Nhờ tài đàn hát với chiếc đàn cầm mang theo mình, Triệu Nguyên luôn dư dật để sống một cuộc đời làm bạn với bút nghiên.
Một hôm, sau hai ngày rong ruổi theo đường độc lộ, Triệu Nguyên đặt chân đến đất Tây Hồ. Chàng dựng một chiếc lều cỏ bên khúc lộ xa làng gần nửa dặm để tạm trú. Từ đó, những buổi sớm, mấy cô gái bán bưng, hoặc mấy kẻ bộ hành, có vẻ sang ngang đấy, đều dừng lại đôi phút, ngẩn ngơ nhìn vào chiếc lều cỏ, nghe giọng ngâm thơ trong trẻo của chàng thư sinh.
Một buổi chiều kia, Triệu Nguyên bỗng nhiên nẩy hứng làm được một bài thơ tuyệt tác. Chàng lấy làm thích chí cất tiếng ngâm vang trong lều.
Đang lúc ấy, chợt nghe ngoài cửa có tiếng động, chàng vội ngoảnh mặt nhìn ra: Bên ngoài, theo kẹt, Nguyên thấy có một đôi mắt đẹp, núp sau cánh cửa nhìn chàng. Và khi biết đã bại lộ, kẻ có đôi mắt ấy thẹn thò bước tháo ra phía ngoài.
Bị chạm vào tánh tò mò, Triệu Nguyên ném vội quyển vở, lật đật chạy ra mở tung cánh cửa để nhìn theo: Chàng thấy một thiếu nữ mặc áo xanh, dáng người tuyệt đẹp, đang bước hối hả, và khuất sau luỹ tre xanh ở một ngõ quẹo.
Sau lúc nhìn ngắm mê mẩn, Triệu Nguyên thẫn thờ bước vào nhà. Từ đấy sớm chiều chàng những ngẩn ngơ nhìn ra đường để trông chờ và hy vọng được tái gặp người đẹp, không còn thiết gì thư cầm nữa.
Nhưng, bẵng đi như thế năm hôm, bóng người thiếu nữ áo xanh thoáng qua trong mộng, như không muốn trở lại với chàng nữa.
Triệu Nguyên buồn rầu, mất ăn mất ngủ, chàng tính vài hôm nữa sẽ bỏ lều đi nơi khác.
Trong lúc đang tràn trề thất vọng, thì đột nhiên, người thiếu nữ áo xanh lại sang ngang đấy: Mừng rỡ Nguyên vội vàng, chạy đón, ngỏ lòng mình cho nàng biết. Chàng vẫn ngỡ sẽ bị nàng vì thẹn mà giả bộ cự tuyệt, hoặc phải qua nhiều nỗi khó khăn. Song trái lại, Nguyên vừa ngỏ đôi lời, nàng ấy liền thuận tình, theo chàng về lều.
Sáng hôm sau qua một đêm âu yếm trong chăn gối với Nguyên nàng liền về nhà và xế chiều lại đến.
Cứ thế mãi, có nhiều khi Nguyên hỏi đến tên họ nhà cửa của nàng. Nhưng, mỗi lần chàng dợm hỏi, thiếu nữ mặt lộ vẻ buồn và lảng sang chuyện khác. Riết rồi chàng cũng bỏ qua, độ chừng nàng là nàng hầu hoặc vợ lẽ của một viên quan già về hưu, vì chàng vẫn thấy nàng thường theo phía một biệt thự hướng Tây mà đến.
Có một đêm kia trời đổ một trận mưa rất to, thiếu nữ gọi cửa vào lều, áo quần ướt lếch thếch. Triệu Nguyên lấy làm lạ vì trái với mọi hôm, đêm nay nàng không mặc áo xanh nữa, mà là bộ đồ trắng, chàng hỏi:
- Trời mưa em không lạnh sao mà vẫn đến?
Nàng đáp rằng:
- Lạnh nhưng em vẫn đến để trọn lời hứa với chàng!
Triệu Nguyên lại cất tiếng hỏi:
- Nhưng sao em lại không mặc áo xanh, mà lại áo trắng, và sao vẻ mặt em buồn thế?
Nàng khóc sướt mướt khẽ đáp:
- Chàng hỏi làm chi, đấy là chuyện riêng của em, không nên cho chàng biết.
Triệu Nguyên tò mò gạn hỏi nàng.
Thiếu nữ lại càng khóc nhiều hơn nữa, như mưa như gió; và đúng khuya, nàng liền từ giã ra về.
Triệu Nguyên quá lạ lùng trước cử chỉ ấy, chàng để nàng đi một chốc, liền giả bộ khép cửa ngủ, rồi lẻn theo.
