn, IDI đã ký đủ đơn hàng xuất khẩu cá tra đến hết quý II/2022. Đồng thời, đơn vị cũng chuẩn bị kho hàng dự trữ lên đến 1.400 tỷ đồng cá tra giá rẻ (17.000 – 18.000 đ/kg) cho đợt phục hồi thị trường này.
Năm nay, công ty xây thêm nhà máy chế biến thứ ba, với công suất 500 tấn/ngày. Hiện hai nhà máy còn lại, với tổng công suất 450 tấn/ngày đều hoạt động hết công suất nhưng chưa đáp ứng được nhu cầu của khách hàng.
VASEP nhận định, xuất khẩu cá tra trong quý II/2022 có thể tăng trên 50% so với cùng kỳ 2021.
Bên cạnh chế biến, IDI dự định tập trung nguồn lực vào nuôi trồng, đa dạng hoá sản phẩm từ cá tra, và không đầu tư ngoài ngành.
Công ty Vĩnh Hoàn cũng xác nhận, tất cả nhà máy đã trở lại hoạt động bình thường như trước đợt dịch Covid-19.
Ngành cá tra phấn khởi vì dự báo tăng trưởng từ giờ đến hết năm 2022, nhưng VASEP lưu ý người nuôi cần lên kế hoạch thả nuôi hợp lý, đảm bảo cân đối cung - cầu; tránh lặp lại kịch bản như năm 2018. Lúc ấy, người dân đổ xô nuôi cá tra, khiến giá cá tra lao dốc từ hơn 30.000 đ/kg xuống còn 19.000 đ/kg chỉ sau một năm.
Bên cạnh đó, lãnh đạo ngành nông nghiệp các địa phương có nuôi cá tra đang lo ngại, nông dân sẽ vì con số lợi nhuận này mà lại thả nuôi ồ ạt, làm cho nguồn cung cá tra trong nước mất phương hướng sản xuất.
Chính vì vậy, ngành nông nghiệp các địa phương phân tích rõ cho người nuôi rằng, tình hình giá thức ăn, thuốc thủy sản, vật tư đầu vào… đều tăng mạnh sẽ kéo chi phí giá thành nuôi cá tra tăng lên.
Do đó, các doanh nghiệp và người nuôi cá cần nhanh chóng ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tăng cường liên kết, hợp tác… nhằm giảm chi phí giá thành, giảm tỷ lệ hao hụt, tăng chất lượng để tăng sức cạnh tranh. Đồng thời, đáp ứng đa dạng thị trường xuất khẩu trên thế giới, nhất là các thị trường khó tính.
Hương Anh (tổng hợp)
