Cuộc sống thường ngày của tù binh Mỹ tại Hỏa Lò hơn 40 năm trước

Cuộc sống thường ngày của tù binh Mỹ tại Hỏa Lò hơn 40 năm trước

Thứ 3, 08/10/2013 | 17:37
0
Đã 41 năm trôi qua, tiếng gầm của pháo đài bay B52 trong những đợt bom rải thảm cùng tiếng pháo cao xạ và tên lửa phòng không vút lên bầu trời Hà Nội (12/1972) đã lui vào dĩ vãng.

Trong 12 ngày đêm ấy, 441 lượt B52 và 10.000 tấn bom  không hủy diệt được Thủ đô và chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không”đã đi vào lịch sử vẻ vang chống ngoại xâm của dân tộc ta. Sau trận chiến lịch sử ấy, có 81 máy bay Mỹ bị bắn rơi (có 34 chiếc B52) và gần 100 phi công Mỹ bị chết và bị bắt. Và lại có thêm nhiều tù binh phi công Mỹ nhập trại Hỏa Lò, Hà Nội, nơi trước đó đang giam giữ hàng trăm phi công Mỹ. 

Theo đại  tá  Trần  Trọng Duyệt  (hiện  trú  tại  Khu  tập  thể  Đoàn  6  Hải  quân,  Cầu  Rào,  Hải  Phòng),  nguyên  Trại  trưởng cuối  cùng  của  Trại  tù  binh  Hỏa  Lò,  người  chứng kiến những ngày toàn bộ tù binh được ta trao trả cho  phía Mỹ  theo  hiệp  định  Paris  nhớ  lại,  thì  trong  thời  gian  chiến  tranh,  tại Hà Nội,  tù binh phi  công Mỹ được giam giữ  chủ  yếu ở ba địa điểm  chính: Một  là  khu vực Fafim đường  Nguyễn Trãi bây giờ (tiếng lóng của tù binh phi công Mỹ gọi  địa điểm này là “Sở Thú”); hai là, số nhà 17 phố Lý Nam Đế  (phi công Mỹ gọi là “Đồn Điền”); và ba là Hỏa Lò (còn được  tù  binh Mỹ  gọi hài hước  là  “Khách  sạn Hilton”, hay  “Khách sạn Vỡ Tim”), nơi thường xuyên có đông tù binh phi công Mỹ “tá  túc”  nhất. 

Xã hội - Cuộc sống thường ngày của tù binh Mỹ tại Hỏa Lò hơn 40 năm trước

Tù binh phi công Mỹ chơi bóng chuyền tại trại giam

Sau  vụ  đột  kích  bằng  đường  không  của  lực lượng đặc nhiệm Mỹ, hòng giải  cứu  cho  số  tù binh bị giam giữ ở trại Sơn Tây bất thành, các tù binh Mỹ đang giam giữ ở  nhiều nơi đã được  ta đưa  cả  về Hỏa  Lò,  làm  cho  số  lượng càng  tăng  lên, khiến cho một số phòng giam gần như “quá tải”. Về cơ cấu tổ chức của trại tù binh Hỏa Lò: Tổng cộng cán bộ chiến sĩ ta chỉ có khoảng 60 người. Trong đó, có một Tổ Quản giáo kiêm Phiên dịch (từ 5 đến 7 cán bộ); một tổ bảo vệ chuyên làm nhiệm vụ dẫn giải tù binh đi làm việc và phục vụ sinh hoạt; hai Tiểu đội Hậu cần Cấp dưỡng được chia  làm  hai  bộ  phận: Một  bộ  phận  phục  vụ  cho  ta,  còn  bộ phận kia (có quản lý riêng) chuyên phục vụ tù binh Mỹ; một Trung  đội  Cảnh  vệ  gác  vòng  ngoài  (khoảng  20  đến  25 người)...  Đó  là  chưa  tính  các  đơn  vị  phối  hợp.  Ví  dụ:  Để  đề phòng  đối  phương  có  thể  đột  kích  bằng  đường  không  giải thoát tù binh, chúng ta đã bố trí một lực lượng phòng không dày đặc trên các tòa nhà cao tầng xung quanh khu vực Hỏa Lò,  sẵn  sàng  bắn  hạ máy  bay  bay  thấp  và máy  bay  trực  thăng cứu hộ.  Ngoài  ra,  còn  có  những  đơn  vị  bộ  binh,  công  an  vũ  trang, thậm chí có cả xe tăng, thiết giáp luôn sẵn sàng  chiến đấu cao, nếu phía Mỹ dám liều lĩnh như với trại tù binh Sơn Tây năm 1970.

