Tại Hội thảo “Tăng cường khả năng tiếp cận và hấp thụ vốn của khu vực doanh nghiệp: Khó khăn, thách thức và quyết tâm” sáng 22/8, bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ tín dụng các ngành kinh tế đã cập nhật một vài số liệu tăng trưởng.
Cụ thể, toàn ngành ngân hàng đã nỗ lực thực hiện các chủ trương, chính sách trong đó nhiều giải pháp được thực hiện bằng chính nguồn lực của tổ chức tín dụng, song tín dụng nền kinh tế 7 tháng đầu năm 2023 vẫn tăng thấp hơn so với cùng kỳ các năm trước, đạt khoảng 12,47 triệu tỷ đồng, tăng 4,56% so với cuối năm 2022, phản ánh về khó khăn chung về sức hấp thụ vốn của nền kinh tế trong bối cảnh khách quan với nhiều yếu tố chi phối.
Đầu tiên, bà Giang nhắc đến tác động của cầu đầu tư, sản xuất kinh doanh. Theo đó, các doanh nghiệp chưa kịp phục hồi hoàn toàn sau đại dịch Covid-19, lại kết hợp bị ảnh hưởng tiêu cực của suy giảm kinh tế trên phạm vi toàn cầu nên nhu cầu vay vốn và khả năng hấp thụ vốn giảm sút.
Mặc dù các chỉ số kinh tế trong nước đang có xu hướng diễn biến tích cực (như: xuất khẩu tháng 7 tăng 2,1% so với tháng 6, chỉ số sản xuất công nghiệp IIP tăng 3,9%...) song do ảnh hưởng dồn tích từ thị trường trong những tháng đầu năm, tín dụng đến cuối tháng 7 vẫn thấp hơn so với cùng kỳ các năm trước.
Bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ tín dụng các ngành kinh tế, Ngân hàng Nhà nước.
Thêm vào đó, một số nhóm khách hàng có nhu cầu nhưng chưa đáp ứng điều kiện vay vốn, nhất là nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã do quy mô vốn nhỏ, vốn chủ sở hữu và năng lực tài chính, quản trị điều hành hạn chế, thiếu phương án kinh doanh khả thi, tình hình tài chính của doanh nghiệp nhỏ và vừa còn thiếu minh bạch...
Đối với tác động từ khả năng hấp thụ tín dụng của nhóm bất động sản (BĐS), tín dụng BĐS chiếm tỉ trọng khoảng 20% so với tín dụng chung nên khi tín dụng BĐS tăng cao sẽ kéo theo tín dụng toàn hệ thống tăng.
Tuy nhiên, Vụ trưởng Vụ tín dụng cho biết, hiện tín dụng BĐS tăng thấp hơn so với tăng trưởng tín dụng chung; trong đó dư nợ kinh doanh BĐS trong 6 tháng đầu năm 2023 đã tăng trưởng (17,41%) vượt tốc độ tăng trưởng của cả năm 2022 (10,73%) nhưng dư nợ tiêu dùng, tự sử dụng BĐS chiếm đến 65% dư nợ tín dụng BĐS lại giảm 1,12%.
Đây cũng là năm đầu tiên dư nợ tiêu dùng, tự sử dụng BĐS xuất hiện xu hướng giảm trong 3 năm gần đây, cuối năm 2022 tín dụng lĩnh vực này tăng 31,01%. Điều này cho thấy nguồn vốn tín dụng đang tập trung vào phía cung của thị trường, trong khi đó cầu tín dụng để mua BĐS với mục đích tiêu dùng, tự sử dụng của thị trường đang sụt giảm.
“Từ đó cho thấy những giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các thị trường vừa qua cũng đã bắt đầu phát huy tác dụng, các khó khăn về mặt pháp lý của các dự án BĐS đã dần được tháo gỡ, góp phần tăng khả năng tiếp cận tín dụng của chủ đầu tư dự án”, bà Giang nói.
Toàn cảnh hội thảo.
Tuy nhiên, trong bối cảnh khó khăn chung, nhu cầu về mua nhà ở chưa phải là nhu cầu được ưu tiên trong thời điểm hiện tại; cơ cấu sản phẩm không hợp lý, dư thừa sản phẩm, phân khúc cao cấp, thiếu nhà ở giá rẻ, phù hợp với nhu cầu của người dân, các dự án BĐS gặp khó khăn về mặt pháp lý nên không đáp ứng được điều kiện tín dụng dẫn tới khó tiếp cận nguồn vốn.
Bên cạnh đó, theo NHNN, tỉ lệ nợ xấu của lĩnh vực BĐS đang có chiều hướng gia tăng so với thời điểm cuối năm trước (tháng 6/2022 là 1,53%, tháng 6/2023 là 2,47%).
Yếu tố cuối cùng ngăn khả năng hấp thụ vốn doanh nghiệp chính là mức độ rủi ro sau khoảng sau thời gian kinh tế gặp khó khăn đã bị đánh giá cao hơn, khi hoạt động của doanh nghiệp khó chứng minh hiệu quả, tổ chức tín dụng rất khó khăn trong quyết định cho vay do không hạ được chuẩn tín dụng để đảm bảo an toàn hệ thống.
Trong những tháng còn lại của năm 2023, NHNN mong muốn tiếp tục nhận được sự phối hợp của các bộ, ngành, địa phương và sự vào cuộc của các Hiệp hội, các doanh nghiệp trong tái cấu trúc, nâng cao hiệu quả hoạt động, góp phần thúc đẩy tăng trưởng gắn với ổn định kinh tế vĩ mô, hoàn thành chỉ tiêu phát triển kinh tế mà Quốc hội, Chính phủ đề ra.
