Adriano tại Copa America 2004: Một thuở kiêu hùng của Emperor

“Có những điều không thể giải thích trong bóng đá. Chúng tôi không thể lý giải nổi những chuyện đã xảy ra”, đó là chia sẻ của Javier Zanetti vào tháng 7/2004, khi ĐT Argentina của anh thất bại trong trận chung kết Copa America trước đại kình địch Brazil.

Albiceleste là ứng cử viên số một của giải năm đó với đội hình hùng hậu, có sự kết hợp hài hòa giữa những tài năng trẻ hứa hẹn là Javier Mascherano, Carlos Tevez, Andres D’Alessandro v.v. và những cựu binh dày dạn kinh nghiệm lẫn đẳng cấp như Javier Zanetti, Roberto Ayala v.v. Nhưng…

Thất bại trong loạt luân lưu đó như một hòn đá đè nặng lên tâm lý của Zanetti và các đồng đội, nhất là khi Argentina đã dẫn trước đến những giây cuối cùng của trận đấu.

Những chia sẻ của Zanetti quả thực càng khắc hoạ thêm sự nghiệt ngã với Argentina trong tình huống đó anh chỉ còn cách danh hiệu lớn đầu tiên cùng ĐTQG đúng một vài giây nữa thôi. Song, ước mơ đã bị nghiền nát bởi một người đã kéo Brazil tiến lên trong suốt giải đấu đó. Quả thực không ai, kể cả Argentina hay bất cứ đội bóng nào, có thể ngăn cản một Adriano thăng hoa trong hành trình Copa America năm ấy.

Nhắc đến Adriano, bạn sẽ nghĩ tới một tiền đạo Brazil được cho là kế thừa di sản của “người ngoài hành tinh” Ronaldo, một “siêu cầu thủ” mà bất cứ ai đã chơi PES 6 đều cảm thấy ký ức ùa về. Theo một góc nhìn nào đó, những chỉ số không tưởng và cú sút trái phá của Adriano vẫn là “nỗi nhớ” rõ nét nhất của những người hâm mộ cuối 8X đầu 9X, thay vì quãng thời gian ngắn ngủi ở Serie A hay thành tích tại ĐT Brazil.

Adriano quả thực là một nhân vật chỉ có trong… trò chơi điện tử. Anh chạy nhanh như một con báo, to lớn như một con voi, khỏe như chú bò mộng nhưng vẫn thừa khéo léo để bất cứ ai cũng có thể nhận ra tiền đạo này đến từ xứ sở Samba. Và cuối cùng, phẩm chất gây phấn khích nhất ở Adriano, là những cú sút sấm sét. Cristiano Ronaldo phải trải qua quá trình dài khổ luyện để trở thành một cầu thủ tấn công toàn diện trên mọi khía cạnh còn Adriano mọi thứ hoàn toàn tự nhiên và bẩm sinh.

Gia nhập Inter vào năm 19 tuổi, Adriano sau đó được cho Fiorentina mượn trước khi chuyển tới Parma – nơi anh có quãng thời gian ngắn ngủi nhưng thành công tại đây khi đá cặp với Adrian Mutu, một tiền đạo lắm tài nhiều tật và có sự nghiệp dở dang khác. Phong độ ấn tượng giúp Adriano được quay lại Inter vào tháng 1/2004 và thời điểm này anh bắt đầu tạo được danh tiếng là người kế thừa di sản của Ronaldo.

Mùa hè 2002, Ronaldo toả sáng rực rỡ tại kỳ World Cup đầu tiên được tổ chức ở châu Á. Anh ghi 8 bàn trong suốt giải đấu, trong đó bao gồm cú đúp ở trận chung kết trước ĐT Đức, với huyền thoại Oliver Kahn trấn giữ trong khung thành. Nhưng giống như các giải đấu trước đó, Brazil quyết định cử một đội hình trẻ trung tới Copa America 2 năm sau để thử nghiệm những nhân tố mới trước khi bước vào hành trình bảo vệ ngôi vương World Cup diễn ra vào năm 2006.