Như sự tiên đoán của chàng, thiếu nữ đến một biệt thự, sau khi vào nàng cài cửa ngoài lại cẩn thận. Triệu Nguyên không thể vào theo được đành trở về.
Sáng hôm sau chàng hỏi mấy người quanh vùng, người ta cho chàng biết: Đó là biệt thự của một ông quan già đã về hưu, nhưng bây giờ ông đã chết từ lâu rồi, và vì không có con cháu nên cái biệt thự ấy phải bỏ hoang vắng lâu ngày. Giờ đây nơi biệt thự ấy rất nhiều yêu quái.
Triệu Nguyên đâm nghi ngờ; nhưng sau cùng chàng dằn lòng, quyết nội đêm nay sẽ lẻn theo thiếu nữ lần nữa, để vào cho được trong biệt thự hầu tìm tông tích nàng.
Đêm hôm ấy như thường lệ thiếu nữ lại đến. Nàng vẫn mặc bộ đồ toàn trắng.
… Như đêm trước, sau giờ âu yếm cùng Nguyên, khuya đêm ấy thiếu nữ lại từ giã chàng để ra về.
Triệu Nguyên lại lẻn theo nàng và chàng vào được trong biệt thự. Thiếu nữ đi trước thoắt cái đã lẩn đâu mất trong bóng tôi. Chàng đành lầm lũi bước liền theo bực gạch, và đẩy khẽ cánh cửa bằng sắt tiến vào trong.
Trong đêm dầy, chàng thư sinh vẫn lặng lẽ thận trọng bước. Tiếng muỗi kêu u u dìm thêm vào cõi huyền bí của biệt thự. Bỗng, Nguyên nghe như có tiếng ai thì thầm nơi gian phòng trong. Chàng liền theo phía ấy lần vào, chắc rằng sẽ gặp nàng áo xanh. Nhưng, có tiếng thét ghê rợn bên tai chàng, và hai bóng người tóm lấy cổ chàng quăng xuống một cái ao sâu hoắm…
Triệu Nguyên đang lúc hoang mang bỗng thấy như mình từ từ bốc lên cao, cao mãi đến trên mây. Chàng thấy quanh mình chàng, những thiếu nữ yêu kiều xúm bên múa hát và kìa… lạ chưa, có cả nàng áo xanh, người yêu của chàng. Triệu Nguyên mừng rỡ ôm chầm lấy nàng trong mưa lệ.
Đang lúc ấy, mọi vật sụp cả xuống, chàng và thiếu nữ ngã xuống cõi sâu.
Triệu Nguyên kêu lên một tiếng, tỉnh giấc. Bên mình chàng, thiếu nữ cũng đã tỉnh. Sau một cơn mơ, trên khoé mắt hai người còn đầy lệ.
Nguyên kinh hãi hỏi nàng:
- Em! Em là người hay là ma, hỡi em? Cho anh biết!...
Nàng đáp:
- Là người hay ma em cũng nào có hại anh mà anh hòng sợ!
Và như sợ Triệu Nguyên sẽ kinh hãi vì nàng không phải là người, thiếu nữ bắt đầu kể đoạn lịch sử của nàng:
- Em là con của một lương gia, nhà ở Lâm An, từ bé em có tánh trích văn chương thi phú, và được nổi tiếng là cao cờ khắp quận.
Vì có chút nhan sắc, nên đến năm mười lăm tuổi, em bị tuyển vào làm tì thiếp trong dinh của một quan già về hưu, làm chức Bình chương, tên Thu Thác.
Hàng ngày phải khép nép sống trong khuôn khổ của luật pháp, để làm những cuộc vui cho một kẻ đã già đầu bạc hơn cả cha mẹ, em lấy làm tủi nhục cho cuộc đời trong trắng của tuổi xuân. Và, đôi khi, vài hình ảnh của các bạn thiếu nữ thi vị bên ngoài, lọt vào mắt em, làm em luôn mơ tưởng, thèm khát một mối tình êm đẹp… Một cảnh tượng đôi mái đầu xanh âu yếm sống bên nhau dưới mái chòi lá, chia sẻ cho nhau những hương vị cay ngọt giữa cõi đời, luôn ám ảnh tâm hồn em.
Một hôm em được biết quan Bình chương Thu Thác có nuôi trong dinh một tên hầu trà còn trẻ độ ba mươi tuổi. Hắn tên Triều Sinh. Thế là từ đấy chúng em yêu nhau thầm kín.
Sau những buổi hầu trà, đợi cho vắng mặt quan Bình chương, chàng Triều Sinh thường đưa em vào khu vườn kín phía sau dinh để cùng nhau bày tỏ tâm sự.
