Sau rất nhiều lần dư luận phải bất bình trước cảnh phụ huynh bắt ép con em mình đi học thêm kín ngày kín tuần rồi mọi thứ trôi vào quên lãng vì những câu chuyện thời sự khác. Thì đến giờ, câu chuyện học thêm quá tải lại rộ lên.
Bởi trên internet vừa xuất hiện một đoạn video ghi lại hình ảnh 2 em học sinh ngồi sau xe máy ăn vội hộp cơm để kịp “chạy sô” đi học. Những người cảm thấy bức xúc trước cảnh tượng đó phần lớn vừa trải qua quãng thời gian học hành “đày ải” và rất thấu hiểu nỗi vất vả của các cô cậu học trò.
Chen chân vào những lò luyện thế này sẽ chẳng mang lại hiệu quả gì, nếu người học không dành thời gian đọc lại những gì được dạy. Ảnh: GDVN
Không “từng trải” như họ, nhưng thật tình cờ, đoạn video đó đã nhắc tôi nhớ lại hai câu chuyện thời còn học sinh.
Câu chuyện đầu tiên về một cô bạn từng học chung “lò” luyện thi đại học với tôi.
Khi đó, tôi nhớ lịch học thêm khối A trong tuần gồm 2 buổi Toán 2 buổi Lý và 1 - 2 buổi Hóa. Với tôi, thế là quá nhiều, nhưng sắp thi Đại học nên tôi buộc phải theo lịch của “lò” luyện.
Tôi thấy việc ngồi lại đọc để hiểu và vận dụng thành thục các kiến thức sau mỗi buổi học là rất cần thiết (nhưng khá tốn thời gian). Nên với tôi, lịch học như trên là rất… khó thở.
Vậy mà một lần tình cờ ngồi cạnh cô bạn ở lớp học thêm, tôi đã “choáng váng” khi nghe cô ấy than thở việc thường xuyên phải ăn cơm bụi, bánh mì trên đường, vì… “chạy sô” học thêm ở hai “lò” khác nhau. Tức là, số buổi học thêm gấp đôi của tôi!
Tôi cảm thấy sởn gai ốc khi nghĩ tới thời gian “mài đũng quần” của cô ấy. Từ lớp chính khóa tới hai lò học thêm. Bảo sao lần nào gặp, tôi cũng thấy cô lúc nào cũng uể oải như người mới ốm dậy, tay chép lời thầy giảng một cách miễn cưỡng. Có lẽ vì sự quá tải…
“Thế đã là gì, bạn tớ có người còn học tới ba lò liền cơ! Cả ngày cứ đi và chui vào lớp thôi!” – cô ấy giãi bày như thế.
Nhưng cố gắng là vậy, cô ấy vẫn luôn nằm ở “top… đáy” của lớp học. Vì trong các buổi kiểm tra kiến thức, cô chỉ làm được những bài đơn giản nhất còn các bài quá tầm một chút thì hoàn toàn bó tay.
Đó là câu chuyện đã diễn ra cách đây hơn 13 năm!
Học nhiều - nhưng không phải "nạp" nhiều kiến thức - mà là mất quá nhiều thời gian để ngồi và chép ở các lớp học thêm, sẽ chỉ mang lại sự mệt mỏi mà thôi! Ảnh: Đẹp Online
Câu chuyện thứ hai mới xảy ra cách đây khoảng ba năm. Đó là khi một cô hàng xóm nài nỉ tôi trò chuyện để “khơi dậy tinh thần học tập” cho cậu con trai của cô ấy, vì “nó học kém quá, tốn bao nhiêu tiền cho đi học thêm mà vẫn học sinh trung bình”.
Tôi đã ngồi nói chuyện với anh chàng một cách thẳng thắn “như hai người bạn”, và được nghe em giãi bày sự chán nản, bất lực khi bị mẹ ép học ở những lớp trình độ cao, em không hiểu gì mà vẫn cứ phải ngồi nghe - chép, vừa tốn thời gian, vừa mệt mỏi, xấu hổ mà lại chẳng có tiến bộ gì.
- Tại sao em không nói với mẹ rằng con thấy nó không hiệu quả, và từ bỏ để tập trung vào lịch học tối thiểu mà hiệu quả hơn?
- Vì… em không biết nói thế nào cho mẹ hiểu! Mà càng học, càng tốn tiền, càng không hiểu, em càng… sợ!
Sau khi được tôi động viên, anh chàng đã tự tin hơn để kiên quyết nói “Không” với những lớp học vô ích, và sau đó, kết quả học tập được cải thiện rõ…
Vậy đó, có những điều tưởng như vô cùng đơn giản, ai cũng hiểu, nhưng hóa ra rất nhiều người lại không chịu hiểu, hoặc hiểu sai hoàn toàn. “Ăn nhiều thì khỏe, học lắm thì khôn” chỉ đúng khi ăn những thứ phù hợp với cơ thể, ăn một cách khoa học, học những thứ đúng sở trường, sở thích, học một cách hiệu quả để thu nạp kiến thức.
Còn nếu hiểu hai khái niệm “nhiều” với “lắm” đó chỉ đơn thuần là… số lượng thì sai hoàn toàn!
Nhiều phụ huynh đã và đang dùng lối giải thích vô trách nhiệm hoặc dễ thỏa hiệp cho trường hợp này, như “ngày nay học khó hơn… ngày xưa”, “ngày nay áp lực học hành cao hơn ngày xưa”, “con tôi lười/dốt nên phải ép học”, “tôi bận và ngày xưa học kém nên con tôi phải khác”…
Thực ra, cuộc sống vốn vẫn phức tạp như thế thôi, nên có lẽ bước để đánh giá cuối cùng là “hiệu quả” chứ không phải thời gian “ngồi đồng” trong những lò luyện. Tôi tin rằng ai hiểu được điều này thì họ sẽ dễ dàng chạm được một tay vào thành công trong sự nghiệp học hành.
Chứ đua nhau học mà sai cách, thì thôi đành…
Trung Hiếu
* Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả
