Theo hãng tin Reuters, ca ghép tạng nói trên được thực hiện tại Trung tâm y tế học thuật NYU Langone Health (trực thuộc đại học New York) tại thành phố New York, Mỹ.
Các bác sĩ đã sử dụng một con heo có gene bị thay đổi để các mô của nó không còn chứa một loại phân tử có thể kích hoạt sự đào thải ngay lập tức ở người tiếp nhận. Người nhận thận là một nữ bệnh nhân chết não, có dấu hiệu rối loạn chức năng thận. Gia đình bệnh nhân đã đồng ý thực hiện cuộc phẫu thuật thí nghiệm trên.
Quả thận lợn có gene bị thay đổi được làm sạch, chuẩn bị cho ca cấy ghép. Ảnh: NYU/Reuters
Trong 3 ngày, quả thận mới được nối với các mạch máu của bệnh nhân và duy trì hoạt động bên ngoài cơ thể, cho phép các nhà nghiên cứu quan sát và đánh giá kết quả cấy ghép.
Tiến sĩ Robert Montgomery - bác sĩ phẫu thuật và là trưởng nhóm nghiên cứu - cho biết kết quả kiểm tra chức năng của quả thận được cấy ghép cho thấy nó hoạt động bình thường. Quả thận đã tạo ra "lượng nước tiểu như mong đợi" và không có bằng chứng nào về sự đào thải mạnh mẽ, vốn sẽ được chứng kiến gần như ngay lập tức nếu quả thận lợn chưa được biến đổi khi cấy ghép vào động vật linh trưởng không phải người.
Ông Montgomery cũng cho biết chỉ số creatinine bất thường của bệnh nhân trở lại bình thường sau cấy ghép. Chỉ số creatinine giúp đánh giá chức năng thận.
Tại Mỹ, gần 107.000 bệnh nhân đang chờ ghép nội tạng, trong đó có hơn 90.000 người chờ ghép thận. Thời gian chờ để được ghép một quả thận trung bình từ 3-5 năm.
Trong nhiều thập kỷ qua, các nhà khoa học đã nỗ lực nghiên cứu khả năng sử dụng nội tạng động vật để cấy ghép cho người nhưng bị hạn chế vì khả năng đào thải “vật thể lạ” ngay lập tức của cơ thể con người.
Nhóm của Tiến sĩ Montgomery đưa ra giả thuyết, việc loại bỏ gene ở lợn để bỏ một loại carbohydrate gây ra sự đào thải sẽ ngăn chặn được vấn đề này. Đây là một phân tử đường hay glycan, được gọi là alpha-gal.
Những con heo biến đổi gene trên - gọi là GalSafe - đã được Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm (FDA) Mỹ phê duyệt dùng làm thực phẩm cho người. Tuy nhiên, việc ghép tạng heo biến đổi gene vẫn cần được FDA phê duyệt. Nhóm nghiên cứu đang xem xét liệu những con heo GalSafe có thể là nguồn cung cấp các cơ quan khác từ van tim cho đến da cho các bệnh nhân cần cấy ghép hay không.
Tiến sĩ Montgomery cho biết, thí nghiệm ghép thận ở NYU sẽ mở đường cho các thử nghiệm ở bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối, có thể diễn ra trong 1 hoặc 2 năm tới. Những thử nghiệm này có thể mở ra cơ hội ghép tạng tạm thời cho những bệnh nhân chờ hiến tạng hoặc ghép vĩnh viễn tạng động vật cho người.
Dù vậy, Tiến sĩ Montgomery cho biết ca ghép thận heo cho người nói trên là ca duy nhất được thực hiện cho đến nay và quả thận chỉ được duy trì hoạt động trong 3 ngày. Do đó, các nhà nghiên cứu cần phải vượt qua các vấn đề có thể phát sinh trong các thử nghiệm tương lai.
Minh Hoa (t/h)