Không có những tên tuổi như Ronaldinho, Cafu, Roberto Carlos và Ronaldinho, thay vào đó Brazil mang đến Copa America 2004 những gương mặt triển vọng như Julio Cesar, Maico, Luis Fabiano và Vagner Love. Với rất nhiều tài năng trẻ và không có cầu thủ nào quá 30 tuổi, việc cạnh tranh ngôi vô địch gần như không phải ưu tiên của liên đoàn bóng đá Brazil. Tất nhiên, người hâm mộ xứ sở Samba thì vẫn tràn đầy hy vọng đội bóng của mình lên ngôi.

Đội trưởng của Selecao năm đó là Alex, tiền vệ 26 tuổi và là một cầu thủ tương đối dày dạn của đội hình ấy, song Adriano mới thực sự là người dẫn lối Brazil tới vinh quang. Thi đấu trong vai trò mà Ronaldo để lại không hề dễ, nhưng đó cũng là cơ hội để Adriano chứng minh năng lực bản thân, đồng thời chiếm một suất tham dự World Cup 2006.

Trước đó, Adriano đã được trao cơ hội chứng tỏ tại Confederations Cup 2003. Dù giải đấu này là nỗi thất vọng với Brazil khi bị loại từ vòng bảng, tuy nhiên với Adriano lại khá thành công khi anh ghi 2 bàn trong 3 trận và chơi tốt hơn so với phần lớn đồng đội. Rõ ràng với Brazil, Ronaldo vẫn là trụ cột, song khi ấy Adriano đang sẵn sàng cạnh tranh sòng phẳng vị trí.

Copa America 2004 bắt đầu vào ngày 6/7 tại sân Estadio Nacional ở Lima (Peru), nhưng Brazil phải chờ 2 ngày sau mới ra quân. Trận đấu mở màn của họ gặp Chile không diễn ra như ý muốn, song Brazil vẫn có được 3 điểm nhờ bàn thắng muộn của Luis Fabiano. 3 ngày sau, Brazil trở lại sân Estadio Arequipa đối đầu Costa Rica. Từ đây, show diễn của “Emperor” bắt đầu. Adriano toả sáng với một cú hattrick và giúp Brazil giành chiến thắng 4-1.

Các pha lập công của Adriano rất đa dạng về kỹ thuật, từ khả năng kiểm soát bóng thượng thừa, không chiến mạnh mẽ cho đến việc cài đè hậu vệ bằng thể chất vượt trội. Tất cả đều có một điểm chung là kết thúc bằng những cú dứt điểm chính xác.

Brazil kết thúc vòng bảng với vị trí thứ hai bảng C và chạm trán khách mời Mexico ở tứ kết. Trận đấu diễn ra tại thành phố Piura với tiết trời và nhiệt độ rất oi bức. Trong khi đó tập thể Mexico này cũng rất mạnh và đạt phong độ cao với thành tích bất bại tại vòng bảng. Kinh nghiệm cũng là điểm mạnh của Mexico khi trong đội hình của El Tri không dưới 9 cầu thủ từng tham dự World Cup 2 năm trước đó. Với sự chỉ huy của đội trưởng Rafael Marquez, nhiều người đã nghĩ tới một trận đấu chặt chẽ và khiến hàng công của Brazil gặp nhiều khó khăn.

Song, ngay từ khi tiếng còi khai cuộc bắt đầu, Mexico đã trình diễn bộ mặt hoàn toàn trái ngược kỳ vọng khi không thể làm gì trước sức mạnh của Adriano. Và điều gì đến cũng phải đến. Phút 25 Adriano đã khiến thủ thành Oswaldo Sanchez phải khổ sở với hai cú sút liên tiếp. Trong pha lao ra truy cản, Sanchez đã phạm lỗi với tiền đạo của Brazil. Trọng tài ngay lập tức chỉ tay vào chấm 11m và đội trưởng Alex đã chuyển hoá thành công cơ hội để giúp Selecao vươn lên dẫn trước.

Không bằng lòng với việc chỉ dẫn trước với cách biệt như vậy, Adriano thực sự biến hiệp 2 trở thành buổi biểu diễn của mình. Hai bàn thắng thể hiện sức mạnh, sự chính xác và khả năng kiểm soát bóng của tiền đạo Inter giúp Brazil dẫn 3-0 trước khi anh đánh gót cho Ricardo Oliviera ấn định thắng lợi toàn diện của Selecao.

