Xe tăng chiến đấu chủ lực Merkava Mk-4 được xem là niềm tự hào của công nghiệp quốc phòng Israel, xe tăng được chế tạo bởi Tập đoàn Công nghiệp quốc phòng Israel IMI cho quân đội nước này IDF.
Trong gia đình xe tăng Merkava mà IMI đã chế tạo thì Merkava Mk-4 được đánh giá là một “siêu phẩm”. Xe tăng này được thiết kế ở mức gần như hoàn hảo trong cả tấn công lẫn phòng thủ và được đánh giá là chiếc xe tăng được bảo vệ tốt nhất thế giới.
Merkava Mk4 được trang bị hệ thống giáp modun hỗn hợp bao gồm nhiều lớp gốm-thép-hợp kim niken cùng với thiết kế tháp pháo tương đối dốc để làm giảm góc chạm của vũ khí chống tăng. Hai bên hông được trang bị váy bảo vệ làm bằng vật liệu composite.
Xe tăng sử dụng pháo chính nòng trơn 120 mm, súng máy đồng trục 7.62 mm, 1 súng cối 60 mm, đại liên phòng không 12,7 mm. Mk4 được trang bị hệ thống điều khiển hỏa lực rất tiên tiến bao gồm: Máy tính đường đạn ổn định trục có khả năng bắn trong khi xe đang di chuyển, hệ thống tìm kiếm và chỉ thị mục tiêu quang-hồng ngoại hoạt động bất kể ngày đêm, thiết bị đo xa kiêm chỉ thị mục tiêu laser.
Hệ thống cảnh báo chiếu laser LSW-2, hệ thống thông tin liên lạc VRC-2, hệ thống điều khiển hỏa lực này có thể tóm gọn những mục tiêu di chuyển với tốc độ cao kể cả trực thăng và khóa chúng trong tầm bắn của vũ khí để tiêu diệt.
Cỗ xe tăng bất khả chiến bại
Ngoài hệ thống giáp bảo vệ mạnh mẽ, điều làm nên danh tiếng cỗ xe tăng bất khả chiến bại chính là nhờ hệ thống phòng vệ chủ động Rafale Trophy ASPRO-A. Hệ thống được thiết kế để vô hiệu hóa các mối đe dọa từ tên lửa chống tăng, súng chống tăng cá nhân và đạn pháo.
Rafale Trophy ASPRO-A là một hệ thống phòng vệ chủ động được trang bị cho xe tăng chiến đấu chủ lực, xe bọc thép các loại để đối phó với mối nguy hiểm đến từ tên lửa chống tăng có điều khiển và súng chống tăng cá nhân.
Hệ thống bao gồm một radar EL/M 2133 băng tần F/G, phát hiện, kiểm soát, phân loại các mối đe dọa từ tên lửa chống tăng, radar có 4 ăng ten được gắn trên xe, cung cấp trường quan sát 360 độ, radar được hỗ trợ bởi các cảm biến cảnh báo laser.
Khi một tên lửa chống tăng hay đạn pháo chống tăng được bắn vào xe, máy tính trên xe dựa vào tín hiệu thu được về tên lửa thông qua radar và hệ thống cảm biến để thiết lập và tính toán quỹ đạo bay, góc độ mà tên lửa sẽ tiếp cận xe tăng, một khi mối đe dọa được xác định, máy tính sẽ tính toán thời gian và kích nổ hệ thống phóng các viên kim loại nhỏ về phía tên lửa chống tăng và vô hiệu hóa nó ở khoảng cách an toàn.
Hệ thống kích nổ này được bố trí hai bên hông của chiếc xe, nó sử dụng một cánh tay nạp từ bên trong xe tăng, nó đã được lập trình sẳn để hướng vụ nổ về phía mục tiêu. Trong trường hợp tên lửa chống tăng không bị phá hủy hoàn toàn, năng lượng từ vụ nổ cũng làm giảm đáng kể động năng của tên lửa chống tăng, khiến việc xuyên thủng võ giáp của xe tăng trở nên khó khăn hơn.
Vụ nổ được diễn ra trong một phạm vị hẹp vừa đủ để tiêu diệt tên lửa mà không gây tổn hại đến bộ binh đi kèm. Hệ thống có khả năng hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết, có khả năng đối phó hiệu quả với nhiều mối đe dọa từ tên lửa chống tăng cùng lúc từ mọi hướng. Hệ thống tỏ ra cực kỳ hiệu quả trong điều kiện tác chiến đô thị, nơi mà tầm nhìn của các xe tăng rất hạn chế.
Ngoài chức năng bảo vệ chủ động cho xe tăng, hệ thống còn giúp phát hiện ra chổ trú ẩn của đối phương ngay sau khi tên lửa được phóng ra, đơn vị tham chiến lập tức có thể công kích tiêu diệt đối phương, thông qua đó làm giảm hiệu quả của các loại tên lửa chống tăng có điều khiển bằng dây dẫn.
Theo các thông tin từ IDF, trong chiến tranh Lebanon năm 2006, hơn 40 xe tăng của Israel đã bị tiêu diệt bởi tên lửa chống tăng, hàng năm có rất nhiều xe tăng bị tiêu diệt khi đang làm nhiệm vụ bởi các súng chống tăng cá nhân RPG của Nga được các tay súng của phiến quân Hezbollah sử dụng. Lực lượng tăng thiết giáp của Israel cũng rất khó phát hiện ra chổ trú ẩn của đối phương dẫn đến hiệu quả phản công kém.
Điều này đã dẫn đến nỗ lực phát triển một hệ thống bảo vệ chủ động APS(Active Protection Systems) cho các xe tăng và xe thiết giáp của quân đội Israel. Rafale Trophy ASPRO-A ra đời là kết quả của nỗ lực tuyệt vời của giới khoa học quân sự nước này. Xe tăng Merkava Mk-4 vốn đã nổi tiếng bởi hệ thống giáp bảo vệ tuyệt vời, nay được trang bị thêm hệ thống bảo vệ chủ động APS biến Merkava Mk-4 thành xe tăng bất khả chiến bại
Mỹ cũng đang xúc tiến để phát triển một hệ thống tương tự để trang bị cho các xe tăng và xe thiết giáp của mình.
Minh Tâm (theo Army-technology)
