Công ty TNHH thu phí tự động VETC (đơn vị đang lắp đặt hệ thống thu phí không dừng (ETC) tại 44 trạm thu phí trên quốc lộ và đường cao tốc) vừa có văn bản gửi Bộ Giao thông Vận tải xin trả lại dự án thu phí không dừng do số lượng trạm tham gia ít, dẫn đến đơn vị này báo lỗ 300 tỷ đồng.
Tuy nhiên xoay quanh vấn đề này là rất nhiều ý kiến phản biện của các lãnh đạo ngành giao thông và các chuyên gia giao thông.
Chuyên gia cho rằng việc VETC kiến nghị trả lại dự án thu phí không dừng ETC đang triển khai là vô lý, thậm chí “mặc cả” cơ quan quản lý nhà nước.
Thứ trưởng Lê Đình Thọ cho biết, mặc dù Bộ GTVT đã nhiều lần có các văn bản, cuộc họp tháo gỡ giữa nhà cung cấp dịch vụ và nhà đầu tư trạm thu phí BOT, nhưng đến nay VETC vẫn triển khai chậm và mới có khoảng 30% trong tổng số 44 trạm thu phí ký phụ lục hợp đồng triển khai thu phí ETC.
Về việc nhà cung cấp muốn dừng dự án do lỗ 300 tỷ đồng, ông Thọ nói rằng, trước khi thống nhất ký hợp đồng triển khai với Tổng cục Đường bộ Việt Nam, VETC đã khảo sát, tìm hiểu kỹ. Do vậy, không có chuyện doanh nghiệp nói dừng là dừng được.
“Nói như vậy là nói lung tung, gây nhiễu loạn dư luận, Bộ GTVT làm việc theo quy định, chức trách và những điều khoản đã được ký trong hợp đồng, không có chuyện dự án chưa xong mà đơn vị cung cấp dịch vụ muốn dừng là được”, ông Thọ khẳng định với báo Tiền phong.
Trong khi đó, trao đổi với TTXVN, đại diện diện lãnh đạo Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho biết:
“Về nguyên tắc, các bên phải thực hiện các cam kết đã ghi trong hợp đồng. Theo yêu cầu của Chính phủ và Bộ Giao thông Vận tải, phải hoàn thành việc thu phí không dừng giai đoạn 1, nếu mốc 31/12/2019, Công ty TNHH thu phí tự động VETC không triển khai xong là vi phạm hợp đồng”, đại diện Tổng cục Đường bộ Việt Nam nhấn mạnh.
Trước thực tế này, công ty TNHH thu phí tự động VETC đề nghị Bộ Giao thông Vận tải thực hiện hai phương án. Thứ nhất, lựa chọn nhà đầu tư khác hoặc cơ quan quản lý nhà nước nhận lại dự án để tiếp tục triển khai, cho phép VETC thực hiện thủ tục phá sản. Thứ hai, nếu bắt buộc phải triển khai, Bộ Giao thông Vận tải xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ chia sẻ rủi ro, bù doanh thu thiếu hụt cho doanh nghiệp.
Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long nhận xét, việc Công ty TNHH thu phí tự động VETC có kiến nghị trả lại dự án thu phí không dừng ETC đang triển khai là vô lý, thậm chí “mặc cả” cơ quan quản lý nhà nước. Không có việc lãi thì nhà đầu tư giữ lấy còn khi khó khăn và doanh thu hụt thì xin trả lại. Nếu nhà đầu tư thấy các bên tham gia hợp đồng, cụ thể như Bộ Giao thông Vận tải vi phạm cam kết trong hợp đồng thì có thể khởi kiện lên Tòa án để giải quyết.
Chủ tịch công ty CP Tasco (đơn vị đầu tư VETC) Phạm Quang Dũng cho biết, đơn vị đã theo đuổi dự án thu phí tự động không dừng suốt 5-6 năm nay. Theo hợp đồng ký với Bộ GTVT, VETC đã cung cấp dịch vụ thu phí không dừng cho nhà đầu tư BOT. Tuy nhiên, đến nay phương án tài chính chỉ đạt 10% so với phương án tài chính giá trị hợp đồng.
Ông Dũng nói rõ, dự án thu phí tự động không dừng không hoàn thành, lỗi không phải ở chủ đầu tư mà do Bộ GTVT. Chủ đầu tư cung cấp sản phẩm thu phí không dừng cho Bộ GTVT, nhưng Bộ GTVT không chỉ đạo được các nhà đầu tư BOT thực hiện nên không thể làm được.
Cả nước hiện có 77 trạm thu phí được lập ra để hoàn vốn cho các dự án giao thông được thực hiện theo hình thức BOT. Nhằm hiện đại hóa công nghệ thu phí, tăng cường tính công khai, minh bạch và tạo thuận lợi cho người sử dụng, từ năm 2017, sau khi được Chính phủ cho phép, Bộ GTVT đã áp dụng công nghệ thu phí không dừng trên tất cả các trạm thu phí trên.
Với 44 trạm thu phí trên QL1 - đường cao tốc và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên, Bộ GTVT đã phê duyệt kế hoạch thực hiện trong giai đoạn 1 và hoàn thành vào năm 2018, với các trạm còn lại được thực hiện trong giai đoạn 2 và xong trước 31/12/2019.
Công ty TNHH thu phí tự động VETC (liên danh giữa Công ty cổ phần Tasco và Công ty thu phí tự động VETC) là nhà đầu tư được lựa chọn triển khai giai đoạn 1 theo hình thức không thông qua đấu thầu.
Hiếu Nguyễn (Tổng hợp)
