Cần tăng giá trị cho ngao thương phẩm
Ngao (nghêu) là một trong những đối tượng thủy sản chủ lực của Việt Nam. Đây cũng là sản phẩm được ưa chuộng tại nhiều thị trường trên thế giới như châu Âu, châu Mỹ, Nhật Bản, Malaysia, Australia...
Những năm vừa qua, nghề nuôi ngao tại ven biển Gò Công ở tỉnh Tiền Giang phát triển nhiều năm nay đã góp phần giải quyết việc làm, thu nhập cho người dân khu vực biển Gò Công, đồng thời còn tạo nguồn cung hàng hóa phục vụ tiêu dùng và chế biến xuất khẩu.
Giá ngao thương phẩm tại vùng chuyên canh nuôi ngao ở biển Tân Thành, huyện Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang đang có giá từ 30.000 - 40.000 đồng/kg, tùy theo kích cỡ thu hoạch, tăng hơn cùng kỳ năm trước khoảng 10.000 đồng/kg.
Đặc biệt, huyện Gò Công Đông đã duy trì, phát triển vùng nuôi ngao trên địa bàn huyện có diện tích 2.200 ha, tập trung tại xã Tân Thành, sản lượng khai thác bình quân hàng năm đạt khoảng 20.000 tấn. Ngao Gò Công có chất lượng tốt, được nhiều người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh ưa chuộng.
Theo TTXVN, một trong những nông dân dựng nên cơ nghiệp từ nghề nuôi ngao thương phẩm là ông Trần Văn Chỉ, cư ngụ tại ấp Tân Phú, xã Tân Thành. Gia đình ông bắt đầu nuôi ngao vào năm 1989, đến nay đã gần 30 năm. Ban đầu ông nuôi với diện tích nhỏ, nhờ những thành công về giá trị kinh tế mang lại, ông bắt đầu nhân ra diện rộng. Hiện ông Chỉ sở hữu 6 ha ngao nuôi, trung bình mỗi năm, ông thu lãi trên nửa tỷ đồng từ con ngao nuôi ven biển Tân Thành, trở thành một trong những "tỷ phú" của vùng nuôi Tân Thành.
Nhằm nâng cao giá trị ngao thương phẩm, năm 2011, tỉnh Tiền Giang đã triển khai Đề tài khoa học công nghệ “Xây dựng vùng quản lý khai thác ngao tại Gò Công, theo tiêu chuẩn của Hội đồng Quản lý biển MSC”. Sau thời gian triển khai thực hiện, trên cơ sở hoàn tất các mục tiêu, nhiệm vụ của dự án. Trung tâm Hợp tác quốc tế nuôi trồng và khai thác thủy sản bền vững đã hỗ trợ Ban Quản lý cồn bãi huyện Gò Công Đông thực hiện đánh giá chứng nhận ASC cho vùng nuôi ngao của đơn vị quản lý.
Đến cuối tháng 8/2023, vùng nuôi ngao huyện Gò Công Đông đã được Tổ chức Chứng nhận quốc tế toàn cầu (Control Union) đánh giá và được chứng nhận đạt tiêu chuẩn của Hội đồng Quản lý Nuôi trồng thủy sản (ASC - Aquaculture Stewardship Council) vào đầu tháng 11/2023. Hiện vùng nuôi ngao này có diện tích 350 ha, do Ban Quản lý cồn bãi huyện Gò Công Đông quản lý và khai thác.
Chia sẻ xoay quanh vấn này, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn tỉnh Tiền Giang Trần Thị Bé Bảy cho biết, ASC là chứng nhận nuôi thủy sản bền vững, có trách nhiệm, đã và đang được đông đảo thị trường quốc tế tín nhiệm. Vùng nuôi ngao huyện Gò Công Đông được chứng nhận đạt tiêu chuẩn ASC là điều kiện tốt để quảng bá thương hiệu, sản phẩm ngao đến người tiêu dùng trong và ngoài nước, qua đó sẽ tạo thuận lợi hơn cho việc xuất khẩu sản phẩm ngao, là đặc sản của địa phương.
