Thay vì xóa việc độc quyền thì trong Dự thảo Nghị định về quản lý hoạt động kinh doanh vàng được Ngân hàng Nhà nước công bố mới đây, một lần nữa vị trí độc quyền của SJC được gián tiếp khẳng định.
Ông Nguyễn Thanh Trúc
Theo Dự thảo, chỉ những doanh nghiệp nào có vốn điều lệ trên 500 tỷ đồng mới được quyền sản xuất vàng miếng. Đặc biệt, trong 4 điều kiện để doanh nghiệp được phép sản xuất vàng miếng thì điều thứ 4 khiến nhiều doanh nghiệp không thể thực hiện được. Trong điều kiện thứ 4 có nêu: "Doanh nghiệp phải chiếm từ 25% thị phần sản xuất vàng miếng trong 3 năm liên tiếp gần nhất". Vì SJC đã chiếm tới 90% thì tất nhiên 7 doanh nghiệp còn lại không thể có doanh nghiệp nào đủ điều kiện này. Tổng cả 7 doanh nghiệp gồm: Công ty vàng bạc Phú Nhuận (PNJ), Công ty vàng Bảo Tín Minh Châu, Ngân hàng á Châu (ACB), Sacombank, Ngân hàng Phương Nam và hai doanh nghiệp trực thuộc Agribank chỉ chiếm khoảng 10% thị phần còn lại.
Ông Nguyễn Thanh Trúc, chủ tịch Công ty vàng Agribank, phó chủ tịch Hiệp hội vàng Việt Nam cho biết: "Nếu quy định vốn điều lệ là 500 tỷ thì một số công ty có thể đáp ứng được nhưng quy định chiếm thị phần trên 25% thì không một đơn vị nào có thể đáp ứng được ngoài SJC. Với quy định này đã tạo nên sự độc quyền cho SJC".
Bên cạnh việc quy định về sản xuất vàng miếng, Dự thảo của Ngân hàng Nhà nước còn quy định về điều kiện để các doanh nghiệp được kinh doanh vàng. Theo đó những doanh nghiệp có vốn điều lệ từ 100 tỷ đồng trở lên, có số thuế đã nộp của hoạt động kinh doanh vàng từ 500 triệu đồng /năm trở lên trong 2 năm liên tiếp gần nhất và có mạng lưới chi nhánh, địa điểm bán hàng tại Việt Nam từ 3 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trở lên mới được quyền kinh doanh. Đây là quy định nhằm "lọc" khoảng 12.000 đơn vị đang kinh doanh vàng hiện nay. Bởi trong những quy định trên có khá nhiều đơn vị hiện đang kinh doanh vàng không đáp ứng được.
Nghe thông tin về “Dự thảo Nghị định vàng”, thời gian gần đây người dân đổ xô đi bán vàng hoặc chuyển đổi từ vàng của các hãng khác sang SJC. Tại cửa hàng vàng bạc Bảo Tín Minh Châu có những thời điểm lượng bán ra của người dân tới 90%. Dù vàng của các hãng có chất lượng tương đương nhau nhưng giữa các thương hiệu vàng trong nước lại có giá khác nhau. Giá của vàng Bảo Tín Minh Châu rẻ hơn của SJC nhưng người dân vẫn đổ xô đi bán, lượng người mua giảm nhiều so với thời điểm trước.
Ông Vũ Minh Châu, giám đốc Công ty vàng bạc đá quý Bảo Tín Minh Châu cho hay: Giữa lúc thị trường vàng hỗn loạn như hiện nay thì việc có thông tin như trên khiến nó càng hỗn loạn thêm(?). Mỗi thương hiệu có một giá khác nhau dù chất lượng vàng tương đương nhau. Bên cạnh đó, nó còn dẫn đến tình trạng nhiều người dân đi bán tháo và đổi vàng của các thương hiệu khác và chỉ giữ lại vàng của SJC mà thôi. Không chỉ vàng ròng Thăng Long mà rất nhiều vàng miếng của các thương hiệu khác cũng được người dân mang đến để chuyển sang vàng SJC hoặc vàng nhẫn.
Ông Minh Châu cũng chia sẻ rằng, hiện Nhà nước chỉ quản lý vàng miếng còn vàng nhẫn thì không quản lý nên rất nhiều người dân đang chuyển hướng từ vàng miếng sang vàng nhẫn. Chính vì thế Công ty này đang phải sản xuất hết công suất để phục vụ nhu cầu mua vàng nhẫn của người dân. Tuy nhiên, cũng có một số người tin rằng một thời gian nữa thị trường vàng sẽ ổn định, giá của các thương hiệu cân bằng trở lại, vì thế họ tranh thủ mua vàng đang rẻ để chờ sau này bán ra.
Lý Huế