Lời kể của ông đại tá trại trưởng   

Đại tá Trần Trọng Duyệt cho biết: Hồi đó,  tù binh phi công Mỹ đã được phía  ta chăm sóc  với  một  chế  độ  ăn  uống  rất  đặc  biệt:  Buổi  sáng,  họ thường  được  ăn  bánh mỳ  với  sữa  hoặc  đường  (những  thứ  hàng xa xỉ mà  thời ấy, những người Việt Nam bình  thường chỉ  những  khi  ốm  đau mới  được  biếu  và  bồi  dưỡng).  Bữa trưa  và  chiều,  suất  ăn  của  họ  là  bánh mỳ  kẹp  trứng  rán, hoặc thịt và một bát súp thịt hầm với khoai tây, hoặc rau các loại. Những người nghiện thuốc  lá, mỗi ngày còn được phát 3 điếu  Tam  Đảo  bao  bạc  (thứ  thuốc  lá  không  có  đầu  lọc, nhưng rất quý hiếm, do miền Bắc sản xuất hồi đó). 

Những ngày lễ, ngày Tết (của cả Việt Nam và Mỹ), tù binh còn được cho ăn tươi đặc biệt hơn. Ngoài việc gói bánh chưng,  cuốn  nem  rán,  bộ  phận  hậu  cần  của  trại  thường mang giấy giới thiệu đi về tận Hà Bắc, hoặc Sơn Tây để mua gà  tây về quay, chế biến món cơm  rang  thập cẩm  (cơm có cả thịt, trứng và rau), uống với bia Trúc Bạch, thứ đồ uống mà  tù  binh Mỹ  rất  thích,  ăn  xong  thường  có  hoa  quả  và bánh kẹo.  Để  bạn  đọc  dễ  hình  dung  và  so  sánh,  chúng  tôi  xin được nêu ví dụ cụ thể về chế độ và suất ăn như sau: Hồi đó bộ đội ta thường có 3 chế độ ăn cơ bản: Đại  táo:  Áp  dụng  cho  tất  cả  cán  bộ  chiến  sĩ  và  những người  có quân hàm đến Trung uý, được hưởng tiêu chuẩn ăn 0,68 đồng/ngày; Trung  táo: Áp dụng cho các sĩ quan có cấp hàm  từ  Thượng  uý  đến  Trung  tá,  được  hưởng  tiêu  chuẩn  ăn  0,9 đồng/ngày;  Tiểu táo: Áp dụng cho các sĩ quan cao cấp có quân hàm  Thượng  tá  và  Đại  tá,  được  hưởng  tiêu  chuẩn  ăn  1,2  đồng/ngày.  Riêng  tù binh phi công Mỹ được hưởng mức ăn  “đặc  táo”  tới 1,6 đồng/ngày. Với những người gầy yếu, hoặc ốm đau sẽ được Ban chỉ huy  trại quyết định cho ăn chế độ bồi dưỡng đặc biệt: 3,2 đồng/ngày. Thời gian sau, mức ăn còn được nâng lên tới 7 đồng/ngày. (Đồng tiền ở miền Bắc ngày đó rất có giá trị: Lương tháng của đồng chí Trưởng ty công an tỉnh là 115 đồng! Một bát phở ngon có giá 3 hào, một que kem ở bờ hồ Hoàn Kiếm trung tâm Thủ đô Hà Nội chỉ có 5 xu...). Vì được hưởng tiêu chuẩn cao, nên tù binh Mỹ thường ăn không hết suất, cơm và thức ăn thừa nhiều. Ban chỉ huy trại  quyết định  sử  dụng  số  thức  ăn  thừa đó để... nuôi  lợn. Thời gian cao điểm, bộ phận hậu cần của trại tù binh Hỏa Lò nuôi tới 40 con lợn béo. Khi lợn to được xuất chuồng, số thịt tăng gia và tiền bán lợn đó lại được sử dụng để bổ sung cho bữa ăn của tù binh... Tóm  lại, đó  là một  sự  cố gắng  rất  lớn về  chính  sách nhân đạo  của Đảng  và Nhà nước Việt Nam đối  với  tù  binh Mỹ. Bởi trong thời kỳ chiến tranh, đời sống nhân dân ta còn thiếu  thốn  trăm bề. Hàng hóa hầu hết đều phải phân phối, được mua bằng tem phiếu ưu tiên. 

