Nhiều lần bị gây khó dễ (!?)
Mới đây, chúng tôi nhận được phản ánh về việc UBND huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam đối xử chưa thỏa đáng trong việc thu hồi, cho thuê đất. Ông Lê Như Hòa, Giám đốc công ty Cổ phần Thương mại và dịch vụ Thăng Bình cho biết, trước đây, công ty là doanh nghiệp nhà nước, đến năm 2003 được cổ phần hóa. Từ những năm đầu thành lập, công ty đã tích cực thực hiện nhiều chính sách nhà nước góp phần rất lớn làm thay đổi bộ mặt địa phương trong lĩnh vực thương mại.
Ông Hòa trình bày sự việc.
Công ty này được nhà nước cho thuê đất lâu dài để đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ kinh doanh nhiều ngành nghề, trong đó có cửa hàng xăng dầu tại ngã tư Hà Lam, huyện Thăng Bình từ 1999. Đến 2005, kho bạc nhà nước xây dựng bên lô đất liền kề nên cửa hàng xăng dầu được yêu cầu di dời. Công ty đồng thuận bàn giao khu đất, di dời cây xăng vào phía ngã tư. Quá trình xây dựng kéo dài, đến 2008, cây xăng được đưa vào hoạt động kinh doanh.
Cây xăng chỉ mới hoạt động hơn 2 năm, chưa kịp thu hồi vốn thì UBND huyện Thăng Bình đề nghị di dời. Sau đó, UBND tỉnh Quảng Nam họp, giải quyết việc gia hạn, cho thuê đất của công ty Thăng Bình. Tại buổi họp, ông Nguyễn Ngọc Quang, Phó Chủ tịch tỉnh, nay là Bí thư Tỉnh ủy ký công văn, có nêu, hết hạn thuê đất kinh doanh xăng dầu, nếu công ty chấp hành tốt mọi quy định pháp luật, có nhu cầu tiếp tục thuê lại đất sử dụng đúng quy hoạch phát triển kinh tế xã hội của địa phương thì ưu tiên cho công ty tiếp tục thuê đất theo quy định pháp luật đất đai hiện hành.
Hết thời hạn thuê đất, ngày 31/12/2014, công ty thực hiện di dời cửa hàng xăng dầu đến địa điểm mới và lập hồ sơ dự án chuyển đổi cơ cấu kinh doanh để phù hợp với quy hoạch của thị trấn Hà Lam. Qua nhiều cuộc họp, có sự hướng dẫn và hỗ trợ của cơ quan chức năng, công ty trình bày dự án đầu tư xây dựng khu thương mại Hà Lam Plaza được UBND huyện Thăng Bình đánh giá, mục tiêu của dự án phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội huyện đến năm 2020 và tầm nhìn 2030. Đồng thời, UBND huyện giao cho các ngành của huyện kiểm tra, hướng dẫn công ty thực hiện, tham mưu cho UBND huyện trình bày UBND tỉnh phê duyệt.
Cuối năm 2016, tại cuộc họp do ban Xúc tiến đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp chủ trì lấy ý kiến các ngành chức năng, đại diện huyện Thăng Bình nêu thông báo của ban thường vụ huyện ủy chỉ đạo, tại khu vực này phải xây dựng tối thiểu dự án 4 tầng và công ty chỉ có 2 tầng nên chưa cho thuê được. Với mong muốn được thuê lại đất để thực hiện dự án, ổn định sản xuất kinh doanh, đảm bảo công ăn việc làm, thu nhập cho người lao động, đơn vị này cam kết bổ sung dự án thiết kế 4 tầng cho phù hợp với quy hoạch của huyện.
Theo ông Hòa, từ đó đến nay, phía công ty không nhận được sự chỉ đạo nào từ các cơ quan chức năng về việc thực hiện dự án. Ông cứ ngỡ với sự cầu thị thì phía công ty sẽ được thuê lại khu đất để làm trung tâm thương mại, nhưng ngày 29/11/2017, UBND tỉnh Quảng Nam ra quyết định thu hồi.
