Nguyễn Thuận Đức, sinh viên năm cuối một trường y ở Hà Nội, chia sẻ: “Những bài học “vỡ lòng” nhằm cung cấp kiên thức căn bản về y đức, ứng xử, giao tiếp với người bệnh và đó cũng là hành trang vào nghề của sinh viên trường y sau này. Khi được trau dồi kiến thức và qua những tấm gương được học, mình rất thán phục. Trong suy nghĩ của mình khi đang ngồi trên giảng đường trường y là nguyện sẽ mang hết tài trí làm tốt công tác khám, chữa bệnh khi ra trường”.
Áo blouse trắng là biểu tượng của ngành y, nay bị vấy bẩn bởi phong bì. Ảnh minh hoạ.
Theo Đức, hầu hết sinh viên trường y đều có suy nghĩ như vậy. Tuy nhiên, khi bước vào cuộc sống, với đồng lương thấp, áp lực công việc lớn trong khi gánh nặng mưu sinh đối với bản thân, gia đình đã khiến không ít thầy thuốc dần từ bỏ những ý nghĩ cao đẹp ban đầu để đi gần với thực tại. Ngoài 8 giờ ở bệnh viện, họ phải làm thêm nhiều việc, từ mở phòng khám tư, làm thuê cho phòng khám, kê đơn thuốc với gợi ý của hãng dược... Và có cả chuyện trong “8 giờ vàng ngọc ấy”, không ít y, bác sĩ tìm cách tăng thu nhâp bằng nhận phong bì của bệnh nhân.
Với Đức, quá trình vào nghề bắt đầu bằng những lần đi thực tập ở cơ sở đã chứng kiến không ít lần những y, bác sĩ vô tư nhận phong bì của bệnh nhân. Thậm chí, có y, bác sĩ đã quen với chiếc phong bì nên khi điều trị mà chưa thấy người bệnh có “động thái” gì thì tỏ “thái độ” khó chịu. Có lần, Đức chứng kiến cặp vợ chồng ở Hải Phòng lên Hà Nội khám bệnh. Vì đường xa, họ đến bệnh viện cũng đã gần trưa, khi lấy số khám, nếu xếp hàng thì chắc đến tối chưa đến lượt. Vì thế, người chồng đã nhanh nhẹn “lót tay” một nhân viên y tế và khoảng 15 phút sau, vợ anh đã được... xướng tên. Lần khác, Đức được giao hỗ trợ đưa bệnh nhân đi chiếu chụp. Lúc trở ra, người nhà bệnh nhân tiến lại gần và dúi vào túi chiếc phong bì vì cứ nghĩ cậu là bác sĩ. “Mình từ chối nhưng người nhà bệnh nhân nhất quyết không nhận lại, chắc họ sợ, nếu mình không cầm, thân nhân của họ sẽ không được khám kỹ. Chỉ đến khi mình nói là sinh viên thực tập, người thân bệnh nhân mới nhận lại phong bì”, Đức kể.
Mặc dù sinh viên thực tập chỉ là “thiên lôi” trong hỗ trợ chăm sóc người bệnh nhưng nhiều lần, người nhà bệnh nhân vẫn cố tình “lót tay” Đức. Trong khi đang trả lại thì thấy bóng bác sĩ tại khoa đó đi vào, nếu giằng co sẽ không tiện, Đức đành tặc lưỡi... “Về phòng, mình run run mở phong bì, bên trong có 300 ngàn đồng. Bạn cùng phòng biết được, anh ta thốt lên: “Sướng nhỉ, đi thực tập cũng có tiền. Sau này đi làm có mà hốt bạc”.
Thông qua bạn bè, Đức biết nhiều sinh viên khác cũng chứng kiến và rơi vào hoàn cảnh tương tự. Vậy là, từ một tâm hồn trong trắng, từng suy nghĩ sẽ mang hết tài đức, vì sức khỏe của cộng động, Đức đã có cách nhìn khác trong thời gian thực tập. Bởi thực tế, những tiêu cực trong ngành y đã xảy ra nhiều khi như một “chuyện thường ngày ở huyện” và trong xã hội, nhiều người mặc nhiên chấp nhận nó như một phần của cuộc sống.
Trở lại vụ việc bác sĩ Nguyễn Mạnh Tường ném xác phi tang khách hàng tử vong sau phẫu thuật thẩm mỹ tại Thẩm mỹ viện Cát Tường. Hầu hết người được hỏi cho rằng, trước đây, vị bác sĩ này rất tốt và có chí tiến thủ. Vậy phải chăng, “nạn” phong bì, những bất cập thu nhập đã khiến vị bác sĩ này đặt quyền lợi trên danh lợi nên có hành động táng tận lương tâm đó. Từ đó có ý kiến cho rằng, nếu ngành y tế không dẹp được tình trạng “lót tay” bác sĩ, có chính sách đãi ngộ phù hợp với người làm ngành y... thì khó có thể nâng cao y đức.
Như Ngọc (Phụ nữ Việt Nam)