Tù binh Mỹ được ăn uống đầy đủ tới mức khiến nhiều cán bộ chiến sĩ ta phải thắc mắc: Tại sao ở nhiều nơi bộ đội và nhân dân ta còn phải ăn độn thêm khoai sắn mới đủ no, mà lại dành khẩu phần ăn tốn kém như vậy cho những kẻ đã từng gây bao tội ác với đồng bao ta? Cấp trên giải thích: Tù binh Mỹ là “vốn quý” và “tài sản” để sau này chúng ta có thể đấu tranh trên mặt trận ngoại giao với địch. Cán bộ chiến sĩ của  trại  phải  xác  định  rõ:  Chăm  sóc  bảo đảm  tốt  sức  khỏe cho tù binh cũng là một nhiệm vụ đặc biệt!

Xã hội - Cuộc sống thường ngày của tù binh Mỹ tại Hỏa Lò hơn 40 năm trước (Hình 2).

Một tù binh phi công Mỹ trước lúc cất cánh.

Ở tù vẫn được đi tham quan

Cựu  trại  trưởng  tù binh Hỏa Lò Trần Trọng Duyệt đã  khẳng định: Có  lẽ  trên  thế giới này không  có nước nào đối xử  với  tù  binh  Mỹ  tốt  như  ở  Việt  Nam.  Đó  là  nhờ  truyền thống khoan hồng và nhân đạo đã có hàng nghìn năm của dân  tộc  ta. Các  tù  binh  chẳng những được  ăn  tốt, mà  còn được chăm sóc sức khỏe  (cả vật chất và  tinh  thần)  rất chu đáo trong điều kiện thời chiến cho phép. Ngoài  việc  được  tận  tình  cứu  chữa  vết  thương  do nhảy  dù  sau  khi máy  bay  bốc  cháy,  các  tù  binh  đã  được những  bác  sĩ  giỏi  nhất  ở  các  bệnh  viện  108,  103,  354  của quân đội đến khám và chữa bệnh theo định kỳ. Cho nên, sau cú sốc  thần kinh ban đầu  lúc họ bị bắt, khi đã vào trại Hỏa Lò hầu hết các tù binh Mỹ đều ổn định tinh thần và sức khỏe rất nhanh. Nhiều người đã có ý thức tập luyện để thích nghi với  điều  kiện  sinh  hoạt mới,  giữ  gìn  sức  khỏe  để  đợi  ngày được trao trả về nước. Ông Duyệt cho biết: Ở Hỏa Lò hồi đó các  tù binh Mỹ  thường xuyên được  tổ chức vui chơi giải  trí. Hằng ngày, họ được ra sân phơi nắng, chơi bóng chuyền, bóng rổ, chọc bi-a,  đọc  sách  báo,  nghe  tin  tức  kể  cả  tin  tức  của  Mỹ  và phương Tây qua đài phát thanh mà trại tiếp âm, hoặc chọn những tù binh có giọng đọc tốt để đọc cho tất cả cùng nghe.

Để  các  tù binh  có phương  tiện  chơi  thể  thao  thường  xuyên,  trại phải nhờ đến  sự giúp đỡ  của ông Tạ Đình Đề, người phụ  trách xưởng sản xuất dụng cụ của Tổng cục Thể dục thể thao. Thậm chí để giúp một số tù binh có bệnh về mắt có  thể đọc được sách báo, Ban chỉ huy  trại đã phải thửa khá nhiều cặp kính  thuốc của bà Thuý Hà ở cửa hàng số  48  Hàng  Bài.  (Hiện  bà  Hà  đang  trú  tại  51  Trần  Nhân Tông, Hà Nội). Đặc  biệt,  trong  các  ngày  Lễ,  ngày  Tết  của  Mỹ  như ngày Độc  lập  (4  tháng 7), ngày Lễ Tạ ơn, Noel, Tết Dương lịch... tôn trọng tín ngưỡng của tù binh, trại còn cho mời cả mục  sư Bùi Hoàng Thử đến  làm  lễ  theo nghi  thức  tôn giáo cho số người theo đạo. Thỉnh  thoảng,  trại cho mời các nghệ sĩ của đoàn văn công Tổng cục Chính trị đến biểu diễn cho bộ đội và cho cả tù binh Mỹ  cùng  thưởng  thức. Ông Duyệt  còn nhớ một  lần nghệ sĩ Tường Vi đến hát bài  “Cô gái vót chông” và “Tiếng đàn ta lư”. Tới đoạn lên cao như tiếng chim hót “Pơ rô tốc... Pơ rô tốc...”. Mặc dù không hiểu nghĩa cả bài hát, nhưng  tù binh Mỹ  khoái  quá,  vỗ  tay  rào  rào,  yêu  cầu  hát  đi  hát  lại. Đêm  ấy,  khi  buổi  văn  nghệ  đã  tan  từ  lâu,  nhưng  ở  nhiều phòng  giam,  tù  binh  không  chịu  ngủ.  Họ  bàn  tán  đủ  thứ  chuyện về các ca sĩ Việt Nam, rồi còn bắt chước giọng Tường Vi hát “Pơ rô tốc... pơ rô tốc...” suốt đêm.

