MiG-21 của Không quân Ấn Độ.
Một chiếc máy bay MiG-21 thế hệ cũ có thể phá hủy một chiếc F-16 hiện đại hơn hay không? Điều này trên thực tế dường như là có thật, khi một phi công Ấn Độ điều khiển phiên bản MiG-21 có tên Bison được cho là đã bắn hạ một chiếc F-16 của Pakistan bằng cách sử dụng tên lửa không đối không R-73 Vympel của Nga.
Sau cuộc đụng độ với Ấn Độ tuần trước, Pakistan tiếp tục bác bỏ tuyên bố cho rằng một trong những chiếc F-16 của họ bị bắn hạ mặc dù bằng chứng dường như ngày càng thuyết phục hơn trong việc chống lại sự chối bỏ của Pakistan, tờ Asia Times nhận định.
R-73 là một tên lửa tầm ngắn, có thể được điều khiển bằng HMS - thiết bị ngắm bắn vũ khí gắn trên mũ phi công, cho phép phi công nhìn sang phải hoặc trái và phóng một tên lửa theo hướng đầu của phi công đang chỉ. Các máy bay Nga sau này bao gồm MiG-29 được trang bị mũ HMS được gọi là Shchel-3UM.
Hệ thống này được Nga tích hợp vào MiG-21 Bison của Ấn Độ bắt
Chú thích ảnh
đầu từ năm 2006. Trên thực tế, MiG 21 của Ấn Độ đã nhận được một số nâng cấp – bao gồm màn hình buồng lái và thiết bị điện tử mới, động cơ cải tiến và thậm chí cả lớp phủ trên máy bay để giảm tín hiệu radar.
Mẫu Bison được nâng cấp có khả năng tốt hơn nhiều so với tiền thân cũ như MiG-21 cổ điển, được đưa vào sử dụng từ năm 1964. Nó thậm chí còn tốt hơn cả những chiếc MiG cuối cùng do Nga sản xuất, như mẫu “bis” - bis có nghĩa là cải tiến lớn. Mặc dù vậy, ngay cả các mẫu MiG cũ hơn cũng có hiệu quả trong một số điều kiện nhất định.
Phi công chiến đấu “át chủ bài”
Ví dụ, một số phi công “át chủ bài” của Việt Nam từng bắn hạ máy bay của Mỹ trong quá khứ, bao gồm một số máy bay chiến đấu F-104 Starfight và F-4 Phantom thế hệ thứ ba tiên tiến. Phantom, đặc biệt hơn, là một máy bay hai động cơ lớn, mạnh mẽ, có thể mang tải trọng bom lớn. Trong biên chế của Mỹ, nó cũng có khả năng hạt nhân.
Tổng cộng có 37 chiếc Phantom - F-4B, F-4C, F-4D, F-4E và F-4J - đã bị các phi công MiG-21 của Việt Nam hạ gục, theo các báo cáo từ Asia Times, chủ yếu sử dụng tên lửa AA-2 Atolld do Nga cung cấp, một bản sao của Sidewinder Aim-9B cũ của Mỹ mà người Nga đã lấy từ Trung Quốc vào năm 1958, hoặc bằng cách sử dụng các khẩu pháo 23 mm của họ được gắn bên trong MiG.
Ấn Độ lần đầu tiên mua MiG từ Liên Xô vào năm 1962. Năm 1967, Hindustan Aeronautics của Ấn Độ bắt đầu xây dựng các bản sao được cấp phép sản xuất từ ba mẫu chính - MiG-21FL, MiG-21M và Mig-21 bis – để cho ra mắt tổng cộng 657 máy bay.
Trong số đó, 255 chiếc được sản xuất cuối cùng là mẫu “bis” và 110 chiếc đã được nâng cấp lên phiên bản Bison bắt đầu từ năm 2006.
Đây là những mẫu được triệu tập ở Jammu và Kashmir khi Pakistan tấn công các mục tiêu quân sự hồi tuần trước. Theo nguồn tin từ các chuyên gia quốc phòng uy tín ở Ấn Độ - Phó Nguyên soái Không quân nghỉ hưu PK Srivastava; chuyên gia quốc phòng Ajay Banerjee từ tờ Defense Correspondent, The Tribune; Thiếu tướng đã nghỉ hưu Ravi Arora, Tổng biên tập Tạp chí quân sự Ấn Độ - xác nhận một trong những chiếc F-16 của Pakistan đã bị phá hủy, trong khi Ấn Độ tuyên bố họ chỉ mất một máy bay, bên kia tuyên bố rằng nước này mất hai chiếc MiG-21.
Một phi công Ấn Độ bị đẩy ra khỏi chiếc MiG đã nhảy dù xuống lãnh thổ do Pakistan kiểm soát, nơi anh ta bị bắt và sau đó trở về Ấn Độ trong một cử chỉ thiện chí. Người phi công được thả ra đó là chỉ huy Abhinandan Varthaman.
Được biết, sau khi hạ cánh, anh bị những người dân địa phương tức giận truy đuổi. Varthaman đã phải bắn chỉ thiên, nhảy xuống một vũng nước và ăn các tài liệu nhạy cảm trước khi bị người dân địa phương bắt giữ và sử dụng bạo lực. Giờ đây, khi trở về nhà, phi công này được coi là một anh hùng dân tộc của Ấn Độ.
Pakistan có khoảng 45 chiếc F-16, trong đó phần lớn là mẫu A và B - mẫu B là loại hai chỗ ngồi để huấn luyện. Thổ Nhĩ Kỳ đã nâng cấp 41 máy bay F-16 của Pakistan lên mức Block 50 – trong đó buồng lái và thiết bị điện tử trang bị hiện đại hơn và radar được nâng cấp. Có thể các mô hình B, vốn được dùng cho đào tạo, đã không được nâng cấp.
Sức mạnh tương đương
Chiến đấu cơ F-16.
Theo quan điểm của Ấn Độ, MiG-21 Bison và F-16 của Pakistan, bao gồm các máy bay được nâng cấp có năng lực tương đương với nhau, mặc dù F-16 có khả năng cơ động cao hơn và có tầm chiến đấu xa hơn so với MiG “chân ngắn”.
Nhưng có một điểm khác biệt đáng chú ý: trong khi MiG của Ấn Độ có thể mang cả R-73 tầm ngắn và R-77 tầm xa, F-16 có thể mang AIM-9, với tất cả các phiên bản cập nhật mới nhất và AMRAAM AIM-120.
AMRAAM có tầm bắn từ 55 đến 75 km và Pakistan đã bắn ít nhất một AMRAAM trong cuộc giao tranh vừa qua. Những phần bị rơi đã được tìm thấy trên lãnh thổ Ấn Độ.
Các chuyên gia cho rằng tên lửa tầm xa R-77 của Nga không hiệu quả vượt trội và cho đến nay, Nga chỉ thực hiện một lần nâng cấp. Mặc dù R-77 nằm trong kho của Ấn Độ, nhưng rõ ràng nó không được sử dụng trong lần chạm trán mới nhất.
Một số báo cáo tin tức xác nhận rằng F-16 bị bắn hạ là mẫu B, hai chỗ ngồi, vì người ta nhìn thấy có hai chiếc dù sau khi máy bay bị bắn trúng. Cả hai phi công đã được cứu trên lãnh thổ Pakistan.
Mô hình B, giống như A, là loại có khả năng kém nhất và ít hiện đại hóa nhất trong phi đội F-16 của Pakistan. Cả MiG và F-16 được nâng cấp đều có radar Pulse Doppler có khả năng tương đương và các mẫu sau này của F-16 Pakistan có hỗ trợ AMRAAM.
Nhưng cũng có một số khác biệt căn bản. Để điều khiển một chiếc MiG-21 trên bầu trời là một công việc khó khăn và cần sự tập trung của một phi công mạnh mẽ vì các thiết bị điều khiển chuyến bay đều là cơ khí, được kết nối bằng dây cáp thép.
F-16 hiện đại hơn nhiều và được kết nối lại bằng dây điện tử, không phải bằng các liên kết cơ học. Trong thương mại điều này được gọi là “Fly by Wire”. Cùng với động cơ mạnh mẽ, cơ chế này giúp F-16 tốt hơn nhiều so với MiG-21 cũ.
Mặc dù có vẻ như trường hợp phi công Ấn Độ đã tiêu diệt một mẫu F-16 đời cũ, nhưng nó đồng nghĩa với việc MiG-21 ở dạng nâng cấp dù đã lỗi thời nhưng vẫn có khả năng thách thức máy bay thế hệ thứ ba hoặc thứ tư.
Các phi công Mỹ điều khiển các mẫu F-15C thường thua các máy bay MiG của Ấn Độ trong các cuộc thi, khiến nhiều người tự hỏi về hiệu suất của máy bay Mỹ. Người ta vẫn biết đến các cuộc tập trận rầm rộ với lực lượng bay đông đảo của Ấn Độ, nhưng đây là lần giao tranh thực tế đầu tiên cho thấy MiG 21 được phi công Ấn Độ sử dụng hiệu quả hơn so với mong đợi.
Theo các chuyên gia Ấn Độ và một số phi công Mỹ đánh giá, các phi công Ấn Độ đã phát triển các chiến thuật xuất sắc và có thể điều phối các hoạt động chiến đấu điện tử giữa các máy bay, một tính năng mà ngày nay F-35 cũng đang khai thác.
Vì vậy, theo một nghĩa nào đó, MiG-21 của Ấn Độ vẫn còn có thể sử dụng, ít nhất là trong 5 năm nữa, trước khi mẫu máy bay này bị hao mòn hoặc đơn giản là bị kẻ thù vượt xa.
Bất chấp thành công đáng kể tại đường ranh giới với Pakistan vừa qua, Ấn Độ thời gian tới sẽ phải bận rộn trong việc tìm kiếm máy bay thế hệ mới, vì Ấn Độ cần đủ máy bay hiện đại để đối phó với cả Pakistan và có khả năng là cả Trung Quốc.
Chiến thuật một mình là không đủ. Sẽ đến thời điểm nào đó, những chiếc MiG còn lại sẽ được nghỉ hưu và đặt trên bệ lối vào ở các căn cứ không quân Ấn Độ.