Màn trình diễn gần như hoàn hảo của Adriano tại Piura đã giúp Brazil đoạt tấm vé tới vòng bán kết chạm trán Uruguay. So với Copa America 2001, ở giải đấu năm 2004 La Celeste đã trình làng một đội hình giàu tính cạnh tranh hơn với những gương mặt chủ chốt thi đấu tại các CLB hàng đầu châu Âu như Diego Forlan của Manchester United, Dario Rodriguez và Gustavo Varela của Schalke 04, và không thể không nhắc đến Paolo Monteto – một trong những hậu vệ vĩ đại nhất lịch sử Uruguay, người cùng Juventus đoạt Scudetto 4 lần.

Một ngày trước trận đấu giữa Brazil và Uruguay, Argentina đã chấm dứt chuỗi 10 trận bất bại của Colombia ở giải đấu. Thắng lợi 3-0 giúp đoàn quân HLV Marcelo Bielsa tiến vào chung kết, và có lẽ đó là động lực để Brazil thêm quyết tâm lọt vào chung kết.

Uruguay đã thể hiện ý đồ tấn công ngay từ khi tiếng còi khai cuộc nổi lên bằng những đường bóng dài và các quả tạt thử thách hàng phòng ngự Brazil. Cả Brazil và đối thủ của mình đều quyết tâm, nhưng Uruguay là đội bóng có bàn thắng vươn lên dẫn trước. Maicon – khi đó vẫn là hậu vệ trẻ thiếu kinh nghiệm – có pha phạm lỗi với Christian Rodriguez và giúp Uruguay được hưởng một quả đá phạt trực tiếp. Marcelo Soza đã đón quả tạt của đồng đội và đánh đầu chuẩn xác, hạ gục Julio Cesar.

Thực sự, Uruguay đáng lẽ đã dẫn trước 2 bàn nếu như Dario Silva không bỏ lỡ một cơ hội ngon ăn trước đó. Và chắc chắn họ sẽ phải hối tiếc về pha bỏ lỡ này, bởi bi kịch của họ sẽ đến trong hiệp 2. Cho đến thời điểm đó, Adriano có một ngày thi đấu thất vọng khi bị các hậu vệ Uruguay phong toả, nhưng ngay đầu hiệp 2, đội trưởng Alex tung đường chuyền ra phía sau hàng phòng ngự giúp Fabinho có điều kiện kiến tạo để Adriano gỡ hoà.

Tỉ số được cân bằng 1-1 và trong suốt hiệp 2 không bên nào ghi thêm được bàn thắng nữa. Theo quy định của Copa America, trận đấu sẽ ngay lập tức bước vào loạt luân lưu. Khi đó nỗi ám ảnh chắc chắn quay trở lại với rất nhiều cổ động viên Brazil khi Selecao bị Uruguay loại trên chấm luân lưu ở giải đấu năm 1995. Nhưng lần này kết quả đã khác. Trong khi Brazil thực hiện thành công cả 5 lượt – trong đó bao gồm Adriano – thì cú sút hỏng của Vincente Sanchez đã đá văng cơ hội đi đến trận chung kết của Uruguay.

Nhưng đó cũng là cơ hội để thế giới được chứng kiến một trận chung kết kinh điển giữa hai đội bóng lớn nhất Nam Mỹ. Với phong độ cực cao, Adriano là niềm hy vọng lớn nhất của Brazil trong cuộc thư hùng với Argentina.

Tiền đạo của Inter đã khiến các hậu vệ Argentina toát mồ hôi từ sớm khi pha di chuyển của anh bị chặn lại bởi một cú tắc bóng mà nếu là thời điểm hiện tại, có thể đó sẽ là một quả phạt đền. Song, trọng tài cho trận đấu tiếp tục và trớ trêu thay, chính Argentina đã mở tỉ số ở phút 20 trên chấm 11m do công của Kily Gonzalez. Pha bóng xuất phát từ tình huống phạm lỗi của Luisao.