Để  thay  đổi  không  khí  cho  các  tù  binh  đã  phải  ở trong trại lâu ngày, được sự phối hợp giúp đỡ của Công an Hà Nội và An ninh Quân đội, Ban chỉ huy trại còn nhiều lần tổ  chức  cho  các  tù  binh đi  tham  quan một  số  di  tích  lịch  sử,  văn  hóa  và  danh  thắng  của  Thủ  đô  Hà  Nội  như:  Hồ Hoàn  Kiếm,  Công  viên  Lê  Nin,  Quốc  tử  giám,  chùa  Trấn  Quốc,  chùa Một  Cột,  Viện  Bảo  tàng Quân  đội  (nay  là  Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam), bệnh viện Bạch Mai... Để  bảo đảm an toàn cho những “vị khách đặc biệt” này, ta đã cho  phép  các  tù  binh  ăn  mặc  như  khách  du  lịch:  Cũng comlê, cavát, giày đen v.v... và đi theo hướng dẫn viên. Tuy nhiên,  cũng  có  lần nhân dân đã phát hiện  ra  tù binh Mỹ. Mọi người xì xào: Chuyên gia, khách nước ngoài gì mà mắt cứ nhìn  lơ  láo, thiếu tự nhiên, đúng  là “giặc  lái Mỹ” rồi! Vậy là tất cả cùng kéo lại chỉ chỏ, bàn tán, buộc Ban tổ chức phải đưa  tất  cả  lên  xe, huỷ bỏ  chuyến  tham quan  dã ngoại theo dự kiến...n

Đặng Vương Hưng- Nguyễn Văn (ghi lại)

Số phận bí ẩn của phi công Mỹ bị bắn rơi tại Triều Tiên

Thứ 3, 23/07/2013 | 19:34
Chiến đấu cơ của một phi công Không quân Mỹ bị bắn rơi trong Chiến tranh Triều Tiên 6 thập kỷ trước, sau đó, viên phi công này biến mất một cách bí ẩn.

Chiến hạm săn ngầm Việt Nam nhường nước ngọt cho phi công Mỹ

Thứ 6, 19/07/2013 | 19:48
“Cảm ơn các bạn đã cứu chúng tôi từ lòng biển cả. Nếu không có nước ngọt của các bạn lọc từ cát và sỏi đá Trường Sa Việt Nam, chúng tôi đã chết khát và chẳng thể trở về. Lòng mến khách của các bạn thật tuyệt vời. Cảm ơn các bạn rất nhiều và chắc chắn chúng ta sẽ gặp lại nhau”.

Học viên phi công bị chối bỏ trách nhiệm khi qua Mỹ

Thứ 4, 07/08/2013 | 15:11
Báo Nguoiduatin.vn nhận được đơn tố cáo và kêu cứu của anh Chử Ngọc Minh Anh, trú tại số 53 phố Hàng Than, Hà Nội về việc: “Công ty TNHH Dịch vụ Đầu tư Đức Anh (TP.HCM - gọi tắt là Công ty Đức Anh) có dấu hiệu lừa đảo thông qua việc tìm cách chối bỏ trách nhiệm trong hợp đồng đã ký.

Lý Nhã Kỳ không chụp ảnh thì phi công thoát kỷ luật

Thứ 6, 10/05/2013 | 14:06
Hoa hậu Nguyễn Thu Thủy: 'Mình thấy Jackie Chan, Nelson Mandela, Angelina Jolie, Mai Phương Thuý cũng được mời như thế suốt'.

