Phát biểu sau khi thăm các cảng Odesa và Pivdenny ở miền Nam Ukraine, Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Oleksandr Kubrakov cho biết thêm, về mặt chiến lược, Ukraine không chỉ cần đạt được mục tiêu đẩy nhanh quá trình kiểm tra ở Eo biển Bosphorus mà cả tại các cảng ở Mykolaiv, đồng thời kéo dài thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc thêm ít nhất một năm.
Theo ông, hiện tại, có 77 tàu chở thực phẩm từ Ukraine đang chờ kiểm tra tại Thổ Nhĩ Kỳ. Bộ trưởng Kubrakov đánh giá Ukraine có tiềm năng đẩy mạnh hơn nữa việc xuất khẩu ngũ cốc theo thỏa thuận trên vì hiện nay 3 cảng của Ukraine đang chỉ hoạt động với 50% công suất.
Xung đột Nga-Ukraine vào cuối tháng 2 dẫn đến sự sụt giảm các chuyến hàng ngũ cốc của Ukraine đã góp phần gây ra cuộc khủng hoảng giá lương thực toàn cầu sau những tác động của đại dịch Covid-19 và các cú sốc liên quan đến biến đổi khí hậu.
Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen được Nga và Ukraine ký riêng rẽ với Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ ngày 22/7, tại thành phố Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm giải quyết vấn đề cung cấp lương thực và phân bón ra thị trường toàn cầu. Thỏa thuận này đã giúp nối lại hoạt động xuất khẩu ngũ cốc từ 3 cảng ở Ukraine, nhà sản xuất ngũ cốc và hạt có dầu lớn.
Thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine qua Biển Đen có hiệu lực trong vòng 120 ngày, và được kéo dài thêm 120 ngày nữa ngay trước khi hết hạn vào ngày 19/11 vừa qua. Trong khuôn khổ thỏa thuận này, Nga, Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc đã nhất trí thành lập Trung tâm Điều phối chung (JCC) để giám sát các tàu chở ngũ cốc.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, kể từ khi thỏa thuận có hiệu lực vào ngày 1/8, hơn 450 tàu đã chở 11 triệu tấn ngũ cốc và các thực phẩm khác của Ukraine đã được vận chuyến đến nhiều địa điểm trên khắp thế giới. Ông cho biết, hàng chục triệu người, chủ yếu ở các nước châu Phi, đã được cứu thoát khỏi nạn đói, giá lương thực thấp hơn đáng kể so với thời điểm Ukraine không xuất khẩu lương thực.
Kể từ tháng 7, khoảng 11,1 triệu tấn nông sản đã được vận chuyển theo thỏa thuận, trong đó có 4,5 triệu tấn ngô và 3,2 triệu tấn lúa mỳ.
Minh Hoa (t/h)