Dù vậy, Luisao đã chuộc lỗi bằng pha đánh đầu gỡ hoà 1-1 ngay trước khi hiệp 1 khép lại. Quả thực pha lập công đó vô cùng quan trọng, bởi những phút sau đó Argentina vẫn duy trì quyền kiểm soát bóng. Nếu Brazil vẫn bị dẫn trước, rất khó để họ có thể chọc thủng lưới đối phương. Thậm chí, đến phút 87, người hâm mộ Albiceleste đã thêm một lần được gieo hy vọng với bàn thắng của Delgado – một cú vô lê hoàn toàn hạ gục Julio Cesar. Người hâm mộ, cầu thủ và ban huấn luyện Argentina ăn mừng cuồng nhiệt, chỉ có Bielsa là người Argentina duy nhất trong sân giữ được sự điềm tĩnh.

Cho đến thời điểm đó, Adriano vẫn gây thất vọng khi thường xuyên phải lùi sâu vì quá đói bóng. Hàng thủ chặt chẽ của Argentina khiến anh gần như không có cơ hội nào. Thời gian càng trôi đi, sự tuyệt vọng của Brazil càng tăng lên. Trận đấu chỉ có 3 phút bù giờ là niềm hy vọng cho Selecao. Ở phút cuối cùng, họ tạt bóng vào vòng cấm với hy vọng được ăn cả ngã về không, hậu vệ Argentina xử lý vụng về khiến bóng nảy nhanh đến chân một cầu thủ vẫn im hơi lặng tiếng từ đầu trận đấu. Trong tư thế quay lưng lại khung thành, một pha tâng bóng bằng chân trái giúp anh ở vị trí thuận lợi và sau đó là cú vô lê không thể cản phá.

Bàn thắng gỡ hoà đã đến với Brazil và kéo sập tinh thần của người Argentina. Trận đấu bước vào loạt luân lưu, và lần lượt Andres D’Alessandro, Gabriel Heinze đã sút hỏng 2 lượt đầu tiên của Argentina. Trong khi đó, một lần nữa Brazil thực hiện thành công tất cả lượt sút của mình. Chức vô địch Copa America thuộc về Brazil theo cách kịch tính nhất.

Sau trận đấu, tất cả sự chú ý đều hướng vào người hùng của họ - Adriano. “Tôi không thể nào diễn tả được cảm xúc của mình lúc này. Đây chắc chắn là khoảnh khắc vĩ đại nhất sự nghiệp của tôi”, người hùng mới của Brazil chia sẻ. Tất cả đều tin ngày hôm đó sẽ là bước đệm để Emperor (Hoàng đế) tiếp tục chinh phục những vùng đất mới.

Song, thật đáng tiếc sự nghiệp đỉnh cao của Adriano diễn ra quá ngắn ngủi bởi những vấn đề về tinh thần sau khi người cha qua đời cũng như lối sống thiếu kiểm soát.

“Anh ấy nhận được một cuộc điện thoại từ Brazil, đầu dây bên kia nói: ‘Adri, bố cậu đã chết’. Tôi nhìn thấy cậu ấy trong phòng, cậu ấy ném điện thoại và bắt đầu la hét. Bạn không thể tưởng tượng được kiểu hét đó. Kể từ hôm đó, Moratti (Chủ tịch Inter) và bản thân tôi luôn dõi theo cậu ấy như đứa em dại. Cậu ấy vẫn tiếp tục chơi bóng, ghi bàn và chỉ tay lên trời để tưởng nhớ cha mình. Nhưng sau cuộc điện thoại đó, Adriano đã là một con người khác. Iván Córdoba (đồng đội ở Inter) đã dành một đêm với cậu ấy và nói: 'Adri, cậulà sự pha trộn giữa Ronaldo và Zlatan Ibrahimovic. Cậu có biết mình có thể trở thành cầu thủ xuất sắc nhất từ trước đến nay không?’. Chúng tôi đã thất bại trong việc kéo cậu ấy khỏi sự trầm cảm”.

Dù sao, với những ai đã có dịp chứng kiến toàn bộ sự nghiệp của Adriano, kỳ Copa America 2004 vẫn là những ký ức không thể nào quên về một chân sút tài năng và toàn diện, người vừa bước sang tuổi 40 vào hôm nay (sinh ngày 17/2/1982).