Theo ông Hòa, cửa hàng xăng dầu của công ty Thăng Bình được các ngành chức năng cấp phép hoạt động, nhưng phía chính quyền địa phương 2 lần yêu cầu di dời. Cây xăng trước đây được đặt ở vị trí kinh doanh đắt đỏ, nay phải di chuyển về nơi vắng vẻ. Trong quá trình di dời, công ty phải tự mua lại đất mới, thực hiện nghiêm túc, không đòi hỏi bất kì quyền lợi gì. Không đồng tình với quyết định thu hồi đất của UBND tỉnh Quảng Nam, phía công ty đã gửi đơn với nội dung khiếu nại đến nhiều cơ quan chức năng.
Xác minh, giải quyết theo quy định pháp luật
Trao đổi về vấn đề này, ông Hồng Quốc Cường, Chủ tịch UBND huyện Thăng Bình cho biết, cây xăng của công ty Thăng Bình đã được di dời sang nơi khác tiếp tục kinh doanh. Riêng khu đất tại ngã tư Hà Lam đã quá thời hạn cho thuê, sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu cho UBND tỉnh và phía tỉnh đã ra quyết định thu hồi đất.
Đại diện UBND tỉnh Quảng Nam xác nhận đã nhận được đơn của công ty Thăng Bình về việc thu hồi đất của đơn vị này, do hết thời hạn sử dụng nhưng không được gia hạn theo quy định của pháp luật. Sau khi xem xét nội dung khiếu nại, UBND tỉnh giao sở Tài nguyên và Môi trường xác minh, tham mưu giải quyết theo quy định của pháp luật.
Cửa hàng xăng dầu đã được di dời đến nơi mới.
Ông Nguyễn Hoàng Vân, nguyên Giám đốc sở Công thương tỉnh Quảng Nam chia sẻ, công ty Thăng Bình là doanh nghiệp đóng góp nhiều cho sự phát triển của địa phương. Sau khi công ty này di dời cửa hàng xăng dầu ở ngã tư thị trấn Hà Lam, nếu chính quyền địa phương lấy lại làm công trình nhà nước thì cần thiết. Riêng, trường hợp, địa phương lấy lại nếu làm trung tâm thương mại hoặc cho doanh nghiệp thuê thì nên ưu tiên cho công ty Thăng Bình. Điều này là hợp tình, hợp lý, đúng quy định khi doanh nghiệp này hoạt động trên khu đất thuê nhà nước nhiều năm liền.
Chuyên gia pháp lý Mai Quốc Việt, công ty luật hợp danh FDVN nhận định, nếu đất thuê của công ty Thăng Bình thuộc trường hợp “Đất được Nhà nước giao, cho thuê có thời hạn nhưng không được gia hạn” theo quy định tại điểm d, Khoản 1, Điều 65 luật Đất đai năm 2013 về việc thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người thì UBND tỉnh Quảng Nam có quyền thu hồi lại đất của công ty Thăng Bình.
Nếu việc thu hồi đất của UBND tỉnh Quảng Nam với lí do công ty Thăng Bình không gia hạn thuê đất là hoàn toàn không phù hợp vì công ty Thăng Bình hoàn toàn có căn cứ cho việc đã thực hiện gia hạn thuê đất và có nhu cầu tiếp tục sử dụng nhưng không được UBND tỉnh Quảng Nam chấp thuận. Công ty Thăng Bình không thuộc các trường hợp nhà nước thu hồi đất theo quy định tại Điều 63 Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; Không thuộc các trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai tại Điều 64 của luật Đất đai năm 2013 thì UBND tỉnh không có căn cứ để thu hồi đất của công ty Thăng Bình.
Trên thực tế, công ty Thăng Bình từ trước nay vẫn sử dụng đất, đã cam kết bổ sung dự án thiết kế 4 tầng cho phù hợp với quy hoạch của huyện và đủ điều kiện để thực hiện việc thuê đất theo quy định. Do đó, theo quy hoạch sử dụng đất không có gì thay đổi thì công ty vẫn hoàn toàn đủ điều kiện để tiếp tục được thuê đất theo quy định của pháp luật, với thời hạn giống như trước đây. Việc công ty tiến hành các thủ tục gia hạn thuê đất là phù hợp với pháp luật đất đai hiện hành.
Trường hợp công ty Thăng Bình không đồng ý với Quyết định thu hồi đất của UBND tỉnh Quảng Nam, có thể thực hiện việc khiếu nại, khởi kiện đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo quy định của pháp luật, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
