Ve sầu là một loài côn trùng chỉ xuất hiện nhiều vào mùa hè (cuối tháng 2 đến khoảng tháng 5 âm lịch) hàng năm. Tùy vào khu vực sinh sống, ấu trùng ve sầu có thể trú ngụ sâu dưới đất từ 1 năm cho đến vài năm nhờ hút nhựa từ rễ cây. Khi đủ lớn, chúng đục đất leo lên các thân cây để lột xác, tìm bạn tình, giao phối xong đẻ trứng trên thân, lá cây.
Khi trứng nở, ấu trùng ve rơi xuống đất, tự đào hố ở ẩn và lại bắt đầu quy trình mới. Trái ngược với thời gian sống dưới lòng đất, thời gian sống trên cây của ve sầu khá ngắn, chỉ trong khoảng 2 tháng hè.
Quá trình ve sầu lột xác từ ấu trùng thành ve trưởng thành diễn ra rất ngắn. Ấu trùng ve sầu thường chọn thời điểm chạng vạng tối để từ những lỗ dưới đất chui lên, tìm đến các gốc cây bám vào. Sau khi cố định trên thân cây, chúng bắt đầu quá trình tách mình khỏi lớp vỏ ban đầu.
Người dân thường không bắt ve trưởng thành lâu ngày chế biến món ăn mà chỉ bắt khi nó ở giai đoạn nhộng để chế biến. Nhộng ve sầu được xem như là một đặc sản quý hiếm.
Ve sầu khi vừa lột xác có màu xanh biếc.
Khi mới lột xác, thân ve sầu rất mềm. Sau khi lột xác xong, thân và cánh ve sầu xanh biếc, trông rất đẹp nhưng rất dễ bị tổn thương, nhất là khi dính nước. Chính vì vậy, chúng không bao giờ lên khỏi mặt đất và lột xác nếu trời mưa.
Để ăn đúng loại ve sầu ngon, phải bắt con vừa lột xác, cánh tơ mới nở. Vì vậy, thời gian đi săn thường bắt đầu từ khoảng 18h30 đến 19h. Nếu đi trễ, cánh ve sầu đã khô cứng, ăn không ngon.
Ve sau khi bắt về phải cắt bỏ hết cánh, rút ruột. Sau đó ngâm ve sầu vào thau hoặc xô nước muối khoảng 20 - 30 phút, tiếp đó dùng nước sôi rưới qua một lần nữa, rửa lần cuối bằng nước lạnh rồi mới chế biến.
Ve sầu được chế biến thành nhiều món như nấu cháo, chiên bột, xào hành và ngon nhất phải kể đến chiên giòn.
Ve sầu chiên giòn.
Trên bếp lửa rực hồng, người ta cho những con ve sầu vào chảo dầu nóng, khi thấy chúng chuyển sang màu vàng là đã chín. Những con ve thân vàng óng tỏa mùi thơm nức được ăn kèm với các loại rau thơm và chấm cùng nước mắm tỏi ớt. Cho vào miệng, bạn sẽ cảm nhận vị béo ngậy và giòn tan cùng mùi thơm lan tỏa.
Bên cạnh giá trị ẩm thực, ve sầu còn là một bài thuốc quý. Theo y học cổ truyền, ve sầu có vị ngọt, mặn, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, làm mát. Xác ve sầu được dùng chủ yếu làm thuốc trấn kinh trong những trường hợp trẻ em sốt cao, lên kinh giật, khóc đêm không ngớt. Ngoài ra, xác ve còn được dùng làm thuốc thúc những nốt đậu, sởi chóng mọc ra ngoài và nó cũng có mặt trong nhiều đơn thuốc chữa cảm mạo, ho mất tiếng, chữa kinh phong và viêm tai giữa.
Ve sầu chiên xù.
Vừa ngon lại vừa bổ, ve sầu trở thành món đặc sản. Trước đây người dân miền Tây thường bắt ve sầu về ăn, nhưng giờ nhu cầu thị trường ngày càng cao nên nhiều người đi bắt ve để bán. Ve sầu hiện có giá từ 300.000 – 400.000 đồng/kg trong khi đó khoảng 5 năm trước loại ve này chỉ có giá khoảng 50.000 đồng/kg. Giá ve sầu trở nên đắt đỏ bởi nguồn cung không đủ cầu, ve sầu cũng ngày một khan hiếm, khó bắt hơn.
Bá Di (Tổng hợp)