Đây cũng là vùng nuôi ngao thứ 4 của Việt Nam và cũng là vùng nuôi ngao thứ 4 trên thế giới đạt chứng nhận ASC. Sau khi đạt chứng nhận này sẽ giúp cho nghề nuôi ngao của tỉnh Tiền Giang nói chung và huyện Gò Công Đông nói riêng phát triển ổn định, mang lại giá trị kinh tế cao, góp phần phát triển kinh tế - xã hội huyện Gò Công Đông cũng như tỉnh Tiền Giang.
Ảnh minh họa.
Ngao Việt Nam hiện đã có mặt và chinh phục gần 60 thị trường trên thế giới
Đến nay, Việt Nam có 4 vùng nuôi ngao đạt chứng nhận ASC, ngoài Tiền Giang, Trà Vinh là Nam Định và Ninh Bình. Hiện trên thế giới, chỉ Việt Nam đạt chứng nhận ASC cho loài ngao trắng.
Ngao là 1 trong 4 loại thủy sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam - cùng với tôm, cá tra và cá rô phi; được ưa chuộng tại nhiều thị trường trên thế giới, nhất là Liên minh châu Âu (EU). Theo ông Đinh Xuân Lập, Phó Giám đốc ICAFIS, bờ biển nước ta dài trên 3.260 km với nhiều bãi cát là vùng sinh cảnh thuận lợi cho ngao phát triển, trở thành sản phẩm chiến lược quốc gia. Năm 2010, diện tích nuôi ngao cả nước là 14.760 ha, sản lượng 109.250 tấn; đến năm 2019 đã tăng lên 19.200 ha - gần 227.000 tấn.
Sản phẩm ngao Việt Nam hiện đã có mặt và chinh phục gần 60 thị trường trên thế giới. Cùng với những lợi thế về sản xuất trong nước cộng với dư địa lớn về thị trường tiêu thụ, hướng đi bền vững, ngành hàng ngao kỳ vọng sẽ vươn tầm cao mới trong tương lai.
Cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết Việt Nam có các đối tượng nhuyễn thể có vỏ khá phong phú như ngao, sò huyết, ốc hương, điệp, hàu... và cũng ngành hàng chủ lực đem lại giá trị kinh tế, tiềm năng phát triển.
Riêng về ngao được nuôi nhiều ở các tỉnh như Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Bến Tre, Tiền Giang, Trà Vinh...
Nghề nuôi ngao phát triển đã khai thác một cách hiệu quả diện tích bãi triều ven biển.
Diện tích nuôi ngao ước khoảng 15.700ha, sản lượng ước đạt 190.000 tấn, năng suất đạt 11,82 tấn/ha.
Thời gian vừa qua, nuôi ngao có nhiều giai đoạn thăng trầm, bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu, tác động của ô nhiễm môi trường, dịch bệnh, giá cả bấp bênh thu nhập thiếu ổn định, đặc biệt trong bối cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu, yêu cầu của thị trường nhập khẩu ngày càng cao.
Để nâng cao giá trị, thương hiệu sản phẩm, nhiều địa phương đã có sự đầu tư, áp dụng khoa học kỹ thuật để xây dựng các vùng nuôi ngao bền vững, đạt chứng nhận tiêu chuẩn quốc tế như MSC, ASC...
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, năm 2022, xuất khẩu sản phẩm nhuyễn thể của nước ta mang về gần 150 triệu USD, riêng ngao chiếm 70% - đạt 104,5 triệu USD.
Đáng chú ý, EU là thị trường xuất khẩu quan trọng của ngao Việt Nam - năm 2022 đạt 87 triệu USD, tăng 37% so với năm trước. Người tiêu dùng châu Âu đang có xu hướng sử dụng sản phẩm ngao thịt, ngao trắng/nâu hấp nguyên con và sản phẩm chế biến sẵn như ngao hấp bơ tỏi, ngao sốt gia vị tomyum…
Trúc Chi (t/h)