Rồi một chiều kia, mối tình mặn nồng giữa chúng em bỗng lọt vào đôi mắt đỏ ngầu sắc máu vì ghen của lão quan già. Đêm hôm ấy, một đêm đầy mưa vũ. Vừng trăng, nhờ mây tránh, gội lên cầu Tây Hồ một màu ghê rợn; lão Thu Thác gọi hẳn người tâm phúc trói chúng em lại mang lên cầu. Sau giờ điên cuồng sỉ vả, lão truyền cho người tâm phúc kết liễu đời chúng em và đạp xác xuống đáy hồ. Thế là từ đấy, mỗi đêm chúng em hiện lên mặt hồ ôm nhau than khóc…
Thời gian qua… Triều Sinh thấm thoát đến ngày phải đầu thai về dương thế. Còn em vì nợ duyên chưa dứt, nên hồn đành vất vưởng trên mặt hồ, theo chuỗi ngày lần lữa…
Nàng khóc ròng sau khi kể xong mẩu chuyện thương tâm.
Triệu Nguyên cảm động trước lỗi lòng của người yêu, chàng không còn sợ hãi khi biết nàng là ma nhưng vẫn có tính chất như người thế.
Chàng an ủi nàng và hỏi:
- Thế hôm em mặc đồ trắng đến anh giữa đêm mưa gió mà vẻ mặt em buồn rầu, phải chăng vì em nhớ lại đêm đau đớn trên cầu Tây Hồ?
Nghe câu hỏi của Nguyên, nàng khóc thảm thiết và chỉ khẽ lắc đầu.
Triệu Nguyên năn nỉ:
- Anh có thể nào làm cho mất sự bi thảm của em không? Em bày tỏ cho anh được biết với!
Và như đoán chừng được nguyên do nỗi buồn của nàng, Nguyên ôm nàng vào lòng bảo:
- Thôi, từ đây em đừng trở về cái hồ của biệt thự Thu Thác nữa. Em hãy ở chung cùng anh, chúng ta sẽ sống trong hạnh phúc!!!
Bắt đầu từ đó, trong lều cỏ, bóng Triệu Nguyên và nàng áo xanh sum họp trót ngày bên nhau. Luôn luôn, khách sang ngang thường nghe ngoài giọng ngâm thơ của gã thư sinh thường ngày, lại có tiếng quay tơ của nàng áo xanh nghe kẽo cà kẽo kẹt, làm thành một âm thanh ấm áp vui vẻ…
Chiều hôm nay trời đổ cơn mưa. Từng lằn chớp vạch sáng những góc trời đen kịt vì mây phủ. Vài thân cây trước cửa lều của Nguyên bị sét đánh, gãy khúc ngã chắn ngang con lộ.
Nàng áo xanh lại buồn bã, mặt đầm đìa những nước mắt. Triệu Nguyên thương hại người yêu quá. Chàng ẵm nàng vào lòng, vuốt vài sợi tóc lào xoà trên trán nàng gạn hỏi:
- Sao những hôm như thế này em cứ dàu dàu mãi thế?
Nàng khóc to và đáp:
- Hôm nay em phải thú thật cùng anh, chẳng như những lần trước nữa… Nhưng em sợ anh buồn lắm anh à! ……….Anh! Trong chốc nữa đây, em sẽ từ giã anh để đi đào thai nơi khác!!!
Nguyên ôm chặt nàng sợ hãi nói:
- Không! Không em à, em hãy ở đây đừng đi đâu cả! Đừng đi đâu nghe em!!!
Nàng đáp:
- Không được vì số âm cung đã định rồi, dẫu chàng có giữ em lại cũng vô ích. Trong bấy lâu em khóc, chỉ vì nghĩ đến phút phải xa chàng…!
Triệu Nguyên đau đớn nhìn nàng hỏi:
- Trong bao lâu nữa em sẽ đi?
Nàng áo xanh thở dài đáp:
- Giờ Tý, nhưng cũng sắp đến rồi!
Một tiếng sét nổ đánh ầm và tiếp theo một làn chớp lóe sáng trước cánh cửa trước.
Triệu Nguyên hốt hoảng nhìn ra, đến chừng nhìn lại nàng áo xanh đã tan thành mây khói lúc nào.
Nàng áo xanh mất. Thế rồi vài hôm sau, Triệu Nguyên cũng mất bóng. Trên Tây Hồ chừa lại chiếc lều cỏ bỏ hoang bên đường độc lộ…
Người biết mẩu chuyện trên đây ai ai cũng độ chừng chàng đã tìm nơi chết theo nàng thiếu nữ áo xanh, chớ có ai ngờ… Triệu Nguyên hiện đang sống trong một ngôi chùa. Chiều chiều chàng ngồi lần chuỗi hạt lắng nghe hồi chuông thu không ngân dài trong gió để trút bản đàn lòngn
Khuyết danh
