Nga chơi "ván bài lật ngửa"?
Theo Business Insider, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump từng rất bối rối khi đi tìm lời giải cho câu hỏi làm sao để rút quân Mỹ ra khỏi Syria mà không bị Iran thế chân trong khu vực Trung Đông này.
Nhưng câu hỏi khó này hiện dường như đã vô tình tìm được lời giải. Và người đưa đến giải pháp cho vấn đề hóc búa trên không ai khác chính là Tổng thống Nga Putin khi ông yêu cầu Iran rút quân khỏi Syria.
Sau khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, một động thái khiến chính sách về Iran của Mỹ khác xa với các nước đồng minh khác, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã đưa ra một loạt yêu cầu với Tehran. Trong số đó có yêu cầu đề nghị Iran rút quân khỏi Syria.
Iran hiện có khoảng 70.000 binh sĩ thuộc lực lượng quân đội chính thức và không chính thức ở Syria và có khoảng 100.000 tên lửa được điều động đến đây. Lực lượng Iran hy vọng sẽ vươn tới Lebanon để hỗ trợ cho Hezbollah nắm quyền lực tại đây.
Thậm chí trước bài phát biểu của Ngoại trưởng Pompeo, chính quyền ông Trump đã thông báo ý định đẩy Iran ra khỏi Syria.
Nhưng vào hôm 19/5, Tổng thống Putin đã bất ngờ tuyên bố kêu gọi Iran và tất cả các lực lượng quân sự nước ngoài phải rời khỏi Syria.
Kể từ khi Nga góp mặt trong cuộc chiến chống khủng bố ở Syria cuối năm 2015, Tổng thống Syria Assad đã đẩy lùi được lực lượng phiến quân và khủng bố vốn đe dọa việc cầm quyền của ông. Vài tháng gần đây, những tàn quân còn sót lại của phiến quân và khủng bố cũng cơ bản đã bị xóa bỏ.
Chính vì lẽ đó nên ông Putin cho biết đã đến lúc lực lượng Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran phải rút quân khỏi Syria để nước này xây dựng tiến trình chính trị sau hơn 7 năm nội chiến.
Việc Tổng thống Putin kêu gọi lực lượng Mỹ rút khỏi Trung Đông cũng không phải là điều lạ. Sự lạ thường chính là việc ông muốn Iran rút khỏi Syria. Lời kêu gọi của Tổng thống Putin không khác gì việc ông muốn Iran từ bỏ chính sách thiết lập ảnh hưởng từ Tehran tới Beirut (Lebanon).
"Không ai có thể bắt Iran làm bất cứ điều gì"
Trước tuyên bố Iran phải rời khỏi Syria của ông Putin, Iran tỏ ra rất giận dữ. Người phát ngôn bộ Ngoại giao Iran khảng khái khẳng định “không ai có thể bắt Iran làm bất cứ điều gì”, tờ Times of Israel cho hay.
Nhưng Iran thường xuyên bị Israel không kích ở Syria. Trong khi đó Nga từ chối cung cấp hệ thống phòng thủ tên lửa tiến bộ đang triển khai ở Syria nhằm bảo vệ Iran.
Iran đã đầu tư lớn vào canh bạc Syria, Tehran không chỉ bảo vệ Chính phủ Syria mà còn quyết tâm tối đa hóa lợi ích từ sự tồn tại của ông Assad, chuyên gia Dror Michman từ trung tâm Chính sách Trung Đông của viện nghiên cứu Brookings cho hay.
Iran hiện đang nuôi tham vọng xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng quân sự, gồm các căn cứ quân sự lâu dài, sân bay, quân cảng, nhà máy sản xuất vũ khí, được điều hành bởi tổ chức quân sự Hezbollah cũng như các nhóm vũ trang Hồi giáo Shia do Vệ binh Cách mạng Iran giật dây.
Những cơ sở này đảm bảo hiện diện và ảnh hưởng quân sự của Tehran lâu dài, với khả năng sản xuất lượng lớn vũ khí phục vụ các chiến dịch quân sự và đe dọa trực tiếp tới biên giới phía Bắc của Israel.
Và hẳn nhiên nếu Iran nhượng bộ làm theo ý của Tổng thống Putin và Tổng thống Trump khi rời Syria, điều này chắc hẳn sẽ khiến Mỹ rất vui mừng.
Mỹ sẽ yên tâm rút quân khỏi Syria cùng với thành công trong việc đánh bại lực lượng khủng bố của tổ chức Nhà nước Hồi xưng (IS).
Giấc mơ đá Iran khỏi Syria của chính quyền Tổng thống Trump có thể trở thành hiện thực, với hỗ trợ của đồng minh Israel và đặc biệt khi ông Putin quay lưng với Tehran.
Xem thêm >> "Canh bạc lớn" và lời đáp trả của Iran trước tuyên bố của TT Putin về Syria