Phi công trẻ Ashton Kutcher bị tố “dối vợ”

Thứ 5, 27/12/2012 | 23:58
Mới đây, trên một số tạp chí lá cải thế giới rộ lên tin đồn cặp vợ chồng “đôi đũa lệch” nổi tiếng Hollywood là Demi Moore (48 tuổi) và Ashton Kutcher (33 tuổi) đang đứng trước nguy cơ tan rã.

Nanh vuốt sư tử, báo là “thuốc chữa bách bệnh” hay tin đồn?

Thứ 5, 27/12/2012 | 23:42
Nanh vuốt của loài sư tử, báo, thời gian qua là mặt hàng được nhiều người đổ xô săn lùng vì những lời đồn thổi có thể cầu mong tiền tài, danh vọng, chữa bách bệnh. Đặc biệt có thể chữa được bệnh phòng the rất hiệu quả.

Người Mỹ đang lên 'cơn sốt' học cách tự sinh tồn

Thứ 4, 05/06/2013 | 17:26
Người Mỹ đang tự trang bị cho mình những điều cần thiết nhất để tự sinh tồn. Họ học bắn giết, tự biến các trang trại heo hút, vắng vẻ thành nơi phòng thủ kiên cố.

Số phận bí ẩn của phi công Mỹ bị bắn rơi tại Triều Tiên

Thứ 3, 23/07/2013 | 19:34
Chiến đấu cơ của một phi công Không quân Mỹ bị bắn rơi trong Chiến tranh Triều Tiên 6 thập kỷ trước, sau đó, viên phi công này biến mất một cách bí ẩn.

Chiến hạm săn ngầm Việt Nam nhường nước ngọt cho phi công Mỹ

Thứ 6, 19/07/2013 | 19:48
“Cảm ơn các bạn đã cứu chúng tôi từ lòng biển cả. Nếu không có nước ngọt của các bạn lọc từ cát và sỏi đá Trường Sa Việt Nam, chúng tôi đã chết khát và chẳng thể trở về. Lòng mến khách của các bạn thật tuyệt vời. Cảm ơn các bạn rất nhiều và chắc chắn chúng ta sẽ gặp lại nhau”.

Học viên phi công bị chối bỏ trách nhiệm khi qua Mỹ

Thứ 4, 07/08/2013 | 15:11
Báo Nguoiduatin.vn nhận được đơn tố cáo và kêu cứu của anh Chử Ngọc Minh Anh, trú tại số 53 phố Hàng Than, Hà Nội về việc: “Công ty TNHH Dịch vụ Đầu tư Đức Anh (TP.HCM - gọi tắt là Công ty Đức Anh) có dấu hiệu lừa đảo thông qua việc tìm cách chối bỏ trách nhiệm trong hợp đồng đã ký.

Lý Nhã Kỳ không chụp ảnh thì phi công thoát kỷ luật

Thứ 6, 10/05/2013 | 14:06
Hoa hậu Nguyễn Thu Thủy: 'Mình thấy Jackie Chan, Nelson Mandela, Angelina Jolie, Mai Phương Thuý cũng được mời như thế suốt'.

Phi công trẻ Ashton Kutcher bị tố “dối vợ”

Thứ 5, 27/12/2012 | 23:58
Mới đây, trên một số tạp chí lá cải thế giới rộ lên tin đồn cặp vợ chồng “đôi đũa lệch” nổi tiếng Hollywood là Demi Moore (48 tuổi) và Ashton Kutcher (33 tuổi) đang đứng trước nguy cơ tan rã.

Nanh vuốt sư tử, báo là “thuốc chữa bách bệnh” hay tin đồn?

Thứ 5, 27/12/2012 | 23:42
Nanh vuốt của loài sư tử, báo, thời gian qua là mặt hàng được nhiều người đổ xô săn lùng vì những lời đồn thổi có thể cầu mong tiền tài, danh vọng, chữa bách bệnh. Đặc biệt có thể chữa được bệnh phòng the rất hiệu quả.

Người Mỹ đang lên 'cơn sốt' học cách tự sinh tồn

Thứ 4, 05/06/2013 | 17:26
Người Mỹ đang tự trang bị cho mình những điều cần thiết nhất để tự sinh tồn. Họ học bắn giết, tự biến các trang trại heo hút, vắng vẻ thành nơi phòng thủ kiên cố.